در تمام جوامع انسانی بزرگداشت شخصیتها و نکوداشت نام، خاطره و جایگاه آنها یکی از وظایف اخلاقی، اجتماعی و ملی به شمار میآید. رهبران بزرگ سیاسی، پیشگامان استقلال و یا شخصیتهای دینی، ورزشکاران و هنرمندان از جمله افرادی هستند که برای تقدیر و تشکر از تلاشهای آنها اسامی اینگونه انسانها روی مراکز علمی، خیابانها، میادین و سایر مکانهای کوچک و بزرگ گذاشته میشود.
در کشور ما نیز از دیرباز تا کنون نام مقدس ائمه اطهار، شخصیتهای دینی و مذهبی، هنرمندان، ورزشکاران، دانشمندان و سایر مشاهیر برای شناسایی و نامگذاری مراکز یاد شده مورد استفاده قرار میگیرد. اما مساله ای که وجود دارد این است که تکرار و تعدد استفاده از اسامی انسانهای یاد شده نه تنها موجب گرامیداشت آنها نمیشود بلکه در بسیاری از موارد از نگاه رفتارشناسی گونه ای از کاهش جایگاه و شوکت این عزیزان را در پی خواهد داشت مثلا در یکی از مناطق شهرداری حدود دهها خیابان و کوچه به نام شهید بزرگوار مطهری یا شهید مظلوم آیت الله بهشتی و شخصیتهای بزرگوار دیگر نامگذاری شده است. در این رابطه توجه به چند نکته قابل اهمیت است:
یک: عظمت و جایگاه اینگونه انسانهای بزرگوار نیازی به تعدد کاربری نداشته و استفاده از رفتار و منش آنها در کتب درسی، فیلمها و سریالهای آموزشی و تاریخی علاوه بر تکریم شخصیت آنها موجب تداوم افکار و روشهای زندگی و شهادت آنها خواهد بود.
دو: در سفری به مالزی ملاحظه کردم نام محمد خوارزمی روی یک مرکز نجوم و دانشگاه مربوط به آن گذاشته شده است. رییس دانشگاه این دانشمند را عرب قلمداد میکرد بنابراین استفاده از نامهای شخصیتهای علمی و مشاهیر دینی همراه با شرح حال و زندگی آنها میتواند نوعی آموزش برای نسلهای حال و آینده و ملتهای دیگر باشد.
سه: در بسیاری از موارد علاوه بر خیابانها و کوچه ها و میادین نام مطهر و مقدس ائمه اطهار در بعضی از مراکز استفاده میشود که اصولا نباید چنین کاری انجام شود. مثلا رستوران ...، گرمابه ...، که اینگونه نامگذاریها به ویژه در شهرهای مذهبی با توجه به کیفیت خدمات آنها و تناقض موجود در روش آنها نوعی اهانت محسوب میشود.
چهار: بعضی از افرادی که دارای تحصیلات کافی نبوده یا اصولا به خاطر ضعف تربیت خانوادگی و کمرنگ بودن مبانی دینی نوع خطاب کردن برایشان جایگاه قابل توجهی ندارد هنگام نام بردن چه برای استفاده از تاکسی و ... و چه در مکالمات روزمره اسامی مبارک این عزیزان را به نوعی بیان میکنند که در حقیقت باعث ناراحتی شنوندگان معتقد و مودب میشود بنابراین از نگاه آسیب شناسی رفتاری باید یک شورا نظیر همان که در شورای فرهنگ عمومی کشور وجود دارد بر نامگذاریها نظارت دقیق انجام داده و اجازه ندهد که نام متبرک شخصیتهای مورد احترام در تمام زمینه ها و محورهای فرهنگی، دینی، سیاسی، ورزشی و هنری به نوعی مورد استفاده قرار گیرد که باعث قضاوت یا برداشت ضعیف نوجوانان و جوانان و افراد مسلمان و غیرمسمان و غیرایرانی گردد.
نامگذاری دانشگاههای دولتی و خصوصی که خدا را شکر تعدادشان بسیار قابل توجه نیز است با نام شخصیتهای فرهنگی و سرداران دفاع مقدس نه تنها باعث تکرار و تداوم فرهنگ اصیل اسلامی - ایرانی خواهد شد بلکه از برکت شخصیت آنها توجهات ویژه معنوی نیز بر اینگونه مراکز وجود خواهد داشت. بنابراین کمیته یا شورای یاد شده با همکاری شهرداری و یا هر مرکزی که در این زمینه دارای مسوولیت است باید هرچه زودتر نسبت به جمع آوری تابلوها و علایمی که حاوی این گونه اسامی برای مراکز غیرمرتبط و آزاردهنده است اقدام کنند.
نظر شما