سام خسرویفرد: سفر را میتوان پیش خرید کرد با قیمتی ارزان. مسافرت به نقاط مختلف با یک سوم قیمت. حضور در نمایشگاهی که کوالالامپور میزبانش است یعنی دستیابی موقعیتی کمنظیر برای مسافرت به هر نقطه از مالزی یا بسیاری کشورهای دیگر.
در مالزی سالی دو بار نمایشگاه سفر برگزار میشود. برگزارکننده آن اتحادیه تورها و آژانسهای مسافرتی مالزی است که به اختصار ماتا (MATTA) نامیده میشود و نمایشگاه آن ماتافر (MATTA Fair). بسیاری شرکتهای خارجی و مالزیایی در سپتامبر و مارس هر سال در قلب کوالالامپور گردهم میآیند تا با قیمتهای استثنایی و اغواکننده سفر و امکانات حمل و نقل را تبلیغ کنند.
ماتا سیوپنج سال پیش کار خود را آغاز کرد. در آن زمان سی شرکت گرد هم جمع شدند تا خدمات بهتری به مسافران عرضه کنند اما اینک دوهزار و هفت شرکت و انجمن فعال در بازار گردشگری مالزیایی و خارجی عضو آن هستند. این اتحادیه ارتباط نزدیکی با وزرات توریسم مالزی دارد و هدف آن تبلیغ و ترویج سفر در مالزی است. اما کار ماتا تنها تبلیغ برای سفر داخل مالزی نیست. بسیاری شرکتهای داخلی و خارجی عضو آن، مسافرت به اقصا نقاط جهان را نیز تبلیغ میکنند و خدمات مربوط به آن را ارائه میدهند. انسجام و اتحاد اعضا، مشاوره با آنان، حکمیت کردن بین اعضا در صورت بروز اختلافهای احتمالی، تشویق اعضا برای رعایت استانداردهای تجارت، مطالعه برای معرفی مناطق هدف گردشگری از دیگر اهداف ماتاست. اما ماتافر تنها منحصر به تبلیغات نیست، بلکه سفر در آن پیش فروش میشود. هر کس گذرش به آن بیفتد بیتردید وسوسه خواهد شد به نقطهای در مالزی و شاید نقطهای دیگر در جهان سفر کند. قیمتهای نازل و روش تبلیغی غرفهداران هر اراده پولادینی را سست میکند.
غرق در ازدحام
شلوغی در محل نمایشگاهی که سه روز ادامه دارد، یادآور نمایشگاه کتاب تهران است. ازدحام چنان است که هر نظمی را بر هم میزند. تشنگان سفر از هر گوشه و کناری آمدهاند تا برای سفر خود برنامهریزی کنند، رفت و آمد یا محل اقامت ارزانی بیابند. آنان که از پیش تصمیم گرفتهاند در برابر پیشنهاد و تابلوهای متعدد و رنگارنگ وسوسه میشوند. به فکر فرومیروند و گاه تصمیم خود را تغییر میدهند.
غرفههای نمایشگاه در دو طبقه قرار گرفتهاند؛ طبقه همکف به خطوط هواپیمایی و مسافرت به کشورهای دورتر یا قارههای دیگر اختصاص دارد. در طبقه بالاتر اما تورها و خدمات سفرهای داخل مالزی و کشورهای مجاور عرضه میشود. برای ورود به این طبقه باید ثبتنام کرد و سه رینگیت (تقریباً 900 تومان) پرداخت.
غرفهها کنار هم به ترتیب ردیف شدهاند. بخش قابل توجهی از فضا را غرفههایی تشکیل دادهاند که نام سازمان دولتی «توریسم مالیشیا» بر آن نقش بسته است. رنگ غرفهها نیز متفاوت است و در هر یک تصاویری مختلف را به دیوار نصب کردهاند تا درکی بصری به مشتریان بدهند؛ از طبیعت و جانوران تا مبلمان داخلی هتلها و فضای سبز آنها. نشریهای نیز در طول سه روز این نمایشگاه منتشر میشود که «تراول تایمز» نام دارد. سراسر تبلیغ و رپرتاژ با چهرههایی خندان و مناظری سبز و آبی از نقاط مختلف جهان. برای تورقِ هر شماره از آن باید بیش از یک ساعت وقت صرف کرد و البته تنوع نقاط معرفی شده آن قدر زیاد است که تصمیمگیری را دشوار میکند.
غرفهداران یا مشغول مصاحبه با مشتریان هستند یا اگر بیکار باشند در گوش رهگذران چیزی زمزمه میکند و کاغذی به دستشان میدهند. برگههایی که توزیع میکنند رنگارنگ و گوناگون است. روی هر یک اطلاعاتی است. برخی مصورند و برخی مملو از کلمات و اعداد. تعلل و پا سست کردن یعنی دست کم ده دقیقه را در اختیار مبلغ سفر قرار دادن.
نمیتوان تشخیص داد از سهنژاد مالایی، هندی و چینی که مقیم مالزی هستند کدامیک بیشترین جمعیت بازدیدکنندگان این نمایشگاه را تشکیل میدهد. ایرانیان هم البته کمشمار نیستند خیل عظیم دانشجویان و سکنیگزینان را میتوان دید با چهرههای آشنا که یادآور ایران است و گهگاه میتوان حضور در کشوری دیگر را فراموش کرد.
پیشنهادهای پرشمار
شرایطی پیشنهاد میشود که باورش دشوار است؛ دو شب و سه روز اقامت در هتلی چهار ستاره در جزیره لندکاوی (غرب مالزی) با صبحانه و خودرو دربست فقط 188 رینگیت (تقریباً 55 هزار تومان). هزینه ایاب و ذهاب به این جزیره با هزینه اقامت آن تقریباً برابری میکند. سفر به جزیرهای معروفتر به نام تیومان که در جنوب غرب مالزی واقع شده برای مسافران اندکی گرانتر تمام میشود؛ دو روز و سه شب اقامت در هتلی چهار ستاره، با صبحانه و دو وعده ناهار و یک وعده شام تنها 260 رینگیت (77 هزار تومان) هزینه در بر دارد. با گشتی بیشتر میتوان شرایط بهتری هم یافت؛ امکان گشت وگذار در مقصد با قایق یا خودرو، تماشای زندگی بومیان بدوی یا تورهایی به عمق جنگلهای بارانی و تماشای حیاتوحش منحصر به فرد آن. قیمتها در این نمایشگاه نسبت به شرایط معمولی یک سوم کاهش یافتهاست. آخرین روز این نمایشگاه سه روزه قیمتها باز هم کمتر میشود. حتی میتوان به اروپا سفر کرد ارزانتر از همیشه.
نه روز و شش شب سفر به ایتالیا و کوههای آلپ یا 10 روز و هشت شب در مصر با چهار هزار رینگیت (کمتر از یک میلیون و 200 هزار تومان) عملی است. سفر به چین از این ارقام نیز ارزانتر است. هشت روز و شش شب در پکن تنها با 1400 رینگیت (کمتر از 420 هزار تومان) یا به شانگهای با 1188 رینگیت (تقریباً 350 هزارتومان) به علاقمندان پیشنهاد میشود. قیمتها متفاوت است و پیشنهادهای هوشربا بیشمار. گروهی از ایرانیان مشغول بحث هستند و نمیتوانند تصمیم بگیرند، هر کدامشان نام نقطهای را میبرد. اشتیاق در چشمانشان موج میزند. مرتب از مسئولان غرفه سؤال میکنند. اما تشتت آرا باعث انصراف همگان میشود. برای اینکه چنین وضعی همهگیر نشود و مشتریان قادر باشند تصمیم بگیرند، برگزارکنندگان تدبیری اندیشیدهاند. میز و صندلیهای پرتعدادی در قسمتی از هر طبقه قرار دادهاند تا تبلیغکنندگان بتوانند به راحتی با مشتاقانِ سفر به گفتوگو بپردازند و آنان را در تصمیمگیری یاری دهند.
نیمه پنهان
اظهار علاقه کردن و رزرو هتل یا تور رایگان نیست. مسافر باید بخشی اندک از هزینه سفر خود را در نمایشگاه پرداخت کند. او شش ماه فرصت دارد از این موقعیت استفاده کند در غیر این صورت پولی که در نمایشگاه پرداخت کرده مسترد نمیشود. البته این تمام ماجرا نیست. باید از زمان سفر آگاهی نسبی داشت. در فصل پر مسافر (High season) قیمتها چند درصدی بیش از آن ارقامی است که در نمایشگاه تبلیغ میشود. اما برای اینکه مسافران هزینه مازاد نپردازند باید حدود سه هفته قبل از سفر با هتلی یا توری که رزرو کردهاند تماس بگیرند و زمان مسافرت را قطعی کنند.
در این نمایشگاه سفر ارزان به فروش میرود، هر پنج قاره را میتوان دید اما لازم است به شرایطی توجه کرد که شرکتها تعیین میکنند. عدم توجه به این نکات به معنای از دست رفتن پول و وقت بیشتر است. گرچه آنان که با تجربهتر هستند ترجیح میدهند تنهایی به مسافرت بروند و یا جوانترها علاقه دارند شیوه جدید سفر را که کوله به دوشی (Back packing) نام دارد تجربه کنند. این عده را که کوله به دوش (Back packer) نیز لقب دادهاند به ارزانترین شکل ممکن به مسافرت میروند. اما نمایشگاه سفر و تور موسوم به ماتافر میتواند برای آنان که از پیش تصمیم گرفتهاند کجا و کی سفر کنند موقعیتی استثنایی فراهم کند. موقعیتی که هر شش ماه یک بار به دست میآید و بسیاری از ساکنان این شبه جزیره گرمسیری و حتی مسافران بلند مدتش آن را مغتنم میشمارند تا ارزانتر از همیشه سفر کنند.
نظر شما