عطاری‌ها به عنوان مکانهایی که گیاهان دارویی در آن ها به فروش می‌رسند، اهمیت ویژه‌ای در این حوزه دارند. تحولات نوین در زمینه تولید قرص های گیاهی، تولید کنندگان قرص های گیاهی و عطاری ها را به فکر انداخت تا گامی بردارند و آگاهی بیشتری در خصوص نحوه تولید قرص‌های گیاهی در عطاری ها کسب کنند.
در این مقاله، نحوه تولید انواع قرص‌های گیاهی در عطاری‌ها به روش سنتی و داروسازی معرفی و بررسی خواهد شد. در ادامه تلاش شده است تا خوانندگان با نحوه تولید داروهای گیاهی از طریق عطاری‌ها آشنا شوند و با راهکارهای درست تولید قرص آشنا شوند. بنابراین، با ما همراه شوید تا به دنیایی عظیم روشهای تولید قرص‌های گیاهی در عطاری‌ها سفر کنید و از غنای این دانش بهره مند شوید.
روشهای مصرف داروهای گیاهی در پزشکی سنتی
با بهره گیری از روشهای سنتی، تولیدات عطاری‌ها به نحوی طراحی می شوند که خواص گیاهان دارویی حفظ شده و به بهبود سلامت افراد کمک کنند. در طبیعت هر ماده خواص منحصر به فردی دارد و گیاهان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. از این رو، از قسمت های مختلف یک گیاه مانند برگ، گل، ساقه، دانه و حتی ریشه می توان در درمان بیماری های مختلف استفاده کرد. انسان از روشهای مختلفی برای بهره گیری از خواص گیاهان دارویی استفاده می کند. برخی از این روش ها عبارت است از:
- جوشانده
- عرقیجات
- پودر
- حب یا قرص
- روغن
به دلیل زمان بر بودن مصرف داروهای گیاهی به صورت جوشانده، پودر و روغن، اغلب مردم به دلیل مشغله زیاد تمایلی به استفاده از آن ها نشان نمی دادند ولی با توسعه فرآیند تولید حب یا قرص در طب سنتی، علاقه‌مندی مردم به مصرف داروهای گیاهی افزایش یافت. همچنین، با پیشرفت تکنولوژی، روش مکانیزه تولید قرص، به عنوان یک رویکرد موثر، توسط تولیدکنندگان گیاهان دارویی به شدت مورد توجه قرار گرفت. در حال حاضر، در عطاری ها تولید انواع قرص‌های گیاهی می‌تواند به دو صورت سنتی یا مکانیزه (داروسازی) انجام شود. در زیر به نحوه تولید قرص های گیاهی در عطاری ها به دو روش سنتی و داروسازی خواهیم پرداخت:
8 مرحله تولید قرص گیاهی به روش سنتی
در گذشته و حتی در برخی از عطاری‌های سنتی امروزی، تولید حب گیاهان به شیوه زیر تولید می شود:
- انتخاب مواد اولیه: در این مرحله گیاه دارویی مناسب و با کیفیت، مطابق با فرمولاسیون تولید دارو تهیه می شود.
- خشک کردن گیاهان: گیاهان موردنظر انتخاب شده را به طور کامل خشک می کنند. عمدتا این مرحله به وسیله هوا، نور خورشید یا دستگاه‌های خشک‌کن انجام می‌شود.
- پودر کردن گیاهان: گیاهان خشک شده به پودر تبدیل می شوند تا بتوان فرآیند ترکیب مواد را به راحتی انجام داد.
- خمیر کردن: برای بهبود فرآیند تولید یا افزایش خواص درمانی بهتر، مواد افزودنی دیگری به پودر افزوده و سپس به خمیر تبدیل می شوند.
- تقسیم خمیر به تکه های کوچک: خمیر به دست آمده را به تکه های کوچک تبدیل می کنند.
- تشکیل قرص: تکه های حاصل را به شکل‌های دلخواه تبدیل می کنند و قرص یا حب تشکیل می شود. این عمل اغلب به وسیله دستگاه‌های فشار دهنده یا حتی دستی انجام می شود.
- خشک کردن قرص‌ها: قرص‌ها به طور کامل خشک می شود تا رطوبت قرص یا حب کم شود و ماندگاری بیشتری داشته باشد.
- بسته بندی: قرص‌ها در بسته‌بندی های مناسبی قرار می گیرد و اطمینان حاصل می شود که از نور، رطوبت و هوا محافظت شوند.
4 مرحله تولید قرص گیاهی به روش داروسازی
- انتخاب پودر گیاهی مناسب: انتخاب یک پودر مناسب برای تولید قرص های با کیفیت بسیار حائز اهمیت است. از این رو، مواد مختلفی به پودر گیاهی اضافه می شود که هر کدام کاربرد خاصی دارد. این مواد افزودنی شامل انواع بایندرها اعم از بایندرهای طبیعی (خمیر نشاسته، ژلاتین،...)، مواد تجزیه کننده طبیعی (نشاسته،...)، انواع روان کننده (استئاریک،....)، طعم دهنده ها و شیرین کننده ها (نشاسته هیدرولیز شده، ...) است.
- گرانول سازی: در مرحله گرانول سازی، داروهای گیاهی پودر شده و مواد افزودنی شامل بایندرها و... به دقت اندازه‌گیری و آماده می‌شوند. سپس محلول بایندر به تدریج به پودر مورد نظر اضافه می‌شود تا حدی که منجر به تشکیل گرانول‌های مرطوب شود. بعد از دانه بندی گرانول های مرطوب را خشک می کنیم.
- تولید قرص: دستگاه قرص ساز یک دستگاه مکانیکی با سرعت و دقت بالا است. دستگاه قرص ساز مواد را با دقت بسیار بالا به شکل قرص مورد نیاز فشرده می کند. این دستگاه قادر است قرص با اشکال مختلفی تولید کند. همچنین، می تواند نام سازنده یا محصول را در بالای قرص ایجاد کند.
- بسته‌بندی: در این مرحله، برای جلوگیری از قرارگرفتن قرص یا حب در معرض نور و هوا آن را در بسته‌بندی‌های مختلف قرار می دهند.
معایب روش تولید قرص گیاهی به روش سنتی
- قرص های تولید شده به روش سنتی عمدتا نرم تر از روش داروسازی هستند و این امر سبب می شود که قرص های تولید شده از استحکام کمتری برخوردار باشد.
- ورود آلودگی به داخل قرص طی فرآیند طولانی خشک شدن از دیگر معایب تولید قرص به روش سنتی است.
- جداسازی اجزای قرص ممکن است بعد از اختلاط مواد رخ دهد.
مقایسه تولید قرص گیاهی به روش سنتی و داروسازی
روش سنتی و داروسازی در تولید قرص گیاهی از چندین جهت با یکدیگر تفاوت دارند. در زیر، به برخی از این تفاوت‌ها به طور مختصر اشاره خواهد شد.
- تولید قرص در روش سنتی به صورت دستی انجام می‌شود، در حالی که در روش داروسازی از دستگاه‌های قرص‌ساز استفاده می‌شود.
- اندازه و شکل قرص‌های تولید شده به روش سنتی اغلب متفاوت است، در حالی که در داروسازی قرص‌ها در شکل‌ها و ابعاد مختلف با استفاده از قالب‌های متنوع تولید می‌شوند.
- حجم تولید قرص به روش دستی بسیار کم است در حالی که مقدار تولید قرص با دستگاه های قرص ساز بسیار زیاد است.
- قرص‌های تولید شده به روش سنتی از نظر بهداشت به مراتب ضعیف‌تر از قرص‌های تولید شده در داروسازی هستند.
- در صنعت داروسازی قرص های تولید شده با دستگاه های قرص ساز، استحکام بالاتری نسبت به قرص های تولید شده به روش سنتی برخوردارند.
- در صورت نیاز، کنترل کیفیت در روش سنتی به صورت دستی و با استفاده از تجربیات و دانش افراد صورت می‌پذیرد؛ اما در روش داروسازی، از تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته برای انجام کنترل کیفیت استفاده می‌شود.
معرفی انواع قرص ساز مورد استفاده برای تولید قرص گیاهی در داروسازی
تولید قرص های گیاهی در عطاری ها به روش داروسازی، نیاز به دقت و توجه بالا و دستگاه مناسب دارد تا محصولات با کیفیت و اثر بخشی تولید شوند. برخی از مهم ترین دستگاه های قرص ساز مورد استفاده در تولید انواع قرص های گیاهی عبارت است از:
فن آوران صادق اسپادانا با 15 سال سابقه تولید تجهیزات صنعتی، ارائه دهنده انواع دستگاه قرص ساز با کیفیت ایرانی، تولیدکنندگان محصولات دارویی را قادر می‌سازد تا به تولید قرص های گیاهی با مقیاس بالا و با بهترین کیفیت دست یابند. برای اطلاعات بیشتر در مورد دستگاه های فن آوران صادق اسپادانا به سایت https://www.fansadco.com مراجعه کنید و در صورت هر گونه سوال در مورد نحوه تولید انواع قرص های گیاهی به روش داروسازی با ما در تماس باشید.
نظر شما