به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، قرض دادن بر اساس فرامین قرآن کریم آدابی دارد که رعایت آنها باعث میشود هیچکدام از طرفین، قرض دهنده و قرض گیرنده، ضرر نکنند. پس قرض دادن نباید اینطور باشد که یک نفر دست توی جیبش کند و پولی را به دیگری بدهد تا یک روز قرض گیرنده بیاید و آن پول را پس بدهد.
بنا بر روایت تسنیم، یکی از این آداب، دوری کردن هر دو طرف از ربا است. از امام صادق علیه السلام سؤال کردند: آیا رواست کسی به کسی صد درهم قرض بدهد به شرط آنکه پنج درهم یا کمتر یا بیشتر پس بگیرد؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: «این کار ربای خالص است که خداوند آن را حرام کرده است.» پس طرفین قرض نباید شرطی راجع به افزایش مبلغ وام تعیین کنند، که این مبلغ هر قدر هم کم و ناچیز باشد، به معنی رباست و دو طرف قرارداد این وام مرتکب گناه بزرگی خواهند شد.
البته اگر قرض گیرنده در زمان ادای قرض، مبلغی را به اصل بدهی اضافه کند در حالی که چنین شرطی از قبل بین او و طلبکارش وجود نداشته، اشکالی ندارد. در همین مورد امام صادق علیه السلام فرموده است: «اگر قرض گیرنده بدون قرار قبلی، سودی به قرض دهنده بدهد مباح است، ولی آن قرض دهنده پاداشی از خدا نخواهد گرفت.»
از طرف دیگر در این جلسه، لازم است که روی کاغذی نوشته شود که چه کسی به چه کسی، چه مبلغی را قرض میدهد و آن کسی که قرض میگیرد در چه زمانی باید بدهی خود را پرداخت کند. در عین حال لازم است که ضامن یا ضامنهای قرض گیرنده هم در جلسه حاضر باشند و بدون تعارف، همه جزئیات را بنویسند. اهمیت نوشتن و شاهد گرفتن در جریان قرض تا اندازه است که خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا تَدَاینتُم بِدَینٍ إِلَی أَجَلٍ مُّسَمًّی فَاکتُبُوهُ وَلْیکتُب بَّینَکمْ کاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلاَ یأْبَ کاتِبٌ أَنْ یکتُبَ کمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْیکتُبْ وَلْیمْلِلِ الَّذِی عَلَیهِ الْحَقُّ وَلْیتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ یبْخَسْ مِنْهُ شَیئًا فَإن کانَ الَّذِی عَلَیهِ الْحَقُّ سَفِیهًا أَوْ ضَعِیفًا أَوْ لاَ یسْتَطِیعُ أَن یمِلَّ هُوَ فَلْیمْلِلْ وَلِیهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَینِ من رِّجَالِکمْ فَإِن لَّمْ یکونَا رَجُلَینِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاء أَن تَضِلَّ إْحْدَاهُمَا فَتُذَکرَ إِحْدَاهُمَا الأُخْرَی وَلاَ یأْبَ الشُّهَدَاء إِذَا مَا دُعُواْ وَلاَ تَسْأَمُوْاْ أَن تَکتُبُوْهُ صَغِیرًا أَو کبِیرًا إِلَی أَجَلِهِ ذَلِکمْ أَقْسَطُ عِندَ اللّهِ وَأَقْومُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَی أَلاَّ تَرْتَابُواْ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! هنگامی که بدهی مدتداری (به خاطر وام یا داد و ستد) به یکدیگر پیدا کنید، آن را بنویسید! و باید نویسندهای از روی عدالت، (سند را) در میان شما بنویسد! و کسی که قدرت بر نویسندگی دارد، نباید از نوشتن -همان طور که خدا به او تعلیم داده- خودداری کند! پس باید بنویسد، و آن کس که حق بر عهده اوست، باید املا کند، و از خدا که پروردگار اوست بپرهیزد، و چیزی را فروگذار ننماید! و اگر کسی که حق بر ذمه اوست، سفیه (یا از نظر عقل) ضعیف (و مجنون) است، یا (به خاطر لال بودن)، توانایی بر املا کردن ندارد، باید ولی او (به جای او،) با رعایت عدالت، املا کند! و دو نفر از مردان (عادل) خود را (بر این حقّ) شاهد بگیرید! و اگر دو مرد نبودند، یک مرد و دو زن، از کسانی که مورد رضایت و اطمینان شما هستند، انتخاب کنید! (و این دو زن، باید با هم شاهد قرار گیرند،) تا اگر یکی انحرافی یافت، دیگری به او یادآوری کند. و شهود نباید به هنگامی که آنها را (برای شهادت) دعوت میکنند، خودداری نمایند! و از نوشتن (بدهیِ خود،) چه کوچک باشد یا بزرگ، ملول نشوید (هر چه باشد بنویسید)! این، در نزد خدا به عدالت نزدیکتر، و برای شهادت مستقیمتر، و برای جلوگیری از تردید و شک (و نزاع و گفتگو) بهتر است»
نظر شما