سپیده سعیدی: دانشگاه پیام نور با این هدف که دانشگاهی مجازی باشد تأسیس شد تا امکانی فراهم آورد برای تحصیل غیرحضوری و اخذ مدرکی از آموزش عالی. دانشگاهی که قرار بود کلاس‌هایش در حد و اندازه رفع اشکال برگزار شود اما به نظر دکتر علی عباسپور رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این دانشگاه به بیراهه رفت و مسئولانش هدف از تشکیل آن را فراموش کردند.
حال دانشگاه پیام نور در یکی از واحدهایش 4 هزار دانشجو و 5 عضو هیأت علمی دارد. دانشگاهی که بی‌رویه مدرک دکترا و فوق‌لیسانس ارائه می‌دهد و تاکنون به خاطر عدم توانایی و کارآمدی برخی مدیرانش نتوانسته رسالت خود را آنطور که باید ایفا کند.
دانشگاه پیام نور به زعم شما به بیراهه رفته و در حال حاضر مشکلات عدیده‌ای را در دانشگاه‌های دیگر و نیز در آموزش و پرورش هم به وجود آورده است. در این خصوص کمیسیون آموزش و تحقیقات چه تدابیری اندیشیده است؟
به نظر می‌رسد که در اصل پیدایش این دانشگاه دچار مشکل هستیم. باید از خود سؤال کنیم که این دانشگاه برای چه به وجود آمد و چرا حال به این مشکلات رسیده است. پیام نور قرار بود دانشگاهی مجازی باشد و حال شاهدیم که در این دانشگاه کلاسهای پی در پی رایج است و دانشجویان در این دانشگاه مجبور هستند که حضوری درس بخوانند. یعنی قرار بود قشری که نمی‌توانند در دانشگاه حضور پیدا کنند امکان تحصیل در دانشگاه را بیابند نه آنکه بسیاری از دانش‌آموزان هم حتی مبنا را بر این بگذارند که در این دانشگاه ادامه تحصیل دهند.
یعنی درگزینش دانشجویان باید دقت بیشتری شود؟
باید دقت بیشتری می‌شد اما این اتفاق نیفتاد. در حال حاضر دانشگاه پیام نور آنقدر دانشجو دارد که هیأت علمی ندارد. مثلاً در یکی از واحدهای این دانشگاه شاهد هستیم که دانشگاه پیام نور دارای 4000 دانشجو است وهیأت علمی‌اش 5 نفرند. این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت و کمیسیون آموزش درصدد رفع این مشکلات است.
شما اظهار کردید که این دانشگاه از رسالت خود خارج شده است. چرا؟
دانشگاه پیام نور همانطور که گفتم قرار بود دانشگاه مجازی باشد اما این اتفاق نیفتاد. در اصل باز هم می‌توان این را به نحوه مدیریت ناکارآمد ربط داد. باید در این دانشگاه امکان شبکه‌های گسترده کامپیوتری فراهم می‌شد. اما گویا این مهم هم به نظر مسئولان این دانشگاه در اولویت نبود و به نظر می‌رسد که دانشگاه پیام نور را نمی‌توان به عنوان دانشگاه مجازی جا انداخت.
اقدامی که باید از سوی مسئولان این دانشگاه صورت می‌گرفت. ما توقع داشتیم این دانشگاه بعد از شکل‌گیری‌اش سیستم اطلاع‌رسانی قوی را ایجاد کند و بیشتر کار‌ها را به همین روش انجام دهد. از همان آغاز تحول در دانشگاهها در کشور باید این اتفاق می‌افتاد و سیستم گسترده IT در این دانشگاه بر‌قرار می‌شد. اما حال طور دیگری است و تحصیل به روش سنتی در این دانشگاه صورت می‌گیرد. پس می‌توان به جرأت اظهار کرد که از هدف دور شده‌ایم.
باز هم در این کاستی نقش مسئولان را کمرنگ می‌بینید؟
من به جرأت اظهار می‌کنم که از همان ابتدا شاهد عدم فعالیت مسئولان دانشگاه حداقل در این زمینه بوده‌ایم.
دانشگاه پیام نور هیچ‌گاه بودجه کافی برای ایجاد چنین سیستمی داشته است؟
بله همیشه و همواره بودجه مناسب داشته و دارد. مجلس بودجه‌ای کامل برای این دانشگاه تعیین کرده است اما متأسفانه دولت نهم در این راستا برای مجلس مشکلاتی را به وجود آورد و اقدام خود‌سرانه‌اش باعث این معضلات شد.
کدام اقدام خودسرانه بود؟
اینکه دولت خودسرانه شهریه دانشجویان این دانشگاه را کاهش داد و برای مجلس درد‌سر آفرید. همانطور که می‌دانید این دانشگاه از همین طریق برای خود در‌آمد‌سازی می‌کند. حال آنکه بعد از این بخشنامه دولت نتوانست به اندازه کافی درآمد داشته باشد و در نهایت منجر بدان شد که مجلس بودجه‌اش را برای این دانشگاه 2 برابر کند.
شما گفتید که دانشگاه پیام نور مدیرانی ناکارآمد را به خود دیده که نتوانستند آنطور که شایسته است این دانشگاه را اداره کنند. آیا در همه مقاطع اینچنین بوده است و عدم توانایی مدیران این مشکلات را به وجود آورده است؟
من در این باره سخنانم را صریح‌تر بیان می‌کنم. نه. دانشگاه پیام نور در دوره ریاست دکتر حسینی رو به سامان رفت و بسیاری از مشکلاتی را که پیش از این دکتر علی احمدی به وجود آورده بود را بهبود بخشید. حال حتماً این سؤال در ذهن شما به وجود می‌آید که در زمان علی‌احمدی چه اتفاقاتی افتاده است. در ریاست ایشان متأسفانه دانشگاه پیام نور از هدف اصلی خود دور شد.
اجازه بدهید؛ یک سؤال! یعنی مسئله اصلی بحث ما که دور شدن دانشگاه از هدف اصلی‌اش است تنها در این در همین 4 ساله رخ داده است؟ همه ناکار‌آمدی‌های مسئولان هم به دکتر علی‌احمدی ختم می‌شود؟
به نظر من در این دوران بود که دانشگاه هدف اصلی خود را گم کرد و استاندارد‌هایش را از دست داد.
استاندارد در چه؟
مثلاً در پذیرش دانشجو، بسیاری از دانشجویان در این دوران از مدارس پذیرفته شدند. در صورتی که قرار بود این دانشگاه از کارمندان و زنان خانه‌دار و... که نمی‌توانند تحصیل کنند، دانشجو بگیرد. اگر یادتان باشد پیش از این دانشگاه کلاس برگزار نمی‌کرد و همه دوران تحصیل غیرحضوری بود. اینکه کلاس‌هایی باشد برای رفع اشکال و از این قبیل اما کم کم این مسئله عنوان شد که دانشگاه فضا کم دارد و این مسئله ادامه یافت. با همین روش دانشگاه پیام نور بی‌رویه توسعه یافت آن هم به اشتباه. حال اسم این دانشگاه را دیگر نمی‌توان مجازی گذاشت. آیا کلاسهای آن غیرحضوری است؟ دیدیم که کلاسهای جبرانی شبانه‌روزی شد و ارائه مدارک تحصیلی در مقطع دکترا هم به مشکلات دیگر اضافه کرد.
ارائه مدرک دکترا و پایین آمدن سطح کیفیت در تحصیلات عالی؟
بله دقیقاً. براساس آخرین گزارش در دوره ریاست آقای علی‌احمدی تعداد از 360 هزار نفر دانشجو به یک میلیون نفر رسید و در این میان بسیاری مدرک دکترا و فوق دریافت کردند. در دوره ایشان رشته‌هایی به این دانشگاه اضافه شد که نیاز به دانشگاه دارد! مگر قرار نبود این دانشگاه مجازی باشد آقای علی‌احمدی؟ خوشبختانه جای شکر دارد که آقای حسینی توانستند کمی اوضاع را سامان بخشند و این بی‌رویه‌گی را کنترل بخشند. ضمن آنکه متوجه شده‌ایم که آموزش و پرورش هم اخیراً فضاهایی در اختیار دانشگاه پیام نور قرار داده است این در حالی است که این وزارتخانه خود مشکلات عدیده‌ای دارد. این هم یکی از معضلاتی است که در زمان وزارت علی‌احمدی در آموزش و پرورش اتفاق افتاده که مجلس پیگیر آن است و اگر این چنین باشد متأسفانه باید بگویم که ایشان دلیل این نابسامانی‌ها بود.
نظر شما