در مدت زمان کوتاهی، روندهای سرمایه‌گذاری در ایران با تحولات قابل توجهی مواجه شده‌اند. کاهش ارزش پول ملی، افزایش تورم و کاهش دسترسی به دارایی‌های خارجی، بسیاری از مردم را به سمت ذخیره‌سازی ارزش از طریق خرید طلا سوق داده‌اند؛ اما شکل طلا هم دیگر مثل گذشته نیست.
تا چند سال پیش، طلای فیزیکی تنها راه سرمایه‌گذاری روی این فلز گران‌بها بود. اما اکنون نسل جدیدی از ابزارهای نوین نظیر طلای دیجیتال، گواهی‌های سپرده طلا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا و رمزارزهایی مانند تتر گلد وارد این عرصه شده و راهکاری هوشمندانه‌تر به‌حساب می‌آیند. این مقاله نگاهی دارد به مهم‌ترین جایگزین‌های طلای فیزیکی و برخی از مزایا، چالش‌ها و نکات مهم مربوط به هرکدام آن‌ها.
مشکل کجاست؟ چرا طلای فیزیکی دیگر کافی نیست؟
خرید طلا به‌صورت فیزیکی با چالش‌هایی مثل هزینه نگهداری، ریسک سرقت، دشواری در انتقال دارایی، نبود نقدشوندگی لحظه‌ای و همچنین مشکلات ناشی از نوسانات در قیمت طلا همراه است. با اینکه طلا هنوز هم یکی از امن‌ترین دارایی‌ها در میان‌مدت است، اما روش نگهداری آن باید با زمانه هم‌راستا باشد.
برای بسیاری از مردم، نگهداری فیزیکی حجم زیادی از طلا در خانه یا حتی اجاره صندوق امانات بانکی به دلایل امنیتی یا اقتصادی امکان‌پذیر یا مقرون‌به‌صرفه نیست. از این‌رو انتخاب جایگزین‌هایی مانند طلای دیجیتال یا صندوق‌های قابل معامله طلا که برخی از چالش‌ها را برطرف می‌کنند، منطقی به نظر می‌رسد.
جایگزین ۱: صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا
این صندوق‌ها یکی از راه‌های رسمی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم روی طلا هستند که از طریق بورس قابل خرید و فروش‌اند. افراد می‌توانند از طریق کارگزاری و با داشتن کد بورسی، واحدهایی از این صندوق‌ها را خریداری کنند.
ویژگی‌ها:
- عدم نیاز به نگهداری طلای فیزیکی
- نقدشوندگی نسبتاً بالا هنگام ساعت‌های فعالیت بازار سرمایه
- تحت نظارت نهادهای معتبر مالی
در کنار محاسن، معایبی هم دارد:
- محدود بودن ساعات معامله
- تأخیر در ثبت سفارش‌ها در مقایسه با پلتفرم‌های کریپتو
- پرت ارزش تابلو نسبت به NAV (ارزش خالص دارایی)
در واقع خرید طلا به این روش، بیشتر مناسب سرمایه‌گذاران بورسی است.
جایگزین ۲: تتر گلد — طلای دیجیتال واقعی
تتر گلد (Tether Gold یا XAUT) یک استیبل‌کوین با پشتوانه طلاست که هر واحد آن معادل دقیق یک اُنس تروا طلای فیزیکی است. این طلای فیزیکی در خزانه مناطقی امن در سوئیس نگهداری می‌شود و تحت مالکیت ۱۰۰٪ شرکت Tether باقی می‌ماند؛ اما خریداران هر توکن، به صورت قانونی مالک آن واحد از طلا محسوب می‌شوند.
این دارایی دیجیتال روی شبکه‌های بلاک‌چینی مثل اتریوم و ترون صادر می‌شود و می‌توان از طریق کیف‌پول‌های دیجیتال ـ چه نرم‌افزاری و چه سخت‌افزاری ـ آن را نگهداری و حتی به‌سادگی انتقال داد.
مزایای تتر گلد نسبت به طلای فیزیکی:
- مالکیت کامل بر روی طلای واقعی بدون نیاز به نگهداری فیزیکی
- مناسب برای ذخیره‌سازی بلندمدت و ضدتورمی
- قابلیت نقدشوندگی بسیار سریع در صرافی‌ها
- بدون محدودیت زمانی و مکانی برای معامله
در ایران، خرید تتر گلد روز به روز محبوب‌تر شده است. دلیل آن هم ترکیبی از عوامل فنی و اقتصادی است: کاهش کارمزدهای جابجایی دارایی نسبت به طلای فیزیکی، عدم نیاز به فروشگاه سنتی یا بازار فیزیکی، قابلیت انجام معاملات رمزارزی ۲۴ ساعته، و قیمت‌گذاری جهانی.
در حال حاضر چند صرافی داخلی معتبر، امکان خرید تتر گلد را با ریال و بدون نیاز به واسطه‌های دلاری فراهم کرده‌اند. برای آشنایی با این پلتفرم‌ها می‌توانید مقاله معرفی پلتفرم‌های خرید طلای دیجیتال بدون کارمزد را مطالعه کنید.
ملاحظات حقوقی و امنیتی طلای دیجیتال
موضوع مالکیت واقعی، پرسش جدی در ذهن بسیاری از سرمایه‌گذاران طلای دیجیتال است. تتر گلد اما این نگرانی را تا حد زیادی برطرف کرده است. شرکت Tether اعلام کرده که به‌صورت دوره‌ای، پشتوانه فیزیکی شمش‌ها توسط نهادهای شخص ثالث حسابرسی می‌شود و اطلاعات مربوط به انبارهای طلای پشتیبان، به‌صورت عمومی در دسترس کاربران قرار دارد.
با توجه به اینکه این دارایی روی بلاک‌چین نگهداری و جابجا می‌شود، امنیت فنی آن بیشتر از بسیاری از روش‌های سنتی است. البته توصیه می‌شود که نگهداری طلای دیجیتال از طریق کیف پول‌های قابل اعتماد و به‌صورت آفلاین (سخت‌افزاری) صورت گیرد.
از نظر حقوقی، برخی مباحث وجود دارد که هنوز در قوانین داخلی ایران به‌طور مشخص تعریف نشده‌اند، اما با توجه به اقبال روبه‌رشد بازار، احتمال تدوین مقررات مشخص در آینده دور از ذهن نیست.
تفاوت رویکردها: تتر گلد، طلا یا صندوق؟
اگر اولویت شما امنیت فیزیکی و احساس مالکیت ملموس است، طلا همچنان کارآمد است.
اگر دنبال روش رسمی و قانونی با کنترل دولتی هستید، صندوق‌های طلا راهکار مناسبی هستند.
اما اگر ترجیح می‌دهید طلا را به‌صورت بین‌المللی در کیف پول دیجیتال خود نگهداری کنید، با امکان معامله ۲۴ ساعته، نقدشدگی بالا و ترکیبی از امنیت و سادگی، تتر گلد بهترین گزینه است.
در واقع، ترکیب "قیمت طلا" با "قابلیت‌های کریپتویی" در تتر گلد ادغامی نوآورانه از سنت و فناوری را به‌وجود آورده است.
جمع‌بندی
هم‌زمان با پیشرفت فناوری، طلای دیجیتال نیز جای خود را در میان دارایی‌های محبوب باز کرده است. دارایی‌هایی مانند تتر گلد نه‌تنها مزایای طلا را حفظ کرده‌اند، بلکه ایرادات طلای فیزیکی را نیز به‌روشنی برطرف کرده‌اند. در آینده‌ای نه‌چندان دور، شاید بحث «خرید طلا» دیگر به مراجعه به مغازه طلافروشی منجر نشود، بلکه تنها چند کلیک در صرافی‌های آنلاین و انتخاب ارز پشتوانه‌دار باشد.
در هر صورت، انتخاب میان گزینه‌های موجود بستگی به مدل سرمایه‌گذاری، سطح دانش مالی و تمایل سرمایه‌گذار به انعطاف‌پذیری دارد. آنچه مهم است، شناخت ابزارهای نوینی مانند تتر گلد و بهره‌برداری هوشمندانه از آنهاست.
نظر شما