سفر با هواپیما یکی از سریع‌ترین و راحت‌ترین روش‌های جابه‌جایی است، اما اگر تجربه خرید بلیط هواپیما داشته باشید، احتمالاً متوجه شده‌اید که قیمت‌ها گاهی مثل یک معما تغییر می‌کنند. یک روز بلیط پرواز به مقصدی خاص ارزان است و چند روز بعد، همان بلیط با قیمتی سرسام‌آور عرضه می‌شود. این نوسانات قیمتی ممکن است شما را گیج و ناراحت کند، اما پشت این تغییرات دلایلی منطقی وجود دارد. در این مقاله، به بررسی عوامل مؤثر بر قیمت بلیط هواپیما و رازهای خرید بلیط ارزان می‌پردازیم تا بتوانید هوشمندانه‌تر سفر کنید.
چرا قیمت بلیط هواپیما تغییر می‌کند؟
قیمت بلیط هواپیما تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که برخی از آنها به عرضه و تقاضا، برخی به سیاست‌های شرکت‌های هواپیمایی و برخی دیگر به شرایط خارجی بستگی دارند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل این نوسانات را بررسی می‌کنیم.
۱. قانون عرضه و تقاضا
مانند هر بازار دیگری، قیمت بلیط هواپیما به‌شدت تحت‌تأثیر عرضه و تقاضا است. در روزهایی که تقاضا برای سفر به مقصدی خاص زیاد است (مثل تعطیلات نوروز، تابستان یا مناسبت‌های خاص)، قیمت‌ها افزایش می‌یابد. برعکس، در فصل‌های کم مسافر یا روزهای وسط هفته (مثل سه‌شنبه و چهارشنبه) که تقاضا کمتر است، شرکت‌های هواپیمایی برای پر کردن صندلی‌های خالی، قیمت‌ها را کاهش می‌دهند.
۲. زمان رزرو بلیط
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت، زمان خرید بلیط است. شرکت‌های هواپیمایی از الگوریتم‌های پیچیده‌ای برای تنظیم قیمت‌ها استفاده می‌کنند. به‌طورکلی، خرید بلیط چند هفته یا حتی چند ماه زودتر می‌تواند به صرفه‌جویی قابل‌توجهی منجر شود. برعکس، اگر در روزهای نزدیک به پرواز اقدام به خرید کنید، احتمالاً با قیمت‌های بالاتری مواجه خواهید شد، چون شرکت‌ها می‌دانند که مسافران لحظه آخری معمولاً چاره‌ای جز پرداخت هزینه بیشتر ندارند.
۳. روزهای هفته و ساعت پرواز
روزهای هفته تأثیر زیادی بر قیمت بلیط دارند. پروازهای وسط هفته (مثل دوشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه) معمولاً ارزان‌تر از پروازهای آخر هفته (جمعه و شنبه) هستند، چون بیشتر افراد ترجیح می‌دهند در آخر هفته سفر کنند. همچنین، پروازهای صبح زود یا نیمه‌شب معمولاً ارزان‌تر از پروازهای ساعات پرطرف‌دار (مثل ظهر یا عصر) هستند.
۴. فصل سفر
فصل‌ها نقش مهمی در تعیین قیمت بلیط ایفا می‌کنند. در ایران، تعطیلات نوروز و تابستان به دلیل افزایش تقاضا برای سفر، جزو گران‌ترین زمان‌ها برای خرید بلیط هستند. در مقابل، فصل‌های پاییز و زمستان (به جز تعطیلات خاص) معمولاً با کاهش تقاضا همراه‌اند و می‌توانید بلیط‌های ارزان‌تری پیدا کنید.
۵. رقابت بین شرکت‌های هواپیمایی
رقابت بین ایرلاین‌ها نیز می‌تواند قیمت‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهد. اگر چند شرکت هواپیمایی روی یک مسیر پروازی خاص فعالیت کنند، برای جذب مشتری ممکن است قیمت‌های رقابتی‌تری ارائه دهند. اما در مسیرهایی که تنها یک یا دو ایرلاین فعالیت دارند، قیمت‌ها معمولاً بالاتر است.
۶. هزینه‌های عملیاتی و قیمت سوخت
هزینه‌های عملیاتی مثل قیمت سوخت، نگهداری هواپیما و حقوق کارکنان نیز بر قیمت بلیط تأثیر می‌گذارند. وقتی قیمت سوخت افزایش می‌یابد، شرکت‌های هواپیمایی این هزینه را به مسافران منتقل می‌کنند. همچنین، نوسانات ارزی (به‌ویژه در ایران) می‌تواند قیمت بلیط‌های پروازهای خارجی را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد.
۷. کلاس‌های پروازی و خدمات اضافی
بلیط‌های اکونومی، بیزینس و فرست کلاس قیمت‌های متفاوتی دارند. حتی در یک کلاس پروازی، خدماتی مثل امکان کنسلی، تغییر تاریخ یا بار اضافی می‌توانند قیمت بلیط را تغییر دهند. بلیط‌های غیرقابل‌استرداد معمولاً ارزان‌تر هستند، اما شما دیگر نمی‌توانید تغییراتی در آنها اعمال کنید.
رازهای خرید بلیط هواپیما ارزان
حالا که دلایل تغییرات قیمت بلیط را بررسی کردیم، وقت آن است که به سراغ ترفندهای خرید بلیط ارزان برویم. این نکات به شما کمک می‌کنند تا با هزینه کمتر به مقصد دلخواهتان سفر کنید.
۱. انعطاف‌پذیری در زمان سفر
اگر برنامه سفرتان انعطاف‌پذیر است، سعی کنید در روزهای کم تقاضا مثل سه‌شنبه یا چهارشنبه سفر کنید. همچنین، پروازهای صبح زود یا آخر شب معمولاً ارزان‌تر هستند. استفاده از تقویم‌های قیمتی که در وب‌سایت‌های رزرو بلیط (مثل سفرمارکت) وجود دارند، به شما کمک می‌کند تا ارزان‌ترین روزها را پیدا کنید.
۲. رزرو زودهنگام
به‌طورکلی، خرید بلیط ۶ تا ۸ هفته قبل از پرواز داخلی و ۳ تا ۴ ماه قبل از پرواز خارجی می‌تواند بهترین قیمت‌ها را برایتان به ارمغان بیاورد. البته، گاهی اوقات تخفیف‌های لحظه آخری هم وجود دارند، اما ریسک این روش بالاست.
۳. استفاده از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مقایسه قیمت
با رزرو بلیط از وب‌سایت‌هایی مثل سفرمارکت، می‌توانید قیمت بلیط‌ها را در چند ایرلاین مقایسه کنید. این ابزارها همچنین نمودارهایی دارند که نشان می‌دهند قیمت‌ها در روزهای مختلف چگونه تغییر می‌کنند.
۴. عضویت در خبرنامه‌ها و هشدارهای قیمتی
بسیاری از وب‌سایت‌های رزرو بلیط و شرکت‌های هواپیمایی، خبرنامه‌هایی دارند که تخفیف‌ها و پیشنهادها ویژه را به اطلاع شما می‌رسانند. همچنین، می‌توانید از ابزارهای هشدار قیمتی استفاده کنید تا وقتی قیمت بلیط به مقصد موردنظرتان کاهش یافت، به شما اطلاع داده شود.
۵. پروازهای غیرمستقیم را بررسی کنید
گاهی اوقات پروازهای غیرمستقیم (با توقف در یک شهر دیگر) ارزان‌تر از پروازهای مستقیم هستند. البته باید زمان توقف و راحتی سفر را هم در نظر بگیرید. برای مثال، پرواز تهران به استانبول با توقف در آنکارا ممکن است ارزان‌تر از پرواز مستقیم باشد.
۶. استفاده از امتیازات وفاداری
اگر زیاد سفر می‌کنید، عضویت در برنامه‌های وفاداری ایرلاین‌ها به شما کمک می‌کند تا امتیاز جمع کنید و از آن برای خرید بلیط ارزان‌تر یا حتی رایگان استفاده کنید.
۷. پاک‌کردن کوکی‌های مرورگر
برخی معتقدند که وب‌سایت‌های رزرو بلیط از کوکی‌های مرورگر برای ردیابی جستجوهای شما استفاده می‌کنند و اگر بارها برای یک پرواز خاص جستجو کنید، ممکن است قیمت‌ها را بالاتر نشان دهند. برای احتیاط، کوکی‌های مرورگرتان را پاک کنید یا از حالت ناشناس (Incognito Mode) استفاده کنید.
۸. بررسی پروازهای فرودگاه‌های اطراف
گاهی اوقات پرواز از یک فرودگاه نزدیک به شهر مقصد (مثل فرودگاه‌های کوچک‌تر) ارزان‌تر است. برای مثال، اگر قصد سفر به لندن را دارید، بررسی پرواز به فرودگاه‌های گتویک یا استنستد به‌جای هیترو باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شود.
سخن پایانی
تغییرات قیمت بلیط هواپیما نتیجه عوامل اقتصادی، رقابتی و عملیاتی است. با درک این عوامل و استفاده از ترفندهای خرید هوشمندانه، می‌توانید بلیط‌های ارزان‌تری پیدا کنید و هزینه‌های سفرتان را کاهش دهید. انعطاف‌پذیری در زمان سفر، رزرو زودهنگام، استفاده از ابزارهای مقایسه قیمت و توجه به تخفیف‌ها از مهم‌ترین راهکارها برای صرفه‌جویی هستند. حالا که این رازها را می‌دانید، وقت آن است که چمدان‌هایتان را ببندید و با هزینه کمتر به مقصد رؤیایی‌تان سفر کنید!
نظر شما