هفته دفاع مقدس را گرامی میداریم با یاد رفقای شهید و ایثارگران انقلاب و دفاع از استقلال و تمامیت ارضی کشور و جنگ با تجزیه طلبان و دفاع مقدس و جنگ با دشمنان متجاوز خارجی و دفاع از حریم ولایت و جنگ در مقابل داعش و دفاع از امنیت و اقتدار ملی و دفاع در مقابل تجاوز دشمنان صهیونیستی و آمریکا به ایران عزیز و گرامی میداریم حضور عزتمندانه و مقتدرانه و با صلابت ملت بزرگ ایران و حضور تمام قد فرزندان ملت بزرگ ایران در نیروهای مسلح در مقابله با دشمنان و دعا میکنیم برای سلامت رهبر معظم انقلاب و فرماندهی کل قوا و ملت بزرگ ایران و نیروهای مسلح مقتدر جمهوری اسلامی ایران و خادمان دلسوز به مردم بخصوص در این زمان حساس.
این یادداشت را به عنوان یک شهروند ایثارگر و در لباس یک کهنه سرباز ایثارگر عاشق کشور و انقلابم که احساس وظیفه میکنم می نویسم و قصد من از این یادداشت توجه به بخشی از موضوع همه گیر ناترازی است به این نتیجه رسیدم که آدم های ناتراز ریشه تمام ناترازی ها هستند.
مطابق آمارها در کشور ایران حدود هشت هزار و دویست دستگاه ملی و استانی (صف و ستاد) وجود دارد که در خدمت نظام جمهوری اسلامی ایران و ملت بزرگ ایران هستند.
مطابق آمار در این 8200 دستگاه حدود بیش از دو میلیون و یکصد هزار نفر شاغل هستند که تقریبا حدود 240 هزار نفر از شاغلان در دستگاه های اجرایی و تصمیماتی کشور مدیر هستند. (ماشاءالله)
طبق سند چشم انداز ایران در افق 1404 قرار بود امسال ایران ما با این تعداد دستگاه ها و این جمعیت بزرگ کارکنان و این تعداد مدیران تحصیلکرده در سطوح بالا کشور اول منطقه باشیم اما ؟؟
صادقانه عرض میکنم ناترازی های امروز که مدتی است با موضوعات مختلف خودش را به مردم نشان داده ناشی از بی کفایتی و بی تدبیری و ضعف و روزمرگی تصمیم سازان و تصمیم گیران و مدیران و کارگزاران کشور در طول سالهای قبل است.
مدیرانی که اصولا چیزی بنام آینده نگری در ذهنشان وجود نداشته و اصولا بفکر فردای آن روز که امروز باشد نبودند.
تجربیات اثبات شده در تاریخ اینگونه گفته که هر اتفاقی که امروز شاهد آن هستیم حاصل تصمیمات و عملکرد دیروز مدیران است و فردا هم حاصل تصمیمات و عملکرد امروز ما است.
الحمدلله و با حمایت و همدلی و اهتمام مردم یک تابستان بسیار گرم و خشک پر التهاب مملو از ناترازی آب و برق را پشت سر گذاشتیم و البته این آخرین پرده از نمایش ناترازی های بدون توجیه نیست و متاسفانه این تکرار مکررات ادامه دارد.
موضوع اصلی یادداشت من ناترازی در مصرف سوخت و تولید آلاینده ها توسط وسایل نقلیه فرسوده است.
روزهای پایانی شهریور ماه است و طبق معمول همه ساله از پایان آبان ماه تا نیمه بهمن باید منتظر وارونگی هوا در شهرهای بزرگ کشور باشیم و طبق معمول شهروندان عزیزمان از جمله من و شما و خانواده های مان درگیر تنفس هوای ناپاک و آلوده ناشی از سوخت ناقص و تولید آلایندگی های خطرناک ناشی از کارد کرد خودروهای فرسوده خواهیم بود.
اصولا بیشتر تولید آلایندگی مربوط است به گازهای دی اکسید سولفور SO2 و اکسیدهای نیتروژن NOx ذرات معلق PM اولیه و ثانویه و مونوکسید کربن CO ترکیبات آلی فرار VOC و ازن O3 و آمونیاک NH3 که به واسطه مصرف سوخت های فسیلی تولید و منتشر میشود.
بخشی از هوای ناپاک توسط نیروگاه ها با مصرف مازوت غیر استاندارد با سولفور بالا ایجاد میشود و بخش دیگر آن توسط وسایل نقلیه موتوری که سن فرسودگی آنها (خودرو 20 ساله و موتورسیکلت 10 ساله) است تولید میشود.
بطور معمول شاخص های تولید آلایندگی هوا در وسایل نقلیه موتوری فرسوده حداقل بیش از دو تا سه برابر خودروهای غیر فرسوده است و مصرف سوخت نیز حداقل دو برابر مصرف سوخت خودروهای غیر فرسوده است
طبق آخرین آمارهای اعلام شده تا پایان سال 1404
- تعداد کل وسایل نقلیه موتوری 35.5 میلیون دستگاه که تعداد 21.2 میلیون دستگاه انواع خودروها و تعداد 14.3 میلیون دستگاه انواع موتورسیکلت ها در سطح معابر کشور وجود دارند
- تعداد کل وسایل نقلیه موتوری فرسوده 15 میلیون دستگاه که تعداد 7 میلیون دستگاه انواع خودروها و تعداد 8 میلیون دستگاه انواع موتورسیکلت ها در سن فرسودگی وجود دارند
- نسبت خودروهای فرسوده (7 میلیون) به غیر فرسوده (14.2 میلیون) معادل یک به دو است و
- نسبت موتورسیکلت های فرسوده (8 میلیون) به غیر فرسوده (7 میلیون) تقریبا معادل کمتر از یک به یک است.
- طبق آخرین گزارش وزارت نفت مصرف سوخت در کشور روزانه 120 میلیون لیتر است
- مطابق مطالعاتی که شده مصرف سوخت تعداد 35.5 میلیون دستگاه وسایل نقلیه موتوری در شرایط عادی حدودا 80 میلیون لیتر است و مصرف سوخت مازاد تعداد 15 میلیون دستگاه وسایل نقلیه موتوری فرسوده حدود 25 میلیون لیتر است
- آنالیز مصرف سوخت درصورتیکه وسایل نقلیه موتوری در کشور فرسوده نباشند اینگونه است
- مصرف سوخت خودروها در شرایط سالم در کشور روزانه حدود 81 میلیون لیتر و
- مصرف مازاد وسایل نقلیه فرسوده 25 میلیون لیتر و
- احتمالا قاچاق سوخت هم حدودا 14 میلیون لیتر است
- هزینه های تحمیلی در بخش مصرف مازاد وسایل نقلیه فرسوده برای مصرف حدود 25 میلیون لیتر در روز معادل 15 میلیون دلار و برای یک سال 9 میلیارد لیتر معادل 5.4 میلیارد دلار است
- علاوه بر این اعداد طبق برآوردها سالانه هزینه های جانبی مربوط به سلامت مردم و محیط زیست حدودا 6 میلیارد دلار است .
- در مجموع مصرف سوخت مازاد و آلایندگی هوا توسط خودروهای فرسوده سالانه حدود 35600 شهروند را میکشد و حدود 11.4 میلیارد دلار معادل 910 همت به اقتصاد و سلامت کشور و مردم زیان وارد میکند.
* بخاطر داشته باشیم که این عدد 11.4 میلیارد دلار (910 همت) تقریبا معادل کسری بودجه سال گذشته بود که حاصل آن گران شدن دلار از 60 هزار تومان به حدود 100 رسید و تولید تورم و گرانی شد.
حتما حاکمیت (دولت و مجلس و قوه قضاییه) از این آمارها اطلاع دارند و از این وضع راضی نیستند و حتما حاکمیت برای حفظ جان شهروندان و صرفه جویی در هزینه های تحمیلی فکر کرده و برای حل این مشکل قانون و مقررات نوشته.
اما از حکومت سئوال میکنیم مشکل در چیست که روز به روز این کشتار و این هزینه های زیانبار بیشتر می شود؟
نگاهی به برنامه ها و قوانین و آیین نامه ها می اندازیم.
- در سال 1386 قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت سوخت و در سال 1396 قانون هوای پاک نوشته شد.
- در سال 1402 قانون برنامه هفتم نوشته شد که در این برنامه با تجربیات سالها قبل و نیاز کشور درمورد از رده خارج سازی و اسقاط خودروهای فرسوده تصمیم گرفته شد که تا پایان برنامه (سال 1408) سالانه باید تعداد 500 هزار دستگاه خودروهای فرسوده اسقاط شوند.
- در ماده 10 قانون ساماندهی صنعت خودرو میگوید تردد، حمل بار و مسافر توسط وسایط نقلیه موتوری پس از رسیدن به سن فرسودگی مطابق با ماده (8) قانون هوای پاک مصوب 25 تیر 1396 در کلانشهرها ممنوع می‌باشد و در ادامه آیین نامه اجرایی ماده 10 ساماندهی صنعت خودرو در 28 اسفند 1402 مصوب شد.
نتیجه کلی از این همه قوانین این شد که از سال 1403 به بعد
- در ازای تولید 10 دستگاه خودرو نو فقط یک دستگاه خودرو فرسوده از رده خدمت خارج و اسقاط میشود. درصورتیکه حاکمیت خوب میداند که تراز حل مشکل ناترازی مصرف مازاد سوخت و تولید آلایندگی در هوا و مرگ و میر ناشی از آلایندگی هوا در تراز شدن تعداد ورود خودرو نو با خروج خودرو فرسوده است و اظهر من الشمس است که این ناترازی، ساعتی به اقتصاد و سلامت کشور و مردم تحمیل میگردد و اضافه میشود؟
- طبق آمارها تا پایان سال 1408 تعداد ناوگان خودرویی کشور حدود 49 میلیون دستگاه و ناوگان خودرویی فرسوده حدودا 23 میلیون دستگاه خواهد بود و هزینه های تحمیلی از وجود این ناوگان خودرویی فرسوده حداقل حدود 18 میلیارد دلار و شاید تا 22 میلیارد دلار هم برسد.
- طبق آمارها بیشترین فشار ناترازی در بخش مصرف مازاد سوخت و آلایندگی هوا مربوط به وجود خودروهای فرسوده در شهر تهران است که با حدود نزدیک به دو میلیون دستگاه وسایل نقلیه فرسوده و حدود 7000 مرگ و میر رکورد زده است
- ظاهرا هدف از این قانون و آیین نامه خدمت و کم شدن فشار از کشور و مردم بود اما در عمل فعلا حاصل آن شده تحمیل هزینه های بیشتر و تخریب اقتصاد و تخریب محیط زیست و زیان مضاعف به کشور و مردم و بدتر از آن افزایش تعداد مرگ و میر ناشی از آلایندگی هوای پاک و ظاهرا نویسندگان و امضا کنندگان قانون و آیین نامه در ایران زندگی نمیکردند و نمیدانستند اوضاع چه خبر است؟
- میشود به این حقیقت رسید که همه اینها ناشی از ناترازی اشخاصی است که با واقعیات ایران ارتباط ندارند و در تدوین این قانون و آیین نامه غلط نقش داشته اند و این تحمیل زیان و تحمیل بیماری و مرگ و میر، همه حاصل بی تدبیری و نبود دلسوزی و فکر نکردن در بین تصمیم سازان و تصمیم گیران و مدیران و کارگزاران در دولت و مجلس است و این اعداد نشان میدهد که منشا ناترازی ها آدم هایی غیر متخصص و غیر حرفه ای هستند که مناسب و متناسب با این اهداف و بصورت حرفه ای انتخاب نشدند و در جای خود نیستند.
جناب آقای رییس جمهور عزیز و محترم اخیرا در سخنان خود صحبت از ناترازی کردند و فرمودید که کار نیست و اگر کارمندان بروند منزل و همین حقوق را بگیرند برای دولت صرفه دارد.
با اجازه از ریاست محترم جمهور میخواهم از ایشان خواهش کنم که زحمت بکشید و کارها و امور را به آدم های ناتراز نسپارید، خدا شاهد است کار هست و زیاد هم هست.
مشکل اساسی کشور، ناترازی در آدم ها است و وقتی کار دست اهلش نیست و آن آدم ناتراز در قد و قواره موضوع نیست آنوقت رکود میشود و کار نمی شود.
از شما خواهش میکنم کار را دست اهلش بسپارید. میبینید تا قیام قیامت کار هست.
همکاران شما در دولت و دوستان شما در مجلس اگر به وظایف ذاتی خودشان عمل میکردند و با اهلش مشورت میکردند امروز با این همه ناترازی های هزینه دار و خسارت بار مواجه نبودیم.
فردا روز هم به بهانه تحریم توجیهات صد من یک غاز می آورند که اگر نشد عاملش تحریم بود و آمریکا نگذاشت و نتوانستیم کار کنیم
اما از شما به عنوان زبان مردم استدعا دارم حتما از همه اینها سئوال کنید که فکر و برنامه و آینده نگری و تدبیر و صرفه جویی و مدیریت چه ربطی به تحریم و آمریکا و اسراییل و ....... دارد.
با یک حساب سرانگشتی ملاحظه میکنید که میشود هدفگذاری و صرفه جویی کرد و در کشور تا 5 سال آینده بشرطی که اراده و قصدی در کار باشد میشود سالی حدود 30 تا 50 میلیارد دلار فقط در چند مورد صرفه جویی داشت و در مقابلش میشود با همین صرفه جویی ها و با حمایت از بخش خصوصی اقتصاد و بخصوص اقتصاد مقاومتی کشور رشد داشته باشد.
با یک تدبیر حساب شده ملاحظه خواهید کرد که با ابتکارات و مدیریت در تجارت خارجی کشور با همین 15 کشور همسایه میتواند از همین سطح حدود 30 میلیارد دلار فعلی تا پنج یا شش برابر افزایش یابد.
اما میبینیم که جز سخن گفتن و پاس کاری آقایان و رسانه ها و توجیهات کودکانه اراده ای برای هیچ دولت و مجلس اصلاح طلب و اصولگرا نبوده و نیست.
حتما به این سئوال فکر کردید که آیا نمیشد در مورد همین موضوع ناترازی های برق از سال 1395 پیش بینی کرد و از همان سال همین مزارع سلول های خورشیدی را در کشور ایجاد کرد و برای آب و سوخت و ارز و ..... با مشورت خوبان دلسوز حرفه ای پیش بینی نمود اما نکردتد.
همین موضوع آلایندگی و خودروهای فرسوده را میشد از همان سالهای اولیه مدیریت کرد که امروز با ناترازی چند میلیار دلاری سوخت و هوای ناپاک و بیماری و این کشتار 35 هزار نفره و ........ مواجه نباشیم.
اما برای حل مشکل کاری کردند و کردید که این مشکلات ساده و از باب مثال همین خودرو فرسوده و مصرف مازاد سوخت و تولید آلایندگی هوا امروز چند برابر و معضل شده و در آینده به بحران خواهد رسید.
خدا و پیغمبری نگاه کنید و ببینید آیا دشمنان ما هم برای مردمان شان اینگونه عمل میکنند که دولت ها و مجالس قبل کردند و شما میکنید.
آقای رییس جمهور با نوشتن قانون یا آیین نامه غلط و گرفتن جان مردم در بخش هوای پاک، شما و دیگران مسئولید
حداقل کاری که میتوانستید انجام دهید این بود که برای خدمت به کشور و مردم این آیین نامه خودرو فرسوده را اصلاح میکردید که حاصلش خدمت به کشور و مردم باشد و حداقل کارش شروع به کم شدن همین اعداد حدود 11.4 میلیارد دلاری و کم شدن مرگ و میر باشد تا اقتصاد کشور و شهرهای کشور بتوانند نفسی بکشند.
شبیه به همین کار اصلاح و بازنگری در مقررات و آیین نامه ها را در سایر موارد میتوانید انجام دهید و خواهید دید علاوه بر صرفه جویی های میلیاردی خدا پسندانه که رضایت مردم را دارد، در ایران ما تا قیام قیامت کار است و پول هست و تورم نخواهیم داشت و اشتغال پایدار داریم و حتما با این صرفه جویی و مدیریت صحیح به رشد اقتصادی خوب خواهیم رسید . اما البته بشرطی که کار دست اهلش باشد
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَی أَهْلِهَا وَإِذَا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِیعًا بَصِیرًا
و مشخصا اهلش اهل تقوا و هدفمند و کاربلد و منظم و منضبط و مدیر و مدبر و قانونمند و دلسوز و پاسخگو باشد.
این یادداشت را نوشتم و در هفته دفاع مقدس در کنار یادواره های ارزشمند دفاع مقدس حتما از دولت و مجلس مطالبه میکنیم که در ایران ما آدم های تراز کار مسئول امور و کار باشند و دعا میکنیم که ان شاءالله با تراز شدن آدم ها در امور، مشکلات کشور و مردم کم و کم و کمتر شود.
یا علی
* امیر بازنشسته خلبان آزاده و جانباز دفاع مقدس
نظر شما