اگر علاقمند به این گونه مطلب هستید مطالب گوناگونی در سایت های خبری وجود دارند بنده هم چند یادداشتی در خبرانلاین دارم که با واژه های کلیدی (خبرانلاین، ناطقی الهی، کرج، هرمزگان، کیش، گرمسار، انفجار، زلزله و مصنوعی) قابل جستجو می باشند. اما هدف از این یادداشت برای پاسخ دادن په سیل عظیمی از سوالات است که بنده از داخل و خارج طی ۲۴ ساعت گذشته بعد از زلزله اخیر زواره با آن مواجه بودم. بطور خیلی خلاصه:
۱) بله می شود رکورد ها را دستکاری و مخدوش کرد تا عملا با ایجاد نوقه (noise) در آنها انفجارات را رقیقتر و همانند زلزله نشان داد. اگر علاقمند به موضوع هستید برای شروع به پدیده ماسکینگ (masking) یا مقاله زیر را برای شروع مطالعه بفرمایید.
Underground nuclear test explosions can be hidden within earthquake signals, study suggests
https://phys.org/news/2025-04-underground-nuclear-explosions-hidden-earthquake.html
پس در یک کلام، امروزه براحتی می شود با تدبیر و علم روز آزمایشات هسته ای انجام داد و امید داشت که خیلی ها متوجه آن در نگاشت ها و رکورد زلزله نشوند
۲) عمق زلزله ملاک خوبی برای تفکیک زلزله از انفجار می باشد ولیکن به راحتی می شود با چند انفجار در عمیق های مختلف ولیکن محاسبه شده در اعماق مختلف با مواد مختلف تا حدودی این موضوع را هم حل کرد که شناسایی بر اساس عمق خیلی قابل دفاع نباشد.
۳) پیش لرزه و پس لرزه هم در انفجارات بسادگی قابل انجام است با همان معیارهای بند ۲ ولیکن با کمی محاسبات متفاوت تر
۴) انتخاب محل آزمایشات در نزدیگی تاسیسات هسته ای مزیت هایی دارد بشرط اینکه دامنه ارتعاشات تا مراکز شهری و سکونت گاههای انسانی بر اساس مطالعات خاک بستر و مسیر از قبل دیده شده باشد. دوری از گسلهای موجود در منطقه هم شرط لازم برای عدم فعال سازی گسلها و بلعکس می باشد
۵) تخریب های فیزیکی و نحوه شکست در منطقه تحت الشعاع معیار خوبی برای ارزیابی زلزله در مقایسه با انفجار می باشد، برای مثال اگر شکست ها بیشنر در خارج از صفحه دیوارها و ... باشد احتمال رخداد انفجار بیشتر از زلزله خواهد بود
در خاتمه. امروزه بر اساس مفاد فوق تفکیک زلزله از انفجار خیلی راحت نیست حتی اگر معتبرتربن ایستگاهای دنیا آنرا زلزله اعلام نمایند یا برخی از دانشمندان داخل یا خارج آنرا زلزله بنامند. زلزله اخیر زواره دارای ویژگی های یک انفجار هسته ای را دارا بود ولیکن نگاشت ها می بایستی دقیق بررسی شوند البته تا انجام اینکار هر لرزشی در پهنه لرزه خیز ایران زلزله باید فرض شود.
* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران ایران
نظر شما