بهنوش خرمروز: شاید جشن گرفتن به مناسبت روز مادر، به نسبت و در مقایسه با تاریخ، تازه و جدید باشد، اما این اصلا بدان معنا نیست که والدین باستانی چیزی از والدین امروز کمتر داشتهاند! والدین در هر تمدن باستانی که بودهاند، فرزندان خود را بزرگ میکردهاند و با چالشهای مشابهی هم دست و پنجه نرم میکردهاند. شاید برایتان جالب باشد بدانید توصیههای مادرانه باستانی را هنوز هم میتوان به کارگرفت! دیسکاوری مجموعهای از این توصیههای والدگری باستانی را منتشر کرده که در گزارش امروز خبرآنلاین آنها را میخوانید.
روم باستان
اگرچه تاریخ روم باستان معمولا با تصاویر ارتشهای در حال جنگ برای کشورگشایی، امپراطورهایی که فقط به دنبال قدرت بودهاند و گلادیاتورهای آغشته به خون در میادین مبارزه به نمایش گذاشته میشود، اما در همان زمان هم، والدین برای بزرگ کردن فرزندان خود مسئول بودهاند. برای والدینی که در طبقات اجتماعی پایینتری در روم باستان زندگی میکردند، داشتن فرزندی که به خوبی تربیت شده باشد، میتوانست به معنای کلیدی برای تغییر زندگی آینده آنها باشد، به همین دلیل هم در تربیت فرزند بسیار تلاش میکردند.
کویینتوس سولپیکوس ماکسیموس، پسر 11 سالهای بود که در قرن اول در روم باستان زندگی میکرد. وی، فرزند پدر و مادری بود که پیش از آن برده بودند. کویینتوس در شعر یونانی، ابتکار تازهای وارد کرد، استعدادی که توسط والدینش تشویق شده بود. اما قبل از این که او به سنی برسد که فرصت تبدیل شدن به یکی از بزرگترین شعرای روم باستان را بیابد، در سال 94 بعد از میلاد مسیح درگذشت. بنا بر آن چه روی مجسمه یادبود او که از والدین سوگوارش به جا مانده نوشته شده، کویینتوس بر اثر کار زیاد جان سپرد. امروزه هم میتوان بعد از قرنها از این داستان نکات زیادی آموخت، این که یک استعداد تا چه حد به تشویق والدین وابسته است و البته، این که فشار آوردن زیاد بر کودک، چهقدر میتواند پایان تلخی داشته باشد.
چین باستان
اگر یک نفر در دنیای باستان وجود داشته باشد که بتوانید به سراغ او بروید و در مورد تقریبا هر چیزی که بخواهید، توصیهای بگیرید، کسی نیست جز کنفوسیوس. با این که او تمام زمان خود را مشغول تدریس و آموزش اخلاق، عدالت، سیاست و ... به شاگردانش بود، باز قدری از زمان خود را برای ارائه توصیههای والدگری گذاشت. به گفته ارین کلاین از محققین دانشگاه جورجتاون، مردم زمان کنفوسیوس، درست مانند والدین امروز، خیلی زود دریافتند که اولین سالهای زندگی یک کودک، میتواند به طور پایهای شخصیت او در دوران بزرگسالی را شکل بدهد. بنابراین، والدی که کودک را پرورش میدهد، مهمترین تجربه در سالهای اولیه زندگی یک کودک به شمار میآید.
مثل هر موضوع دیگری که کنفوسیوس در آن به ارائه توصیههایی پرداخته است، توصیههایش در زمینه والدگری هم در دل یک داستان نهفته است. برای نمونه در یکی از این داستانها، ژنگژی، یکی از شاگردان کنفوسیوس برای همسرش که پسرشان را برای انجام کاری فریب داده بود توضیح میدهد که: «وقتی فرزندمان را با وعدهای دروغین فریب میدهی تا کاری را که میخواهی انجام دهد، در عین حال دو چیز را به او آموزش میدهی، یکی این که دروغ بگوید و دیگری این که از این پس به آن چه مادرش میگوید اعتماد نداشته باشد.»
مصر باستان
برخلاف والدین سایر فرهنگها که فرزندان خود را برای زندگی در آینده آماده میساختند، به نظر میرسد که والدین در مصر باستان، بیش از هر چیز دیگری، فرزندان خود را برای مرگ آماده میکردند. چنان که در کتاب مصر و مصریان شرح داده شده است، زنان و مردان جوان، ضرورتا چنان بار می آمدند که بتوانند در زمان پیری جای والدین خود را بگیرند، دورهای که نسبتا خیلی هم کوتاه بود. در جامعه روستایی مصر باستان، طول عمر متوسط مردان 33 سال و طول عمر متوسط زنان تنها 29 سال بود. در آن دوران برای کودکان آموزش رسمی وجود نداشت و به همین دلیل هم اغلب کودکان، اخلاق، مذهب و سایر موضوعات را در خانه میآموختند. در آن زمان، برخلاف روم باستان و بسیاری دیگر فرهنگها که مردسالارانه بودند، مصریان باستان تمامی میراث خود را به طور مساوی بین دختران و پسران خانواده تقسیم میکردند. با این حال، پسر بزرگتر خانواده، برای وظیفه پرخرج و مهم به خاکسپاری والدینش مسئول بود.
والدگری در دوران پیش از تاریخ
حتی قبل از این که تاریخی وجود داشته باشد، والدین مشغول پرورش فرزندان خود بودهاند. در محیطی که هنوز تحت کنترل انسانها در نیامده و اصطلاحا اهلی نشده بود، بزرگ کردن یک کودک کاری نبود که یک فرد به تنهایی قادر به انجام آن باشد.
بر اساس مطالعهای که در سال 2010/ 1389 در نشریه امریکن انتروپولوژیست منتشر شد، پدران اولیه برخلاف حدود 90 درصد از دیگر موجودات زنده روی زمین، در حمام کردن غذا دادن و آموزش فرزندان خود به مادران کمک میکردهاند. تربیت بچههای سازگار البته تنها هدف این پدران نبود. آنها در ازای کمک خود، به عنوان زوج با مادرها میماندند و همین رفتار، سازنده خانوادههای امروزی در جوامع انسانی است. حال باید دید در دنیای امروز چهقدر از پدرها در تربیت فرزند کمک گرفته میشود؟
53272
نظر شما