به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در نشست «قاجاریان؛ برباددهندگان ایران، یا قربانیان تاریخ رسمی» که به مناسبت «صدمین سال انقراض قاجاریه» در خبرآنلاین برگزار شد، محمدعلی بهمنی قاجار، تاریخ‌پژوه، در بخشی از سخنان خود از موانع توسعه در دوره قاجار چنین گفت:
بهمنی قاجار: چرا توسعه در دوره قاجار به طور کامل محقق نشد؟ دو مانع وجود داشت: یکی علما بودند، هر کاری این [ناصرالدین‌شاه] می‌خواست بکند، مانع می‌شدند... ثبت اسناد را دوره ناصرالدین‌شاه می‌خواستند درست کنند، [علما] اجازه ندادند.
فهیمه نظری: این علما چطور در دوره رضاشاه مانع توسعه نبودند؟
بهمنی قاجار: قدرت علما در دوره رضاشاه بسیار ضعیف شده بود، به خاطر مشروطه. مشروطه قدرت علما را ضعیف کرد نه رضاشاه.... وقتی در مشروطه آن اتفاق برای مرحوم شیخ فضل‌الله نوری افتاد و اساسا اصل دوم متمم قانون اساسی در مجلس دوم و سوم دیگر به محاق رفت.
[یکی دیگر از موانع توسعه در دوران قاجار] روسیه و ترکمانچای بودند. این را خود مخبرالسلطنه هدایت می‌گوید، هدایت می‌گوید هرکاری می‌خواستیم بکنیم روسیه اعتراض می‌کرد؛ به خاطر عهدنامه ترکمانچای و نفوذ سیاسی که در ایران به دست آورده بود. اما در دوره رضاشاه این دو مانع از بین رفته بود، نه علما در مقابل رضاشا بودند و اتفاقا در ابتدا از او حمایت هم کردند... نه دیگر روس‌ها بودند. بعد از انقلاب کمونیستی [امپراتوری] روس‌ها هم دیگر از بین رفته بودند. این دو مانع از بین رفته بود، زمین [برای توسعه] هموار بود...
۲۵۹
نظر شما