جزئیات طرح «کمیسیون مجری انتخابات» در مجمع تشخیص مصلحت نظام/فولادگر: مجلس مسلوب الاختیار نیست

نسرین وزیری: حمیدرضا فولادگر نماینده اصفهان، در گفت​وگو با خبرآنلاین، با اشاره به اینکه هنوز نماینده مجلس نهم برای عضویت در کمیسیون ماده 10 احزاب تعیین نشده است، از عدم تشکیل جلسات این کمیسیون خبر داد. او که در طول چهارسال عضویتش در این کمیسیون بارها پیگیر ارائه لایحه قانون جامع انتخابات از سوی دولت به مجلس بوده است، می​گوید که پاسخ مشخصی از وزارت کشور دریافت نکرده و با گذشت 7 سال از وعده دولت برای ارائه این لایحه، هنوز این لایحه در دولت نهایی نشده است.

مشروح گفت​وگوی خبرآنلاین با وی درباره اصلاح قانون انتخابات را در ادامه بخوانید:
 

در اینکه قانون انتخابات، نیازمند اصلاح است؛ شکی نیست. اما برای اصلاح جامع این قانون نیازمند یک طرح جامع هستیم. در ابتدای دولت در دوره وزارت آقای پورمحمدی بحث ارائه لایحه جامع انتخابات مطرح بود اما هرگز لایحه​ای به مجلس نیامد. اگر آن لایحه با همان موضوع در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام و اصلاحیه​هایی که مجلس بر قانون انتخابات مجلس زد، با هم بررسی می​شد و کار پیش می​رفت؛ ما امروز قانون جامع انتخابات داشتیم و دیگر نیازی به اصلاح دوباره قانون نبود.
 

قانون انتخابات ریاست جمهوری واقعا با مشکلاتی همراه است. مهمترینش هم مشکل ثبت نام نامزدهاست. بر اساس قانون موجود در انتخابات ریاست جمهوری برای ثبت نام اولیه چند صد نفر و بعضا هزاران نفر به وزارت کشور رجوع می​کنند و پس از بررسی شورای نگهبان حداکثر 10 نفر آنها انتخاب می​شوند. این نقص قانون است که تشخیص اولویت​ها و حجم زیادی از کار را روی دوش شورای نگهبان می​گذارد و متاسفانه برای رسانه​های خارجی خوراک درست می​کند که علیه جمهوری اسلامی ایران و شرایط نامزدهای ریاست جمهوری، جوسازی کنند.
 از این رو می​توان برای نامزدها شرایطی گذاشت که در خلاء نظام پارلمانی و حزبی در کشور و تا پیش از تشکیل نظام حزبی، قانون انتخابات اصلاح شود. لازم است شرایط اولیه​ای برای نامزدها بگذاریم که صدها نفر نیایند نام نویسی کنند که فاقد شرایط لازم برای این پست هستند. تلاشی که در مجلس هشتم صورت گرفت، در همین راستا بود تا این نقیصه رفع شود اما با مخالفت شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت رفت و در آنجا متوقف شد. فکر کنم دلیلش هم این بود که زمان ارائه این طرح به انتخابات ریاست جمهوری 88 نزدیک بود و عملا امکان اجرایش فراهم نمی​شد.

 

البته در آن مقطع مجمع تشخیص مصلحت خودش هم بحث «کمیسیون مجری انتخابات» را پیگیری می​کرد که اگرچه نظارت بر انتخابات را همچنان بر عهده شورای نگهبان قرار می​داد اما اجرای انتخابات را از حالت انصاری در اختیار دولت خارج می​کرد. همین موضوع نیز به دلیل نزدیکی به انتخابات و اینکه بعید بود به انتخابات بعد برسد، در کمیسیون​های مجمع ماندگار شد و به مصوبه نهایی تبدیل نگردید.
 

بله. در همان راستای طرح جامع انتخابات بود. یکی از موضوعات مورد بررسی در مجمع تشخیص مصلحت این بود که به جای دولت، اجرای انتخابات به کمیسیونی با حضور نمایندگانی از سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه و نمایندگانی از احزاب سپرده شود. هدف هم این بود که وقتی همین دولت که سر کار است و در انتخابات منافعی دارد، مجری انتخابات نباشد تا شائبه​ای هم پیش نیاید. برای همین منظور در نظر داشتند که شورا یا کمیسیونی مجری انتخابات باشد. مجمع، راجع به مساله نظارت بر انتخابات اصلا وارد نشده بود. اما همان تصمیم گیری​ها برای اصلاح اجرای انتخابات نیز منتفی شد و از دستور کار مجمع خارج شد، چون به آن دوره از انتخابات نمی​رسید.
 

نمی​دانم چرا، ولی همه مصوبات انتخاباتی هم چنین سرنوشتی نیافته​اند. مثلا یادم هست که مصوبه مجلس درباره تجمیع انتخابات ریاست جمهوری با شوراهای شهر از مجلس به مجمع رفت و مجمع هم تصویب کرد. بر این اساس انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و شوراهای چهارم به شکل تجمیع شده در سال 92 برگزار می​شود.
 

نه با این قاطعیت هم نمی​توان گفت که مجلس هیچ حقی در اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری ندارد. نمایندگان باز هم می توانند طرحی بنویسند و شرایط نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری را اصلاح کنند که مثلا چند سال سابقه کار اجرایی داشته باشد و از چه مدرک تحصیلی​ای برخوردار باشد. باز هم شورای نگهبان می​تواند همین ایراد را بگیرند و نتیجه کار به مجمع ارسال شود و این بار مجلس بخواهد که مجمع سریعتر اعلام موضع کند.
 

کمیسیون سیاسی مجمع تشخیص مصلحت نظام آن طرح «کمیسیون مجری انتخابات» را ارائه داد که فکر می​کنم چون با مسائل سال 88 همزمان شد، کار عقب افتاد. بهتر است این موضوع را از آقایان باهنر، مرتضی نبوی و حسن روحانی بپرسید که عضو کمیسیون سیاسی مجمع هستند. اینکه این موضوع معوق ماند به دلیل آن بود که نه لایحه مجلس بود که نمایندگان پیگیرش باشند و نه طرح دولت بود که دولتمردان پی​اش را بگیرند. بنابراین مسکوت ماند.
 

نه. اصلا امکان پذیر نیست. بعید است فرصتی باشد که تا 10 ماه دیگر که هم انتخابات ریاست جمهوری قرار است برگزار شود و هم انتخابات شوراها، بتوان اجرای انتخابات را از دولت گرفت و به نهاد دیگر و یا کمیسیون مشترکی سپرد. این موضوع باید در لایحه​ای جامع در دولت و یا طرح جامع انتخاباتی در مجلس بیاید. تا با تجربه خوب 33 سال برگزاری انتخابات، روش​های انتخاباتی اصلاح شود.
 

جای این کار در آینده است. دولت آینده که شکل گرفت در شرایطی که تا انتخابات مجلس، دو سالی زمان باقی است و انتخابات مجلس در پیش رو نیست، فرصت خوبی است.

/2929