نشست نقد و بررسی دو کتاب‌ «نقطه» و «ناوبری وب» حسین انتظامی روز 18 مرداد در فرهنگستان هنر برگزار شد.

به گزارش خبرآنلاین، در این نشست شهین‌دخت خوارزمی پژوهشگر و استاد دانشگاه و یونس شکرخواه روزنامه نگار و مدرس ارتباطات درباره این دو کتاب سخن گفتند.
شهین‌دخت خوارزمی، نظریه پرداز مدیریت، درباره کتاب «نقطه» انتظامی گفت: «این کتاب چند ارزش کمیاب را منتقل می‌کند، یکی از آن‌ها  شفافیتی است که من در این کتاب می‌بینم و در جای دیگری ندیده‌ام‌.» او یکی دیگر از ویژگی‌های این اثر را «دغدغه توسعه دیگران» دانست و اشاره کرد که در هر جا که دکتر انتظامی حضور داشته است به دنبال توسعه آن بنگاه و انتقال آن تجربه به دیگران بوده است.
مترجم کتاب «موج سوم» الوین تافلر، دغدغه الگو سازی، و اشاعه و تبدیل‌ آن به یک فرهنگ را در سازمان‌های فرهنگی و رسانه‌ای، از دیگر ویژگی‌های ارزشمند این اثر ذکر کرد.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به دیدگاه مدیریت دانایی اشاره کرد و یادآورشد:«از واژه دانش به این دلیل استفاده نمی‌کنم؛ زیرا دانایی را متعالی‌تر می‌دانم و بر این باورم که بسیاری از دانش‌ها تبدیل به دانایی نشده است.»  او ادامه داد:«اگرچه قطر این کتاب بسیار کم است، اما انواع دانایی را در آن می‌بینیم.»
این استاد دانشگاه اشاره کرد که در این اثر دکتر انتظامی سعی کرده تجربه‌ها و دانایی‌هایی را که کسب کرده مستند و منتشر کند و دغدغه اصلی او تولید دانش بومی است.
خوارزمی یادآور شد:«در بسیاری از فرهنگ‌ها دانش ابزار قدرت است و افراد از ترس از دست دادن قدرت دانش‌شان را منتقل نمی‌کنند، در حالی که یکی از دغدغه‌های مدیریت دانایی به اشتراک گذاشتن دانش یا همانknowledge sharing است، و این آفت فرهنگی ما باید حل شود و مبادله دانش به منبع قدرت تبدیل شود.»
خوارزمی ادامه داد:«دیدگاه عمل‌گرایی، اجرایی و کاربردی در جای جای کتاب دیده می‌شود و نویسنده دغدغه این را دارد که مدیران اجرایی چنین دیدگاه‌هایی را پیاده کنند.»
به گفته دکتر خوارزمی، در کنار این مساله شاهد هستیم که دیدگاه مفهومی، نظری، تحلیلی و کارشناسی نیز وجود دارد و نویسنده نه تنها دغدغه تعریف مفاهیم را دارد، بلکه سعی می‌کند مفاهیم را با وسواس تعریف کند.
خوارزمی که تحقیقات و پژوهش های مختلفی را در زمینه توسعه در ایران انجام داده است، یکی دیگر از دیدگاه‌های حاکم بر کتاب را دیدگاه نظری ذکر و عنوان کرد:«اگر فرصت کنیم می‌شود از این کتاب تئوری‌هایی درباره توسعه استخراج کرد.»
این مدرس دانشگاه گفت:«درباره تفاوت توسعه و «رشد کمی» صحبت کرده‌ایم، ولی هرگز رشد کمی را آفت توسعه ندانسته‌ایم. می‌توان از این اثر مدلی برای مدیریت رسانه استخراج کرد و این نشان می‌دهد که در کنار دیدگاه عمل‌گرا نگاه کارشناسی هم وجود دارد.»
خوارزمی همچنین به وجود دیدگاه فهم مفاهیم اقتصاد خرد در این کتاب اشاره کرده و گفت:«در این اثر درکنار مفاهیم مدیریتی و اقتصادی دیدگاه اخلاقی تجویزی می‌بینید که ازدل این دیدگاه، یک منشور اخلاقی در می‌آید و این بسیار ارزشمند است.»
او ادامه داد:«یک نگاه ایدئولوژیک و سیاسی نیز در این اثر حضور دارد که نگارنده پرهیز ندارد آن را شرح ندهد.»
او این کتاب را از معدود کتاب‌هایی دانست که به راحتی خوانده می‌شود و افزود:« این اثر تنوع موضوعی دارد و مسائل مختلفی را از آسیب‌شناسی رسانه گرفته تا خبرنگاری و ارایه الگوهای اجرایی، فنی، دستورالعمل‌ها و.. را در بر می‌گیرد، همین مساله هم باعث خوش‌خوان بودن اثر می‌شود.»
خوارزمی گفت:«از نظر من ارزش کتاب «نقطه» در این است که معرفت حرفه‌ای نویسنده را بیان می‌کند. خاستگاه اصلی نظریه، تجربه است. اگر چند نفر در صنعت فولاد تجربه‌هایشان را مستند کرده بودند به دانشی دسترسی داشتیم که در حوزه صنعت راه‌گشا بود. این کتاب هر چند جنبه آکادمیک ندارد اما معرفت حرفه‌ای بر آن حاکم است و از نظر مستندسازی و الگو دهی بسیارموفق است.»
خورازمی در پایان سخنانش سوالاتی را مطرح کرد تا نویسنده به آنها پاسخ دهد.ازجمله با اشاره به یکی از مقالات انتظامی با عنوان «افق اقتصادی مطبوعات در سال90 پرسید که چقدر از پیش‌بینی‌های نویسنده محقق شده است.دکتر خوارزمی همچنین با اشاره به یکی دیگر از مقالات این کتاب در باره جنگ نرم و فرماندهی آن سوال کرد که  آیا به نظر نویسنده، فرماندهی جنگ نرم و سخت  یکی است؟
دکتریونس شکرخواه مدرس ارتباطات نیز درباره دیگر کتاب این نویسنده «ناوبری وب» گفت: «پرداختن من به این کتاب از موضع نقد نیست. اگر اهل وب باشید با این کتاب به سخن در می‌آیید.»
او یادآور شد:«حسین انتظامی دو وجه دارد .یک وجه که در مدیریت او می‌شود دید و یک وجه در کتابش. انتظامی بیرون، آدم موثرتری است از آدم کتابش، اما من از این منظر به کتاب نمی‌پردازم زیرا کتاب‌هایی که نگاهشان به وب است برای نقد نیست بلکه  برای یادگیری است.»
این نویسنده ضمن اشاره به فاقد رفرنس بودن کتاب یادآور شد:« بیرون از دانشگاه، بسیاری از کتاب‌های بدون رفرنس را ارج می‌نهم؛ زیرا خارج از پاردایم‌های عمومی است وارزش این کتاب به این است که به یافته های بکر تکیه دارد وتجربیات را روایت می کند ودر واقع خودش رفرنس است.»
شکرخواه این کتاب را حاوی نگاه توسعه گرایانه دانست و افزود: «انتظامی ایده‌آل‌هایی را تعریف و بر طبق آن عمل می‌کند.»
به گفته شکرخواه یکی دیگر از مباحث این اثر موضع اقتصادی است و نویسنده ابایی ندارد مباحثی را که مطرح می‌کند، در جهان رسانه پیاده کند.
سردبیرهمشهری آنلاین با اشاره به دوری فضای دانشگاهی از فضای روزنامه‌نگاری آنلاین افزود:«وجود چنین کتابی در این فضا بسیار گرانقدر است. این مساله البته می‌تواند نشان دهنده فقر حوزه آموزش باشد و این پرسش را برای ما ایجاد کند که چرا استادان دانشگاه به این مبحث ورود نکرده‌اند و یک مدیر رسانه‌ای مجبورشده وارد این فضا شود.» او تاکید کرد:« انتظامی مدیری است که اتفاقات وب را خوب می‌داند و در واقع او از موضع مدیر رسانه‌ای کتابش را نوشته است.»
 شکرخواه گفت:«ادبیات وب را وب یوزرها می‌نویسند نه آکادمیسن‌ها، آن‌ها بعدا طبقه‌بندی می‌کنند. در این اتفاق کسانی می‌توانند ادبیاتش را تولید کنند که دست‌شان در کار است. در حقیقت تئوری‌ها دیر به فضای وب می‌رسد و آقای انتظامی مدیریت وب را نوشته نه یوزرها را.»
سردبیرسابق جام جم آنلاین گفت:«یادم می‌آید وقتی ایشان می‌خواست سایت روزنامه‌ای]جام جم[را راه بیندازد ازمن دعوت کرد ومن درجلسه مذاکره از برخورد پراگماتیسی ایشان تعجب کردم. دست آخرهم به من گفتند که ما به یکدیگر احتیاج داریم، تو ایده‌ای انجام این کار را داری و ما انگیزه و زیر ساخت آن را. این جمله در واقع باعث شد کارم را آغاز کنم.»
این روزنامه نگار افزود:«این مدیر آن‌قدر پروتکل به تو می‌دهد که هر قدمی بر می‌داری به پروتکل دیگری از او برخورد می‌کنی، من به هر کس توصیه نمی‌کنم که با او کار کند، چون با ذهن مهندسی و ریاضی که دارد همه چیز را مدیریت می کند و رعایت همه این مسائل برای عده‌ای شاید سخت باشد.»
 شکرخواه افزود: «حالا چنین فردی آمده است در یک کتاب Mind Map روی میز گذاشته است، و این Mind Map را با لباس تصویر پوشانده که هرچند عجولانه است اما این کار او به سالادی می ماند که همه اجزایش خوشمزه است »
شکرخواه پیشنهاد کرد:« اگر دکتر انتظامی Mind Map و گراف‌های عنکبوتی آن را در وب بگذارد و آن را با مشارکت خوانندگان به سمت پروژه گروهی ببرد این کتاب کاملتر می شود.» اوافزود:« باید از انتظامی که تجربه راه‌اندازی یک روزنامه اینترنتی را دارد تشکر کنیم؛ زیرا  سایت او و همکاراش(خبرآنلاین) در هفت روز هفته 24 ساعته خبر ارسال می‌کند که تجربه بزرگی به شمار می‌آید و آن Mind Map را با تجاربی که کسب می‌کنند به یک mind concept تبدیل خواهند کرد.»
حسین انتظامی نگارنده دو اثر «نقطه» و «ناوبری وب» نیز در این نشست گفت:« برخلاف خیلی‌ها که جنبه فرهنگی را فقط می‌بینند، معتقدم که رسانه یک صنعت است. صنعت بخشی از اقتصاد است که در آن ارزش افزوده ایجاد می‌شود، و برای هر کار صنعتی هم باید طراحی داشته باشیم.»
او که نماینده مدیران مسئول در هیات نظارت برمطبوعات است، با اشاره به تخصیص یارانه به مطبوعات متذکر شد:« با شکل فعلی یارانه مطبوعات مخالفم زیرا وظایف اصلی دولت شفافیت، سیاست‌گذاری ومقررات سازی است واگر بخواهد یارانه‌ای بدهد که باید بدهد و در همه دنیا نیز مرسوم است، نباید به شکل اعانه باشد بلکه باید زیرساخت‌ها را تقویت کند.»
او با اشاره به کتاب قبلی خود درباره تجریباتش در روزنامه‌های همشهری و جام‌جم گفت:«یکی از مشکلات مدیریتی کشور ما این است که گمان می‌شود یک تجربه موفق را می‌توان با نگاه شابلونی تکثیر کرد، در حالی که بوم شناسی و رفتار اقتضایی از اصول مدیریت استراتژیک است.»
انتظامی به این موضوع اشاره کرد که دادن مسوولیت انتشار خبر به فردی بی‌تجربه در فضای وب بسیار خطرناک است و یادآور شد که باید به افراد به میزان دانش و مهارتشان مسوولیت داد.
او ادامه داد:«برای من مهم است که شفافیت و قاعده‌مندی در رسانه‌ها تبدیل به فرهنگ غالب شود و مثلا هر رسانه‌ای آیین‌نامه اخلاقی حرفه‌ای خاص خود راداشته باشد و آن‌را رسما منتشر کند تا شفافیت حاکم شود و مخاطب با استناد به آنها حتی بتواند انحراف معیار را ارزیابی کند؛ زیرا این غلط است که رسانه فکر کند کسی نمی‌تواند بر او نظارت داشته باشد.»
نویسنده این دو کتاب، هدف خود از انتشار مجموعه مقالاتش را مستند سازی ایده‌ها و تجربیات دانست و گفت که این دو کتاب ادعای آکادمیک بودن ندارد و تاکید کرد که باید تجربیات مختلف در چنین حوزه‌هایی را به اشتراک گذاشت.
عضو هیات نظارت برمطبوعات، در بخش دیگری از صحبت هایش افزود:« در رسانه باید قواعد رسانه ای حاکم باشد، نه قواعد دیگر اما متاسفانه درعمل می بینیم که در این حوزه قواعد دیگری از جمله قواعد دنیای سیاست حاکم است.»
او تاکید کرد:«من نمی گویم که سیاسیون نباید کار رسانه بکنند.اما باید به این مساله توجه داشت که  سیاست و رسانه دو ساحت مختلف دارند و نمی‌توان با دست فرمان یک حوزه، پشت فرمان حوزه دیگری نشست.»
انتظامی بسیاری از خطاهای رسانه‌ای را ناشی از این دانست که فردی با روش‌های مدیریتی و عمل در یک حوزه دیگر، برای رسانه تصمیم گیری می‌کند.
او ضرورت رنکینگ رسانه‌ها در کشوررا توضیح داد:«ما در همه حوزه‌ها رنکینگ داریم؛ در دانشگاه، ارتش، پزشکی، رانندگی و بسیاری از صنوف دیگر، اما در حوزه رسانه نداریم. به تجربه دریافته‌ام بسیاری ازاشتباهاتی که در رسانه‌ها اتفاق می‌افتد ناشی از این است که فردی با دانش و مهارت پایین عهده‌دار کار بوده است و مثل این می ماند که اداره یک لشگر را به گروهبان سپرده‌ایم و یا جراحی عمل قلب باز را به یک دانشجوی سال دوم پزشکی داده‌ایم.»
 انتظامی در پاسخ به پرسش‌های دکتر خوارزمی گفت در آن مقاله پیش بینی کرده بودم تیراژکل مطبوعات به دلیل مضیقه‌های اقتصادی پایین می‌آید و متاسفانه این پیش‌بینی درست از آب درآمد؛ چرا که بسیاری از روزنامه‌ها در حال حاضراگرچه ظاهرا انتشار می یابند ولی با تیراژ پایین منتشر می‌شوند.» او در پاسخ به دیگر سوال دکتر خوارزمی گفت جنس جنگ نرم و سخت یکی نیست ولذانباید  فرماندهی جنگ نرم را به کسانی بدهیم که کارشان جنگ سخت بوده است.»
او تاکید کرد:«بسیاری از کسانی که از فدرت نرم وجنگ سایبر حرف می‌زنند اگر از آن‌ها بخواهیم که سایبر را به انگلیسی بنویسند با اس آی خواهد نوشت! جنگ سایبر و قدرت نرم حوزه‌هایی است که کسانی باید عهده‌دار آن شوند که در این حوزه تجربه دارند.»
57244
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 234476

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 3 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • فرهاد IR ۱۹:۱۷ - ۱۳۹۱/۰۵/۲۰
    5 3
    واقعا رهنمودهای آقای دکتر انتظامی بهترین نقشه راه برای کار روزنامه نگاری هستند