مینا علی‌اسلام: غرب با انتشار آخرین گزارش محمد البرادعی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران، به دنبال اعمال فشار بیشتر بر کشورمان است. مقامات غربی بعد از گزارش محمد البرادعی نسبت به تأخیر اعلام موجودیت تأسیسات دوم غنی‌سازی ایران در نزدیکی قم نشان می‌دهد که آنها از این تأخیر نتیجه‌ای جز
مقامات غرب در تلاش برای کسب پاسخی صریح به پیشنهاد انتقال اورانیوم از خاک ایران، موضوع ادعای اهداف تسلیحاتی کشورمان را با توجه به تأخیر در اعلام موجودیت تأسیسات فردو مطرح میکند و در این فرایند همچنین احتمال وجود تأسیساتی مشابه فردو را برای تسریع در روند تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران مدنظر قرار داده است. با این وجود گزارش آخر البراعی بویژه تأکید آژانس بر محدود شدن فعالیت بخش قابل توجهی از سانترفیوژهای ایران ادعای آنان را رد میکند.
صرف‌نظر از عقلانیتی که دست‌اندرکاران هسته‌ای کشورمی‌توانند در روند تقابل غیرآشکار فعلی میان ایران، آژانس و کشورهای 1+5 نشان دهند، باید به گزارش البرادعی در چارچوب دیپلماسی بیش از اندازه فعال غرب برای عمق بخشیدن به فشارهای پیش‌بینی شده علیه ایران نگاه کرد.
در این مجموعه، اوباما و مدودف رایزنی‌های مستمری را در دستور کار داشتند که در آخرین نمود این رایزنی‌ها شاهد نزدیکی قابل توجه مواضع مسکو و واشنگتن بودیم. آلمان، فرانسه و بریتانیا نیز منفعل نبودند و گفت‌وگوهای مختلفی را با یکدیگر در مورد ایران انجام داده و ادامه خواهند داد. اما اگر تا چندی پیش در مورد نقش چین گمانه‌زنی - به‌واسطه فقدان واکنش‌های دیپلماتیک یا اقتصادی پکن در قبال ایران- دشوار بود، اکنون با رایزنی باراک اوباما و همتای چینی او تا حدودی می‌توان در مورد چین و برنامه هسته‌ای ایران نیز بررسی‌های انجام داد.
باراک اوباما که به چین سفر کرده و در یک نشست خبری مشترک با هو جینتائو، رئیس‌جمهوری این کشور اعلام کرده است که «ایالات متحده و چین برای مقابله با تهدید ناشی از مسلح شدن ایران به تسلیحات اتمی با یکدیگر همکاری خواهند کرد.»
این اعلام بسیار مهمی از سوی آمریکاست چراکه بر خلاف تصور و تحلیل رایج، با این اعلام پای چین نیز به میان کشورهای تهدید‌کننده ایران باز می‌شود.
اوباما پیروزی همراهی چین با دیگر کشورهای گروه 1+5 یا به تعبیری دیگر اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل - به غیر از آلمان- را چنین ابراز میکند: «اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در رویارویی با چنین چشم‌اندازی- تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران- با یکدیگر وحدت نظر دارند.»
اوباما و همتایانش در دیگر کشورهای عضو گروه 1+5 در این رایزنی‌ها به یک نتیجه مشخص در مورد ایران دست یافته‌اند و آن هم وضع تحریم‌های گسترده‌تر بین‌المللی است. نکته اینجاست که این شش کشور در صدور سه قطعنامه تحریمی قبلی هم با یکدیگر اتفاق‌نظر داشتند، حتی چین و روسیه نیز این تصمیمات تحریمی را وتو نکردند. پس تفاوت در کجاست؟
این بار محتوای تحریم‌ها سخت‌تر از گذشته پیش‌بینی می‌شود، ضمن آن که این بار پیش از اتخاذ تصمیمات سخت، دست دوستی و دیپلماسی، بارها به سمت تهران دراز شد و اگر این مسیر بی‌نتیجه باقی بماند، حاصل کار، فضایی تاریک‌تر در روابط ایران و غرب، مراودات اقتصادی رسمی و مستقیم و همکاری‌های بین‌المللی است.
به نظر می‌رسد غربی‌ها با این شرایط مجموعه فاکتورهای لازم برای اعمال فشار بیشتر بر ایران و ارجاع مجدد پرونده کشورمان به شورای امنیت را در فکر دارند آمریکا و اروپا رایزنی‌های زیادی با کشورهای هدف خود داشته‌اند، چین و روسیه همراهی خود را با آمریکا اعلام کرده‌اند، آژانس انرژی اتمی هم گزارشی ارائه داد که زمزمه‌های پنهانکاری ایران را در افکار عمومی غربی تقویت کرد.
در شرایطی که آمریکا برای همراه کردن چین با سیاست‌های خود در راستای اهداف ضدایرانی تلاش می‌کنند، همزمان روسیه با آمریکا تبانی پیشه کرده است گزارش‌های دو پهلوی البرادعی نیز این مسیر را سخت کرد و در پیش گرفتن ابتکار عمل از سوی ایران را ضروری میکند. به نظر می‌رسد که با حاکم شدن فضای نوینی در مناسبات ایران و غرب و بالاخص ایران و آمریکا چشم‌انداز منفی بسیاری از مشکلات هسته‌ای ایران و طرف‌های مقابل محو خواهد شد. با این حال در شرایط کنونی پاسخ ایران تعیین‌کننده بسیاری از ابهامات است.
نظر شما