فاجعه سقوط اتوبوس حامل دانش آموزان در بازگشت از اردوی راهیان نور و کشته شدن 26 دانش آموز دختر بروجنی ، بار دیگر این پرسش را مطرح می کند که مسئولیت حفظ جان دانش آموزان در اردوهای راهیان نور با کیست؟ مردم فرزندان خود را برای تعلیم و تربیت به مدارس می سپارند و مسئولیت ایمنی و سلامت دانش آموزان چه در مدرسه و چه اردو با مسئولان وزارت آموزش و پرورش است. مرگ دردناک 26 دانش آموز، مردم شهرهای بروجن و سفید دشت و نقنه استان چهار محال و بختیاری و همه مردم ایران را عزادار کرد. هر سال از مهر تا اسفند بیش از یک میلیون دانش آموز دوره متوسطه در قالب کاروان های راهیان نور به نوار مرزی استان خوزستان و شهرهای دهلران و مهران در استان ایلام اعزام می شوند و این کاروانها را حدود یکصد هزار فرهنگی همراهی می کنند. سال گذشته در چندین تصادف مرگبار تعدادی از دانش آموزان کشته و زخمی شدند. در فروردین ماه سال 90 اتوبوس کاروان راهیان نور در مسیر بافت ـ جیرفت واژگون شد و 11 تن از دانش آموزان دختر جان خود را از دست دادند. در این حادثه 12 نفر نیز زخمی شدند. در بهمن ماه سال 90 اتوبوس کاروان راهیان نور اعزامی از خراسان رضوی در گردنه زالیان بروجرد واژگون شد که در جریان این حادثه 3 نفر کشته و 10 نفر زخمی شدند. اتوبوس راهیان نور شاهرود که با 48 سرنشین در حال بازگشت از مناطق جنوبی کشور بود در 40 کیلومتری گرمسار به سمنان واژگون شد. در این حادثه یک دانش آموز و یک دبیر کشته، دو نفر دیگر هم دچار قطع عضو از ناحیه دست ، یک نفر مرگ مغزی و یک دانش آموز تخلیه چشم شدند... مرگ 26 دانش آموز در یک حادثه ، فاجعه بارترین اتفاقی است که در جریان برگزاری اردوهای راهیان نور رخ داده است.
به گزارش ایسنا حمیدرضا حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش ، روز پس از حادثه در پاسخ خبرنگارانی که از او در باره ابعاد این حادثه سوال کردند گفت : "بروید از مسئولانش بپرسید"! عجیب است که وزیر، معاون پرورشی وزیر و مدیران کل آموزش و پرورش در سخنرانی های متعدد، اعزام دانش آموزان به اردوهای راهیان نور را به حساب افتخارات گذاشته و بخشی از عملکرد مثبت خود می دانند ، اما مسئولیت حفاظت از جان دانش آموزان را بر عهده نمی گیرند. کافی است اخبار سخنرانی های مدیران آموزش و پرورش در هفته گذشته در مراسم افتتاحیه اعزام دانش آموزان به اردوهای راهیان نور را مرور کنیم تا نقش مدیران آموزش و پرورش در برگزاری این اردو ها روشن شود. هر بار پس از وقوع حوادث منجر به مرگ دانش آموزان، وزیر آموزش و پرورش با صدور پیام همدردی ، خانواده ها را به صبر و پایداری دعوت می کند. ای کاش وزیر و مسئولان آموزش و پرورش در کنار پیام تسلیت، از خانواده قربانیان عذرخواهی کرده و قول می دادند که از این پس به وظایف قانونی خود در تامین امنیت و سلامت دانش آموزان عمل می کنند.
اخد رضایت از اولیا برای اعزام فرزندانشان به اردو نافی مسئولیت مقامات آموزش و پرورش نیست. فرض اولیا به عنوان شهروند قانونگرابر این است که آموزش و پرورش در این سفرها بر کیفیت وسیله نقلیه ، سلامت جسمی و روانی راننده و حفظ جان دانش آموزان براساس آیین نامه اردوهای دانش آموزی نظارت می کند. در واقع آنها به آموزش و پرورش اعتماد می کنند. تنها در صورتی مسئولیت مقامات آموزش و پرورش منتفی می شود که در فرم های رضایت نامه نوشته شود که آموزش و پرورش مسئولیتی در قبال ایمنی وسیله نقلیه ، سلامت راننده اتوبوس و حفظ امنیت دانش آموزان ندارد. وزارت آموزش و پرورش 10 نمره از یک درس را منوط به حضور در اردو کرده است و این خود نوعی اجبار به حضور در اردو از طریق عامل نمره است. حتی اگر عدم حضور در اردوی راهیان نور به نمره دانش آموزان لطمه نزند باز هم تصور دانش آموزان و اولیای آنها از نحوه برخورد برخی از مدیران این است که در صورت عدم حضور در اردو 10 نمره از درس دفاعی دانش آموز کسر می شود. اگر واقعا وزیر آموزش و پرورش بر این اعتقاد است که حضور در این اردوها داوطلبانه است ، این مطلب را به مدارس بخشنامه کند و صراحتا بگوید که اردوی راهیان نور اجباری نیست. و مدیران را موظف سازد که بخشنامه را در معرض دید اولیا قرار دهند.
میرعبدالرضا مرادحاجتی، مسئول اردویی راهیان نور و گردشگری سپاه ولی‌عصر(عج) در مراسم افتتاحیه اولین دوره اعزام راهیان نور بسیج دانش‌آموزی خوزستان ( 12 مهر ماه امسال ) گفت: « این طرح در قالب درس آمادگی دفاعی دانش‌آموزان مقاطع دوم دبیرستان و سوم هنرستان و مصوب مجلس است که با همکاری وزارت آموزش و پرورش و بسیج اجرایی می‌شود». صحبت های این مسئول راهیان نور نشان می دهد که درک مقامات بسیج از برگزاری این اردوها نوعی همکاری با آموزش و پرورش است. وی افزود: «سال گذشته 60 هزار دانش‌آموز استانی و 700 هزار نفر از سراسر کشور در اردوهای راهیان نور دانش‌آموزی حضور داشتند که امسال برای حضور 70 هزار دانش‌آموز استانی و یک میلیون دانش‌آموز دختر و پسر از سراسر کشور برنامه‌ریزی شده است».
آشنا شدن دانش آموزان با فداکاری رزمندگان 8 سال مقاومت شجاعانه در مقابل دشمن بعثی و لمس سمبل های جنگ تحمیلی اقدامی شایسته است .با این حال آموزش و پرورش تنها زمانی می تواند اجازه اعزام دانش آموزان را به اردو صادر کند که از سلامت ، امنیت و رفاه دانش آموزان در طول سفر و زمان اسکان کاملا مطمئن باشد. اعزام یک میلیون دانش آموز به مناطق جنگی نیاز به ناوگان حمل و نقل استاندارد ، رانندگان سالم ، جاده مناسب و خوابگاه امن و تغذیه صحیح دارد. در حالی که اتوبوس های حامل دانش آموزان اکثرا فرسوده و رانندگان فاقد صلاحیت برای سفرهای اردویی هستند و مربیان اعزامی آموزش کافی ندیده اند. جاده های خوزستان و استانهای مجاور ظرفیت جا به جایی روزانه حدود 200 اتوبوس راهیان نور آنهم در فصل پاییز و زمستان را ندارند. در چنین شرایطی بردت دانش آموزان به اردو بازی با جان آنهاست.
اکثر تصادفات منجر به قتل و جرح دانش آموزان راهیان نور در سال گذشته و امسال بر اساس کارشناسی پلیس راه بر اثر خطای انسانی راننده مانند خواب آلودگی ، رانندگی درشب و سرعت غیر مجاز و یا نقص فنی اتوبوس اتفاق افتاده است. در بخشی از مقررات شیوه نامه اجرایی اردو وبازدید دانش آموزی به مشخصات وسیله نقلیه و راننده با دقت اشاره شده است . به عنوان مثال 1- وسایل نقلیه، سالم و مناسب باشد.2- استفاده از وسیله نقلیه اداری موجود یا شرکت های معتبر مسافربری الزامی است. 3- رعایت ظرفیت قانونی وسیله نقلیه، الزامی است. 4- وسیله نقلیه باید مجهز به امکانات ایمنی و وسایل مورد نیاز با توجه به فصول سال باشد. 5- راننده باید توانایی جسمی و شرایط اخلاقی و روحی را دارا بوده و ... مقررات قانونی و سرعت مجاز در حرکت وسیله نقلیه را الزاما رعایت کند. 6- لازم است این موارد در قرارداد استفاده از وسیله نقلیه قید شود. 7- سرپرستان و مربیان موظفند در صورت عدم رعایت مقررات قانونی و سرعت غیرمجاز به راننده تذکر داده و در صورت عدم رعایت مقررات از سوی راننده به پلیس راه اطلاع دهند آیا این موارد رعایت شده اند؟ آیا بدون امضای مدیر مدرسه و مجوز اداره آموزش و پرورش کسی می تواند دانش آموزان را در ساعت درسی سوار اتوبوس کند و به اردو ببرد؟
نظر شما