نکاتی که پس از اعلام نامزدهای اسکار ۲۰۰۹ نظرها را جلب کرده‌اند

احمد فرهنگ‌نیا: همان‌طور که انتظار می‌رفت، پس از اعلام نامزدهای اسکار 2009 که پنجشنبه گذشته در سالن نمایش ساموئل گلدوین آکادمی برگزار شد، غیبت «شوالیه تاریکی» در میان نامزدهای Best Picture و «کریستوفر نولان» در میان نامزدهای کارگردانی امسال، یکی از مهمترین نکاتی است که توجه همه را به خود جلب کرده است.

اگرچه اسکار، کلاً روی خوشی به کمیک‌بوک‌ها نشان نداده است، اما «شوالیه تاریکی» با فروش حیرت‌انگیز خود مدت‌ها در صدر اخبار سینمایی جهان قرار داشت و توانسته بود به طرز عجیبی برای مدتی هرچند کوتاه، عنوان بهترین فیلم تاریخ سینما را از سوی مخاطبان سایت IMDB‌ به خود اختصاص دهد. بنابراین عجیب نبود وقتی گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دادند که این فیلم می‌تواند امسال یکی از بخت‌های اول کسب اسکار بهترین فیلم سال باشد.

اما اعلام فهرست کامل نامزدها، هواداران پرشمار این فیلم را در شوک فرو برد و صاحب‌نظران را به این فکر واداشت که اساساً شاید یکی از دلایل نادیده گرفته شدن این فیلم توسط رأی‌دهندگان آکادمی اسکار، همان فروش عجیب و غریب آن بوده که «بیش از حد مطلوب» برای قرار گرفتن در ردیف ایده‌آل‌های آکادمی بوده است.

البته نگاهی کوتاه به فهرست نامزدهای اسکار بهترین فیلم امسال نشان می‌دهد که همگی به‌جز «قضیه عجیب و غریب بنجامین باتن»، جزو فیلم‌های نه‌چندان پرخرج سینمای آمریکا به حساب می‌آیند: «فراست / نیکسون»، «میلک»، «کتاب‌خوان» و «میلیونر زاغه‌نشین».

با این حال «شوالیه تاریکی» چندان هم مورد بی‌مهری واقع نشده است؛ چرا که با 8 نامزدی اسکار در کنار «میلک» (Milk، ساخته گاس ون‌سنت) رتبه سوم پرنامزدترین فیلم‌های امسال را به خود اختصاص داده‌اند. رتبه دوم متعلق به «میلیونر زاغه‌نشین» (Slumdog Millionaire، ساخته دنی بویل) با 10 نامزدی اسکار است و فیلم اول امسال، «قضیه عجیب و غریب بنجامین باتن» (The Curious Case of Benjamin Button، ساخته دیوید فینچر) است که نامزد 13 اسکار شده است.

نکته جالب توجه، شباهت اسکار و گلدن گلاب امسال برای دو فیلم «قضیه عجیب و غریب بنجامین باتن» و «میلیونر زاغه‌نشین» است: در Golden Globe 2009، رقابت اصلی میان این دو فیلم بود و فیلم آقای دنی بویل برنده مطلق این رقابت شد. رقابت اصلی اسکار امسال نیز میان دو فیلم خواهد بود و شاید آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا تصمیمی متفاوت با تصمیم گلدن گلاب بگیرد. احتمال این اتفاق، زیاد است.

از سوی دیگر، امسال پانزدهمین نامزدی اسکار برای خانم مریل استریپ، که در شصت‌سالگی همچنان بازیگر پرقدرتی به حساب می‌آید، او را تبدیل به یکی از تاریخ‌سازان آکادمی کرده است. از ابتدای تاریخ اسکار تا کنون کسی اینقدر نامزدی اسکار را کسب نکرده است. رکورد قبلی هم البته متعلق به خود مریل استریپ بود و با این ترتیب او امسال در واقع رکورد خود را شکسته است. استریپ این نامزدی را برای بازی در نقش اول زن فیلم «شک» (Doubt، ساخته جان پاتریک شانلی) به دست آورده است.

رقابت میان انیمیشن‌های نامزد اسکار نیز یکی از جذاب‌ترین موضوعات برای پی‌گیری مخاطبان و کارشناسان سینمایی جهان خواهد بود؛ اگرچه به نظر می‌رسد Wall-E با فاصله‌ای زیاد از رقبای خود قرار دارد. Kung Fu Panda و Bolt هر دو تنها نامزد اسکار بهترین انیمیشن بلند سال شده‌اند اما Wall-E علاوه بر این، پنج نامزدی بهترین موسیقی متن، بهترین آواز، بهترین صداگذاری، بهترین ترکیب صدا و بهترین فیلمنامه اورجینال را نیز کسب کرده است و بنابراین نه‌تنها برای انیمیشن‌ها بلکه برای سایر فیلم‌ها نیز در ردیف قدرتمندترین رقبای اسکاری امسال قرار دارد.