جان کری بالاخره روز جمعه با 94 رأی مثبت در مقابل 3 رأی منفی از سوی سنای آمریکا به عنوان جانشین هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا انتخاب شد. برای جان کری که در سال 2004 در مقابل رقیب خود، جرج بوش، شکست خورده بود، این انتخاب میتواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
گفته میشود نقشۀ راه وزیر جدید- که وی را قهرمان جنگ ویتنام میخوانند- قرار است از ایران و چین آغاز و به پروندۀ مناقشۀ فلسطین-اسراییل و در نهایت تغییرات آب و هوایی برسد. به اعتقاد اوباما "کری از معدود افرادی است که تعداد زیادی از روسای جمهور و نخست وزیرها را میشناسد و تسلط و اشراف بالایی به حوزۀ سیاست خارجی دارد". کری قرار است مسئولیت 60 هزار کارمند وزارت خارجه آمریکا و صدها مأموریت دیپلماتیک به همراه بودجۀ میلیارد دلاری را طی چند روز آینده تحویل بگیرد.
نکتۀ قابل توجه در مورد وزیر خارجۀ جدید اینست که او از معدود دیپلماتهایی است که کاخ بشار اسد را دیده و یا به نوار غزه سفر کرده است. او با سابقۀ 28 سال فعالیت در سنا و کسب تجارب بینالمللی فعالیت خود را در کاخ سفید آغاز میکند. کری از اواخر سال 2008 و زمانی که به ریاست کمیسیون سیاست خارجی سنا برگزیده شده-پستی که تا زمان انتخاب شدنش در وزارت خارجه عهده دار آن بودند- به کشورهای پاکستان، مصر، اسراییل، غزه، سوریه، اردن، دارفور و پکن سفر کرده است. خوب یا بد به قول برخی، او فرانسویترین سناتور آمریکایی است؛ او مدتی در سنت بریاک در بریتانیا ساکن بود و تسلط او به زبان فرانسه و پیشینۀ وی، انتقادات زیادی را نسبت به کاندیداتوری وی در انتخابات ریاست جمهوری 2004 به همراه داشت. مخالفان کری وی را در اوج جنگ عراق به فرانسوی بودن متهم میکردند. او در جریان جنگ با تأکید بر شعار دمکراتها در مقابل جرج بوش پسر سبب شد تا بخش قابل توجهی از آمریکاییها نسبت به واقعیات جنگ آگاه شوند و با تأکید بر پرستیژ آمریکا، سیاست جمهوریخواهان را محکوم میکرد.
در مجلس علیای کنگره، از جناح جمهوریخواه نیز در میان دوستان کری جای دارند از جمله جان مک کین. از این رو بسیاری از جمهوریخواهان در زمان رأی گیری از انتخاب کری حمایت و تقریباً اکثر آنها به وی رأی مثبت دادند. جان کری در سخنرانیهای خود در صحن پارلمان از اینکه سنا را با خود دارد و" دیپلماسی در خونش است" بر خود میبالید.
جان کری، 69 ساله، کاتولیک و فرزند یک خلبان آمریکایی در جنگ جهانی دوم است و از خاطراتش زمانی که در آلمان سکونت داشتند، بسیار میگوید. او پس از پایان تحصیلاتش در دانشگاه ییل، وارد ارتش آمریکا شد و همانند جان مک کین در ویتنام جنگید. بعد از انتخاب باراک اوباما به عنوان رییس جمهور، او به عنوان مأمور در پروندههای حساس دیپلماتیک در منطقه خاورمیانه انتخاب شد. جان کری همان فردی بود که در سال 2011 از سوی رییس جمهور برای آرام کردن فضای تنشآلود میان اسلام آباد-واشنگتن به این کشور سفر کرد تا مقامات پاکستانی را که در جریان حملات هوایی آمریکا به مقر بن لادن نبودند را آرام کند. در سال 2009 کری در میان سه سناتوری بود که به نوار غزه-محدودۀ تحت نفوذ حماس- سفر کرد. آنهم در حالی که نام این گروه جهادی در لیست گروههای تروریستی آمریکاست.
کری بارها با بشار اسد در سال 2010 ملاقات کرده و حتی به گفتۀ یکی از مقامات فرانسوی او آمادۀ همکاری در حوزۀ آفریقا و جنگ مالی است. با عزیمت کری از سنا، او برای اولین بار وارد دولت میشود و در ساعات پایانی حضورش در سنا میگوید: "احساس نوستالژیک دارم و این جدایی برایم سخت است"
فارغ از همۀ شائبۀهای موجود پیرامون تغییرات اساسی در کابینۀ دوم اوباما، چندی پیش جان کری از مهمترین برنامههای خود در پروندههای حساس پرده برداشت که اظهارنظرهای وی به شرح ذیل است:
*سیاست خارجی آمریکا تنها محدود به هواپیماهای بدون سرنشین و یا اعزام نیروی نظامی نمیشود، از این رو سایر اولویتها اعم از تغییرات آب و هوایی نیز از مهمترین برنامههای وزارت خارجه خواهد بود.
*ایران: رییسجمهوری به صراحت در مورد ایران اظهارنظر کردهاند که آمریکا تمام تلاش خود را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای صورت خواهد داد. من باز هم بر این هدف تأکید میکنم.
*خاورمیانه: کری با تأکید بر عزم اوباما برای ایجاد دو دولت میگوید: درهایِ باز برای ایجاد دو دولت فلسطینی و اسراییلی ممکن است بار دیگر بسته شود. از این رو باید راهی برای پیشبرد و تحقق این هدف یافت.
*چین: کری در مورد چین ضمن اشاره به چرخش سیاست خارجی آمریکا به سمت آسیا معتقد به ایجاد نوعی توازن و تعادل در روابط میان آمریکا و چین است. او میگوید: تقویت مناسبات با چین از دیگر اولویتهای آمریکاست. کری ضمن تأکید بر نقش مهم چین و رابطۀ این کشور با ایران و کره شمالی، تقویت مناسبات آمریکا با دومین اقتصاد برتر جهان را مهم میداند.
منابع: لوموند ، فرانس-امریک ، واشنگتن اینستیتیو
ترجمه: زهرا خدایی
4952
نظر شما