چه کسانی در انتخابات ریاست جمهوری 92 با یکدیگر رقابت می‌کنند؟/ پرونده

نسرين وزيري: در اين فاصله نگاهي به جغرافياي سياسي كشور، گوياي حضور حداقل سه گروه در عرصه رقابت‌هاي انتخاباتي پيش رو است. «اصلاح طلبان»، «اصولگرايان تشكيل دهنده شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب و جبهه متحد اصولگرايان» و «جدايي طلبان از وحدت اصولگرايان» كه از سال 84 راه خود را از حلقه اول اصولگرايان جدا كرده و دولت نهم را با محوريت محمود احمدي‌نژاد كه حاضر به تمكين از نظر اجماعي شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب نشده بود، تشكيل دادند. اين طيف بعدها و پس از انتخابات سال 88، به دو دسته «باقي ماندگان در دولت» و «اخراجي‌هاي دولت» تقسيم شدند كه دسته اول را به دليل محوريت مشايي و بقايي، جريان موسوم به انحرافي مي‌خوانند و دسته دوم، نام «جبهه پايداري» را براي خود برگزيده است.

تيرماه امسال خبرآنلاين در قالب يك فلش اسامي و سوابق نامزدهاي احتمالي انتخابات رياست جمهوري يازدهم را گردآوري كرده بود {اينجا}.  از آن زمان تا كنون اگرچه برخي هنوز موضع روشني درباره ورودشان به عرصه انتخابات نداشته‌اند ولي برخي ديگر صراحتا از حضورشان در انتخابات سخن گفته و حتي سفرهاي انتخاباتي و يا ستادهايشان را نيز فعال كرده‌اند. رد اين نامزدها را در تقسيم بندي گروه‌هاي سياسي به ترتيبي كه گفته شد، مي‌توان جستجو كرد.

شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب در آستانه انتخابات رياست جمهوري سال 84 به منظور ايجاد وحدت ميان اصولگرايان تشكيل شد. برخي از اعضاي آن شورا و نامزدهاي مورد بررسي‌اشان؛ همچنان در معرض كانديداتوري احتمالي هستند. از علي‌اكبر ناطق نوري كه رئيس آن شورا بود گرفته تا قاليباف و ولايتي و رضايي كه از نامزدهاي آن انتخابات بودند.

اگرچه نامزدي احتمالي ناطق نوري در هاله‌اي از ابهام است{اينجا} اما برخي از او به عنوان نامزد مد نظر هاشمي براي تشكيل دولت وحدت ملي ياد مي‌كنند. حسن روحاني از چهره‌هاي نزديك به ناطق نوري و هاشمي در جامعه روحانيت مبارز است كه اگر چه گفته بود «ضرورتی برای نامزدی نمی‌بینم» اما شيب رو به رشد سخنراني‌هاي اخيرش گوياي كمرنگ شدن بي ميلي او است.

علاوه بر روحاني، باهنر و پورمحمدي هم اگرچه از اعضاي شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب نبودند اما از اعضاي احزاب و تشكل‌هاي تشكيل دهنده آن شورا يعني جامعه اسلامي مهندسين و جامعه روحانيت مبارز هستند كه اين روزها اسامي‌اشان در صف نامزدهاي احتمالي ديده مي‌شود. {اينجا و اينجا} البته پورمحمدي كه اين روزها تعداد سخنراني‌ها و اعلام مواضعش رشد چشمگيري داشته، حضورش را قطعي اعلام نكرده و هربار به اين نكته اكتفا كرده است كه «اگر شرایط مناسب باشد در انتخابات شرکت می‌کنم». است كه در دو هفته اخير به جد سفرهاي انتخاباتي‌اش را كليد زده است. {اينجا} محسن رضايي از نامزدهاي مورد بررسي شوراي هماهنگي كه يك شب ماده به انتخابات 84 انصراف داد هم اين روزها نامزد قطعی جبهه ایستادگی در انتخابات

در ميان موسسين، اعضا و نامزدهاي شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب؛ برخي نيز پيش از تلاش براي وحدت، ساز ديگري كوك كرده‌اند. چه آنكه ولايتي، حدادعادل و قاليباف بي اينكه از ديگر چهره‌ها و گروه‌هاي اصولگرا نظرخواهي كنند، تصميم به تشكيل ائتلاف سه نفره‌اي گرفتند و بعد به دنبال جلب حمايت رفتند. در ائتلاف مذكور نيز تنها حدادعادل و ولايتي درباره برنامه‌هاي انتخاباتي اين هيات سه نفره اظهار نظر كرده {اينجا و اينجا} و قاليباف موضع سكوت اتخاذ كرده است.{اينجا}

علاوه بر سعيدي‌كيا و پورمحمدي كه روزگاري وزير احمدي‌نژاد بوده و امروزه از نامزدهاي محتمل انتخابات رياست جمهوري هستند، از احتمال نامزدي منوچهر متكي، پرويز فتاح، مسعود ميركاظمي و كامران باقري لنكراني نيز در حلقه وزراي اخراجي دولت، نام برده مي‌شود. {اينجا ، اينجا و اينجا } البته لنكراني گفته است كه «کاندیدای ریاست جمهوری نخواهم شد».

آخرين نمونه از نامزدهاي احتمالي اخراجي دولت، مرضيه وحيد دستجردي است كه روز گذشته احزاب زنان اصولگرا از او اعلام حمايت كردند. حال آنكه خانم وزير هنوز پاسخي به دعوت آنها نداده است. {اينجا} به جز او و متكي كه داراي سوابقي در جبهه پيروان خط امام و رهبري بوده و از حمايت گروه‌هاي سنتي اصولگرا همچون جامعه زينب و موتلفه اسلامي برخوردارند، مابقي وزراي اخراجي دولت كه در معرض كانديداتوري براي انتخابات رياست جمهوري قرار دارند، از نامزدهاي جبهه پايداري به شمار مي‌روند. برخي نيز از سعيد جليلي به عنوان نامزد مورد حمايت شاخه قم جبهه پايداري براي انتخابات آتي نام برده‌اند.

البته بخشي از «جدايي طلبان از وحدت اصولگرايان» در سال 84؛ همچنان ساكن پاستور هستند. اگرچه احمدي‌نژاد معرفي نامزدي از سوي خودش را تكذيب كرده {اينجا} اما روزي نيست كه در فضاي سياسي و رسانه‌اي كشور از حمايت پنهان و آشكار رئيس جمهور از نامزدي اسفنديار رحيم مشايي ذكري نشود. با وجود تكذيب‌هاي سوري مشايي {اينجا}، انتخاب شعار «زنده باد بهار» از سوي وي و تكرارش از جانب رئيس جمهور در سخنراني 22 بهمن، اين گمانه را بيش از پيش تقويت كرده است. {اينجا و اينجا}

برخي كه رد صلاحيت مشايي از سوي شوراي نگهبان را قابل پيش‌بيني مي‌دانند؛ از چهره‌هاي ديگري در دولت به عنوان نامزد مورد حمايت احمدي‌نژاد نام مي‌برند. علي نيكزاد يكي از اين گزينه‌ها بود كه از صحنه رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری کنار کشید و علي اكبر صالحي هم اعلام كرد كه « نامزد ریاست جمهوری نمی​شوم ». غلامحسين الهام و حميد بقايي از ديگر گزينه‌هاي احتمالي دولت براي نامزدي در انتخابات رياست جمهوري بودند.(واكنش آنها به  نامزديشان را اينجا و اينجا بخوانيد).

اصلاح طلبان هم اگرچه برخي حضورشان در انتخابات را مشروط خوانده‌اند؛ اما برخي همچون كواكبيان رسما اعلام حضور كرده {اينجا} و يا همچون محمد شريعتمداري مشغول چيدن اعضاي ستادهاي انتخاباتي‌اش است {اينجا} و برخي همچون عارف نيز ديدارهاي انتخاباتي خود را كليد زده‌اند {اينجا} اما مي‌گويد «برای کاندیداتوری هنوز به‌ نتیجه نرسیده‌ام». وجه مشترك همه اين چهره‌‌ها اين است كه نيم نگاهي به نامزدي احتمالي سيد محمد خاتمي دارند و در صورت كانديداتوري وي {اينجا} كناره‌گيري خواهد كرد و از سوي ديگر به جلب آراي خاموش يا آراي خاكستري در انتخابات آتي اميد بسته‌اند.

در ميان ديگر نامزدهاي احتمالي اصلاح طلبان مي‌توان به محمدعلي نجفي وزير اسبق و عضو شوراي شهر اشاره كرد كه پس از سكته ناگهانيش كمتر در مظان نامزدي است {اينجا} و اسحاق جهانگيري هم ماه‌هاست در رسانه‌ها حضور پررنگي ندارد.{اينجا}

اعلام عدم حضور سيدحسن خميني در نقش كانديداي انتخابات رياست جمهوري {اينجا} و تكذيب نامزدي كمال خرازي {اينجا} را هم كه به مجموعه اسامي نامزدهاي احتمالي اصلاح طلبان بيافزاييم، مطايبه محمد شريعتمداري كه گفته بود اصلاح طلبان آنقدر نامزد دارند كه مي‌توانند صادر كنند؛ جدي به نظر مي‌رسد. بويژه آنكه برخي محمد سعیدی کیا وزیر پیشین مسکن، راه و جهاد در دولت‌های گذشته را نيز در زمره اصلاح طلبان برشمرده و او را نامزد اين طيف مي‌دانند. {اينجا}