محمد حسین نجاتی: مهرآفرین طرحی بود که بر اساس آن مقرر شده دولت شرایط استخدام حدود ۵۰۰ هزار نفر نیرو را فراهم آورد، اما از زمان اعلام این طرح مخالفت هایی از سوی نمایندگان مجلس و منتقدان مطرح شده و حتی بعضا آن را با استناد به برنامه پنجم غیر قانونی عنوان کردند.
دولت دهم در ۳۰ آذر سال ۹۱ و در حالی که برای تأمین هزینه های جاری خود با مشکلات فراوانی روبه رو بود بار سنگین دیگری بر دوش قوه مجریه گذاشت که مخلفان آن را نقض آشکار سه قانون مهم کشور یعنی قانون اساسی، قانون مدیریت خدمات کشوری و گزینش می دانستند و از همان ابتدا رئیس مجلس شورای اسلامی پس از چندین بار رفت و برگشتی که این طرح میان دولت و مجلس داشت به طور رسمی اجرای طرح مهر آفرین را مغایر قانون اعلام و آن را لغو کرد و سپس دیوان محاسبات نیز با تأکید بر غیر قانونی بودن مصوبه دولت دهم نسبت به اجرای آن هشدار داد.
دولت دهم که خود توانایی مالی اجرای چنین طرح پرهزینه و مغایر با قوانین را نداشت اقدام به ابلاغ این طرح در آخرین روزهای مسئولیت خود کرد. اقدامی که از سوی مخالفان این چنین تحلیل شد که دولت دهم می خواست خوشنامی آن را از آن خود و مشکلات عدیده اجرا را بدون مشورت با دستگاه های ذیربط، را برای دولت بعد باقی بگذارد. مشکلاتی که در صورت اجرا می توانست شاخص های کلان اقتصادی نظیر تورم و نقدینگی را بدتر از گذشته کند و مردم را وادار به تحمل تبعات بسیار منفی طرحی کند که هیچ گونه نفعی برای آن ها نداشت.
اولین جرقه طرح جنجالی چه زمانی زده شد؟
اولین جرقه جنجالها درباره طرح استخدامی دولت احمدینژاد در تاریخ ۲۹ آذر سال ۹۱ زده شد که بر اساس آن هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۹۱٫۹٫۲۹ بنا به پیشنهاد و تأیید رییسجمهور، وزرا و معاونین رییسجمهور به استناد اصول یکصد و بیست و ششم و یکصد و بیست و هفتم و یکصدوسیوهشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به استناد مواد (۱۸۱) و (۱۸۶) و بند «هـ» ماده (۲۲۴) قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و بند (۱۱۲) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور طرح مهرآفرین را تصویب کرد.
بر اساسبندی از طرح جنجالی مهرآفرین، بالاترین مقام دستگاه اجرایی و استانداران و معاونین توسعه مدیریت و منابع انسانی آنان و یا عناوین مشابه علاوه بر دارا بودن اختیارات و مسئولیتهای اصل ۱۲۶ قانون اساسی بهعنوان نماینده ویژه رئیسجمهور، موضوع اصل ۱۲۷ قانون اساسی برای اعمال اختیارات رئیسجمهور و هیئت وزیران در امور اداری و استخدامی و نیز امور برنامه و بودجه مربوط به امور اداری و استخدامی دستگاه مربوط موضوع قوانین و مقررات تعیین شدند.
همچنین دستگاههای اجرایی و استانداریها موظفند با رعایت و بهشرح پیوست که به مهر دفتر هیئت دولت تأیید شده است و جزء لاینفک این تصویبنامه است و رأسا و بدون نیاز به هیچ امر دیگری از سوی هر مرجع یا مقامی از قبیل موافقت، پیشنهاد، تأیید، صدور مجوز، صدور و اعطای شماره مستخدم یا ابلاغ و بدون الزام به رعایت ابلاغیههای صادره قبلی از سوی مقامات نسبت به همه موارد مندرج در شرح پیوست که به مهر هیئت دولت تأیید شده است از جمله نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی و بهکارگیری و جذب و استخدام افراد اقدام و شماره مستخدم را نیز اختصاص دهند.
واکنش مرکز پژوهش های مجلس به طرح مهر آفرین
پس از ابلاغ این طرح از سوی دولت اولین مرکزی که به طور رسمی واکنش نشان داد، مرکز پژوهش های مجلس بود. بر اساس محاسبات مرکز پژوهش های مجلس اجرای این طرح بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت بعد(یازدهم)به همراه دارد که معادل اعتبار چهار ماه پرداخت یارانه است. پس از دولت یازدهم در ابتدای کار خود برای مهار تورم افسار و گرانی ها مجبور شد تا بودجه سال جاری را که با ۶۰ هزار میلیارد تومان کسری در دوره دولت دهم بسته شده بود اصلاح کند و سقف بودجه عمومی را از ۲۱۰ هزار به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کاهش دهد.
بر اساس اعلام نهادهای علمی و صاحبنظران اقتصادی عمده ترین دلیل تورم و نابسامانی های اقتصاد کشور، بی انضباطی مالی و عدم پایبندی به قوانین است.بدین ترتیب بار مالی ۱۵ هزار میلیارد تومانی مهرآفرین به کسری بودجه دولت افزوده می شد. بر خلاف برخی جریان سازی ها که قصد دارند این گونه وانمود کنند که استخدام در دولت یازدهم متوقف شده است، دولت با بازگشت به قانون، جریان استخدام های دولتی را ساماندهی کرد. بنابر این دولت در مصوبه ای جدید اعلام کرد هر گونه استخدام در دستگاه های اجرایی بر اساس قانون برنامه پنجم ومدیریت خدمات کشوری انجام می شود.
جزئیات و سرنوشت طرح مهر آفرین را از اولین روز آن تا آخرین روز این طرح را به ترتیب زمانی در جدول زیر بخوانید؛
ردیف |
عنوان |
جزئیات |
1 |
تلاش دولت دهم برای استخدام ۳۹۰ هزار و ۳۸۶ نفر در طرح مهرآفرین |
دولت در این طرح به دنبال استخدام ۳۹۰ هزار و ۳۸۶ نفر در ۱۰۸ دستگاه ملی و ۳۱ استان بود اما چندی بعد از ابلاغ طرح مهرآفرین از سوی معاون اول رئیسجمهور، هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین، ایراداتی را به این طرح وارد و رئیس مجلس آن را طی نامهای به رئیس جمهور وقت ابلاغ کرد. براساس قوانین، هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین، موظف است تمام مصوبات داخلی هیئت وزیران اعم از مبادلهنامهها، آئیننامهها و غیره را با قوانین تطبیق و ایرادات احتمالی را به رئیس مجلس اعلام و رئیس مجلس هم آن را به دولت اعلام کند. |
2 |
آغاز رفت و آمد طرح میان مجلس و دولت |
پس از اعلام نظر هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، برخی مواد طرح مهرآفرین را خلاف قانون اعلام و در نامهای به رئیس جمهور، ادلّه خود را تشریح و ۳۵ ایراد را به طرح مهرآفرین وارد کرد. |
3 |
هشدار دیوان محاسبات به دستگاههای اجرایی درباره طرح مهرآفرین |
بعد از نامه رئیس مجلس، دیوان محاسبات کشور نیز با استناد به اعلام نظر هیات تطبیق مصوبات دولت با قوانین و اعلام رسمی موضوع از سوی رئیس مجلس شورای اسلامی به دولت، غیرقانونی بودن مصوبه «طرح مهرآفرین» را محرز دانست و نسبت به اجرای بخشنامه صادره در این خصوص، هشدار داد. در نامه معاون حقوقی دیوان محاسبات کشور خطاب به معاون حقوقی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور، تاکید شد که دیوان محاسبات پس از طرح موضوع در هیئت بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین و تشخیص مغایرت آن با قوانین جاری، در راستای اقدامات پیشگیرانه و از روی همیاری و همکاری با دستگاههای اجرایی، موضوع را به دستگاههای تحت نظارت اعلام کرد تا از بروز تخلف پیشگیری کند لذا هرگونه برداشتهای غیرحقوقی از این اقدام قانونی را چنانکه در بخشنامه معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور در این خصوص مشاهده میشود، مذموم میشمارد. |
4 |
ابلاغ اصلاحیه طرح مهرآفرین از سوی رحیمی |
بعد از گذشت چندین هفته از نامه لاریجانی به احمدینژاد، عبدالعلی تاجی معاون حقوقی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور اعلام کرد که تمام ایرادات مورد نظر رئیسمجلس به مصوبه استخدامی دولت (مهرآفرین) رفع شده و اصلاحیه آن از سوی معاون اول رئیسجمهور برای اجرا به دستگاههای ملی و استانی ابلاغ شده است. |
5 |
خبر الهام از انتشار آگهی استخدام طرح مهرآفرین |
غلامحسین الهام معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور نیز بلافاصله بعد از ابلاغ این مصوبه اعلام کرد: مصوبه استخدامی دولت که ایراداتی از سوی رئیسمجلس به آن وارد شده بود، اصلاح و به تمام دستگاههای ملی و استانی برای اجرا ابلاغ شد. برخی از دستگاهها این مصوبه را در دستورکار خود قرار داده و حتی آگهی استخدام را نیز به صورت رسمی منتشر کردند و در حال انجام مراحل قانونی آن هستند. این مصوبه برای دستگاههای اجرایی لازم الاجراست و میبایستی طبق مصوبه عمل کنند. |
6 |
لاریجانی: اجرای مصوبه مهرآفرین تخلف قانونی است |
- |
7 |
مغایرت طرح مهرآفرین با قانون هایکشوری |
پس از بالا گرفتن انتقادات به طرح مهرآفرین، مرکز پژوهشهای مجلس از مغایرت طرح استخدامی مهرآفرین با ۶ قانون اساسی، برنامه پنجم، مدیریت خدمات کشوری، بودجه ۹۱، محاسبات عمومی و دیوان محاسبات خبر داد و اعلام کرد که تبعات اجرای این مصوبه غیرقابل جبران خواهد بود. |
8 |
توقف مهرآفرین؛ اولین گام دولت یازدهم |
اما با آغاز به کار دولت یازدهم اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور تنها ۲ روز بعد از برگزاری مراسم تحلیف، در بخشنامهای اجرای طرح مهرآفرین را متوقف اعلام کرد و نوشت: نظر به ایرادهایی که در اجرای اصل ۱۳۸ قانون اساسی نسبت به طرح مهرآفرین (موضوع تصویبنامه شماره ۱۷۶۴۴۱/ت۴۸۷۰۲ه مورخ ۹۱٫۹٫۳۰ و اصلاحات آن ) اعلام شده است، مقتضی است کلیه وزارتخانهها، مؤسسات، سازمانها، شرکتهای دولتی، استانداریها و سایر دستگاههای اجرایی؛ موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری از هرگونه استخدام و جذب نیروی انسانی، تبدیل وضعیت، نقل و انتقال و مأموریت، انتصاب و جابجایی کارکنان اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی یا هر عنوان دیگر و نیز اصلاح تشکیلات و ساختار اداری تا تصمیمگیری دولت نسبت به اصلاح مصوبات مربوطه اجتناب کنند. |
9 |
رئیس دیوان عدالت اداری: توقف اجرای طرح مهرآفرین قطعاً مغایر قانون است |
محمدجعفر منتظری رئیس دیوان عدالت اداری نیز در گفتوگو با تسنیم اعلام کرد که بخشنامه معاوناول رئیسجمهور در زمینه توقف اجرای طرح مهرآفرین قطعاً مغایر قانون است. همچنین تعدادی از رسانهها بعد از لغو مصوبه مهرآفرین خبری منتشر کردند که بر اساس آن، پس از ابلاغیه ۱۵ مردادماه جهانگیری به همه وزرا و مسئولان ارشد دولتی مبنی بر توقف اجرای طرح مهرآفرین، درج جملهای در این ابلاغیه مبنی بر ضرورت اجتناب همه دستگاههای اجرایی از نقل و انتقال، ماموریت و جابجایی کارمندان رسمی، پیمانی و قراردادی، باعث بروز برخی مشکلات در روند نقل و انتقالات عادی مستخدمان دستگاهها و شکایت برخی کارمندان به دستگاههای نظارتی شده است. |
10 |
محمدباقر نوبخت :منابع کافی برای اجرای مهرآفرین نداریم
|
معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی دولت یازدهم نیز در سوم شهریور ماه در گفتوگوی تلویزیونی در مورد اقدام دولت مبنی بر توقف مصوبه استخدامی مهرآفرین و نحوه اجرای آن در دولت یازدهم، گفت: شاید در این مورد بهتر باشد تا خود مردم وارد قضاوت شوند؛ این طرح عنایت دولت محترم دهم است که در روزهای پایانی تعداد زیادی از افراد حاضر در سیستم دولتی را استخدام کرد که باید گفت مبارک است. اگر من خودم را هم جای استخدامشدگان مهرآفرین قرار دهم، خوشحالم چرا که در جای دیگر با حقوق و مزایای بهتر و تضمین شغلی قرار گرفتهام اما باید گفت که دولت برای خوشحال کردن تعدادی، بار مالی حداقل ۱۱ هزار میلیارد تومانی را بر دوش دولت یازدهم گذاشته است. به گفته او، هزینههای سنگین مهرآفرین در حالی پیش روی دولت قرار دارد که منابع کافی برای این هزینه در بودجه وجود نداشته و از سوی دیگر بخش قابل توجهی از درآمدها صرف پرداخت حقوق و دستمزد میشود. این درحالی است که حداقل ۳۰۰۰ طرح عمرانی نیمه تمام در کشور وجود دارد اما زبان فریاد زدن برای تکمیل در آنها نیست. دولت دهم در شرایطی نامساعد و نامتعادل درآمد و هزینهای اقدام به تصویب مهرآفرین کرد و از این رو ترجیح میدهیم که این طرح را فعلا تا زمان بررسی و بازبینی دقیق متوقف کنیم تا منابع آن پیش بینی و تامین شود. |
11 |
پایان همه جنجالها و رفت و برگشتها |
پایانبخش همه جنجالها و رفت و برگشتهای طرح مهرآفرین میان مجلس و دولت، نهایتا این مصوبه هیئت وزیران بود که طرح مهرآفرین و کلیه پیوستها، اصلاحات و الحاقات بعدی آن را لغو کرد. |
4545
نظر شما