تنگناهای تازه برای بخش کشاورزی

بخش کشاورزی آن طور که باید و شاید مورد توجه دولت ها در سنوات گذشته قرار نگرفته است. نگاهی که به کشاورزی طی سالیان گذشته شده است به هیچ وجه متناسب با این بخش نبوده است. کشاورزی به سبب گستردگی که در کشور دارد و همچنین میزان اشتغالی که در کشور ایجاد کرده باید بیشتر از این مورد توجه قرار بگیرد.
یکی از مسائلی که در چند سال اخیر سبب شده است تا نبود یک نگاه جامع و متناسب با بخش کشاورزی بیشتر خود را نشان دهد، مسئله تحریم های اقتصادی است. در چند سال اخیر، تحریم های اقتصادی مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد. یکی از این مشکلات در بحث واردات محصولات کشاورزی است. تحریم های اقتصادی و همچنین تحریم سیستم بانکی کشور، سبب شد تا کشور در واردات محصولات کشاورزی با مشکلاتی روبرو شود . بروز این مشکلات در بحث واردات یکبار دیگر اهمیت خودکفایی را در محصولات کشاورزی برای دولتمردان مشخص کرد.
سال هاست که بحث صنعتی کردن کشاورزی در کشور ما مطرح است اما به این مسئله آن طور که باید پرداخته نشده است. هنوز بخش عمده کشاورزی در کشور ما به صورت سنتی انجام می گیرد. عدم صنعتی شدن کشاورزی در کشور سبب شده تا میزان انرژی صرف شده در این بخش چه به لحاظ منابع انرژی و چه به لحاظ نیروی کار با میزان تولید محصولات کشاورزی به هیچ وجه تناسب نداشته باشد. بحث تامین منابع آب کشاورزی و همچنین سیستم آبیاری در کشور همواره یکی از دغدغه های بخش کشاورزی بوده است. عمده زمین های کشاورزی در کشور ما به صورت دیم آبیاری می شوند و همین شیوه سبب می شود تا ما با نوسان تولید محصولات کشاورزی در سال های مختلف مواجه باشیم.
در سالیان گذشته باید برای رفع این معضل منابع آب پایدار و همچنین اصلاح سیستم آبیاری راه علاجی پیدا می شد. در کنار این دردها باید به بالا نبودن راندمان سطح زیر کشت و اجرایی نشدن طرح خودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی را هم که به نوعی معلول دو درد اولیه هستند، اضافه کنیم. چنانچه به بخش کشاورزی در بودجه های سنواتی گذشته توجه کافی صورت می گرفت، بی تردید امروز بخش کشاورزی از سلامت بیشتر برخوردار بود و با انواع و اقسام دردها نمی جنگید. متاسفانه، عدم توجه کافی به کشاورزی در بودجه های سنواتی تبدیل به یک رویه شده است.
در بودجه 93 شاهد هستیم که بخش کشاورزی در عمده بخش ها با کاهش اعتبار مواجه است. این کاهش اعتبار در شرایطی است که، همان طور که ذکر شد، امروز بخش کشاورزی برای خارج شدن از تنگنا نیازمند توجه جدی دولت و مجلس است. چنانچه محدودیت های بخش کشاورزی مورد توجه قرار گیرد و در یک برنامه زمان بندی شده مشخص بر طرف شود، شاهد خواهیم بود که شکوفایی بخش کشاورزی منتج به شکوفایی اقتصادی در کشور می شود. بخش کشاورزی دارای ارزش افزوده بالایی است. به صورتی که هر 1 ریال سرمایه گذاری در این بخش 3 ریال سود به همراه خواهد داشت. این ارزش افزوده بالا در کنار ایجاد خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی و به تبع آن کاهش نیاز به واردات می تواند زمینه ساز شکوفایی اقتصادی کشور شود. برای نیل به این هدف باید لایحه بودجه مورد تجزیه و تحلیل دقیق نمایندگان قرار بگیرد و اعتبارات مناسب در اختیار این بخش قرار داده شود.

*عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نهم

31222