بازگشت علیرضا روشن با ما/ آزادی وجود ندارد، شکارچی عوض شده!

در این داستان‌های کوتاه، نویسنده - شاعر کم و بیش از ذهنی گرایی و زبان ورزی‌های غیرداستانی، عبور کرده و جسارت‌های مضمونی و زبانی را به زیباترین شکل ارائه داده است.

به گزارش خبرآنلاین، نخستین مجموعه داستان علیرضا روشن با عنوان «ما» از سوی نشر آموت منتشر شد. روشن که در سال‌های گذشته، بیش از هر چیز با شعر کوتاه شناخته می‌شد و نخستین دفتر شعرش را نیز پیش از این با عنوان «کتاب نیست» در نشر آموت منتشر کرده بود، در این مجموعه آثاری داستانی را که در مدت هفت سال گذشته نوشته، گردآوری کرده است. هرچند که باور خود او، این آثار بیش از آنکه داستان باشند، متونی هستند که وی نتوانسته در قالب شعر، مفهوم موجود در آنها را بیان کند.

همچنین داستان‌های این مجموعه با فضای اشعار روشن چندان غریبه نیست و وی برای بیان برخی مفاهیم ذهنی به ویژه مفاهیمی که عرضه آنها به نوعی دیالوگ‌محور است و امکان ارائه آنها در قالب شعر کوتاه وجود ندارد، سعی کرده تا به داستان رجوع کند.

عنوان این مجموعه داستانی نیز بر مبنای نوعی خواست و اشتراک جمعی در میان بخش‌هایی از جامعه که می‌توانند مخاطب داستان‌های این شاعر و نویسنده باشند؛ «ما» نامیده شده است. نخستین مجموعه شعر علیرضا روشن با عنوان «کتاب نیست» در سال 1390 از سوی نشر آموت منتشر و تاکنون در 7 نوبت تجدید چاپ شده است.  مجموعه داستان «ما» نیز در 120 صفحه و به قیمت 6000 تومان توسط «نشر آموت» منتشرشده است.

نابراین گزارش، علی عبداللهی، نویسنده و مترجم شناخته شده کشور نیز در یادداشتی مجموعه داستان «ما»  را متفاوت و خواندنی می داند و  عتقد است روشن نگاه خاصی به مضامین دارد، نگاه نویسنده-شاعری دقیق در جزئیات امور و در معنای حس ها و صداها و رنگها. در بخشی از یادداشت او که در صفحه شخصی اش منتشر شده، می‌خوانیم: «مجموعه "ما" را یک نفس خواندم. قصه ها جذاب اند وآشکارا نشان می دهند نویسنده اش شاعر است با تمام نکات مثبتی که داستانهای هر شاعری می تواند داشته باشد: جسارت‌های مضمونی و زبانی و فراروی گاه و بیگاه از آنچه برخی قوانین داستان می خوانند یا دوست دارند چنین داستان بنویسند. و نویسنده - شاعر کتاب کم و بیش دوری می جوید از آنچه داستانهای شاعر-نویسنده ها به دامش می افتند: ذهنی گرایی، زبان ورزی‌های غیرداستانی، گریز از آنچه داستان را باورمند نمی کند و آخرش رمانتیسیسم و نگاه غنایی به امور داستانی.

غیر از تر و تازگی و سرراست بودن زبان، بیش از همه در کتاب "ما" ، طیف متنوع مضامین کتاب توجه ام را به خود جلب کرد؛ از درونمایه های بسیار همگانی و عمومی بگیر مثل بی پولی، عاشقی، خاطرات سربازی، روابط دختر و پسر و زن و شوهر و ... بعد برو تا درونمایه های کاملاً ذهنی و سورروئالیسی، مثل پیر شدن یکدفعه آدمها یا تبدیل ناگهانی چیزی به چیزی دیگر آنهم در دو سه سطر. بخش دوم رویکرد علیرضا روشن به داستان خیلی وقتها بسیار شگفت آور از آب در می آید(و البته شاید از نظر منتقدان کلاسیک داستان عیب محسوب شود که من مطلقاً چنین فکر نمی کنم) داستانک "خطی به دور هستی- تا تو ببینی ش-اما خط را می بینی" از آنهایی ست که خواننده را درجا میخکوب می کند، آنهم در دو صفحه! راوی با بچه اش تفنگ بازی می کند، بچه از او می خواهد خودش را به مردن بزند، پدر می زند، و بلند نمی شود، ناگهان پدر، یاد پدر خودش می افتد که مرد و برنخاست. و آخرش پدر برمی خیزد، نورچشمش را می زند، با پسرش حرف می زند و... داستان اگر چه با چندسطر کلی گویانه تمام می شود، ولی رسیدن از آن آغاز معمول به چنین پایان فلسفی- عرفانی عمیق، مهارت نویسنده را نشان می دهد، و نیز هنرش را.

علیرضا روشن در خیلی از داستانها همین رفتار را با امر داستانی پیشه می کند و از نظر او داستانگویی بهانه ای می شود برای طرح چیزی که ممکن است لزوماً امری داستانی نباشد: فکری، خاطره ای یا آرزویی، یا حتی نشان دادن حس‌هایی مبهم در لابه لای گفت و گویی دوستانه در جمعی چهارنفره مثل داستان"صدای؟". هستند داستانکهای سرراستی در کتاب که ساختاری افسانه وار دارند، ولی در آنجا هم نویسنده مثلاً در داستانکی یک صفحه ای "طعمه" از این ساختار عدول می کند و در سطر اول می نویسد: "روباه به سمت فرارکردن می دوید. بلدرچین فکر کرد دنبال اوست" ، آخرش نویسنده از زبان بوقلمون می نویسد:" آزادی وجود ندارد. شکارچی عوض شده است.»

6060

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 333560

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 14 =