وقتی استاندارد بی اعتبار می شود

آیا امکان دارد موسسه استاندارد به اجرای یک استاندارد تدوین و تصویب شده، بی‌اعتنا باشد؟ از نظر نماینده مدیرعامل ایران خودرو در اخذ گواهینامه استانداردهای خودرویی، این امکان نه تنها وجود دارد بلکه در مورد استاندارد  2-4241 که در مورد برچسب سوخت و معیار مصرف خودروهاست، تحقق نیز یافته است. کیوان وزیری که اخیرا با یکی از مدیران سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت در مورد برچسب سوخت خودروهای پرشیا و پژو405 که دروغین خوانده شده، مباحثه مفصلی داشت، با بیان اینکه استاندارد وحی منزل نیست که اجرا شود، با سخنان عجیبی در مخالفت با این استاندارد ملی می‌گوید «نماینده سازمان استاندارد نیز اگرچه در آن زمان این استاندارد را امضا کرد، اما مدیران فعلی آن پذیرفته‌اند که این استاندارد اشکال دارد و اصراری بر اجرای آن ندارند.» با این حساب وی قبول می‌کند تا امروز برچسبی که برای مشتریان خودروهایشان نصب می‌شد جعلی بوده و مطابق استاندارد تصویب شده‌ای که امضای چند سازمان و نهاد مختلف را دارد نمی‌باشد. اینکه با وی و مجموعه ایران‌خودرو در این مورد چه رفتار و برخوردی خواهد شد به وزارت صنایع، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و سایر نهادهای ذیربط ارتباط دارد و خود بحث جداگانه‌ای است اما سوال اساسی این است که آیا واقعا موسسه استاندارد در این مورد کوتاهی داشته است؟ نباید فراموش کرد موسسه استاندارد فقط یک عضو از این کمیته بوده و با پذیرش اما عدم اجرای آن، آنگونه که از سخنان نماینده مدیرعامل ایران‌خودرو برمی‌آید، باعث فرار این خودروساز از قوانین شده است. نکته جالب توجه اینکه این کمیته از بیش از دو سال پیش به دلایلی که در هر صورت به نفع خودروسازان بوده، تشکیل جلسه نداده است. در صورت جلسه جدید جز بهبود این استاندارد چاره دیگری نیست و همین نه تنها مشخص می‌کند خودروساز با عدم تشکیل این جلسات، با خرید زمان و حفظ تکنولوژی قدیمی سود برده بلکه با عدم پایبندی موسسه استاندارد، حتی از اجرای همان استاندارد قبلی نیز فرار کرده است.

پاسخ استاندارد در رابطه با سخنان نماینده مدیرعامل ایران‌خودرو در اخذ استانداردهای خودرویی، با توجه به جایگاه این موسسه که بایستی امین مصرف‌کنندگان نهایی کالا و خدمات باشد، اینک به اجباری برای این سازمان که قاعدتا باید از تمام سازمانها و نهادهای مختلف یک قدم جلو باشد، تبدیل شده است. آنچه اهمیت این اطلاع‌رسانی را بیشتر می‌کند اتفاقات عجیبی است که اخیرا در این مجموعه رخ داده است. اگر از قضیه برنج‌های وارداتی که هنوز افکار عمومی را قانع نکرده بگذریم، به داستان فانتزی مصرف سوخت دو خودروی تندر90 تولید شده در پارس‌خودرو و ایران‌خودرو می‌رسیم که هر دو حدود 6.5 لیتر در صد کیلومتر است اما آنگونه که رئیس موسسه اعتراف کرد در یک اشتباه تایپی، جای 6 با 9 در یکی از خودروها عوض شده بود. در این مورد نیز باید دید جواب موسسه با توجه به اینکه اعتبار آن به شدت سقوط کرده، می‌تواند افکار عمومی را قانع کند؟