متکی در این سفر با بشار اسد و ولید معلم، رئیس جمهور و وزیر خارجه سوریه دیدار و تبادل نظر کرد.
رسانههای عربی سفر متکی به دمشق را ناگهانی و بدون برنامه ریزی قبلی عنوان کردهاند اما گفته میشود که این سفر در پاسخ به سفر آبان ماه وزیر خارجه سوریه به تهران تنظیم شده و آقای متکی نیز ضرورت ادامه و استمرار رایزنی مقامهای ارشد دو کشور را علت این سفر میداند.
اهمیت سفر وزیر خارجه به سوریه در مقطع کنونی یعنی همزمان با بررسی مجدد طرح صلح اعراب و اسرائیل بیشتر میشود چرا که به تازگی امریکا مجددا بر طرح صلح اعراب و اسرائیل برای خاتمه بحران ناشی از اختلاف بر سر مساله فلسطین در خاورمیانه تاکید کرده است.
بر اساس پیش بینی برخی مقامهای دولت اوباما، تعهد اسرائیل به این طرح حتی میتواند زمینه ساز تقویت حمایت اعراب از تل آویو در برابر ایران باشد. به این ترتیب مقطع کنونی زمانی است که دولت امریکا بسیار اصرار بر بازبینی طرفهای درگیر در طرح صلح اعراب و اسرائیل دارد تا شاید در سایه به نتیجه رسیدن این طرح بخش قابل توجهی از بحرانهای خاورمیانه حل و فصل شود.
در این چارچوب ایران جایگاه ویژهای دارد، همان طور که در برخی محافل تصمیم سازی امریکا تلاش میشود از خطر ایران به عنوان فاکتوری برای تشویق اسرائیل در پایبندی به طرح صلح اعراب و اسرائیل استفاده شود، ایران نیز قصد دارد جهت تحولات منطقه را به سوی منافع خود تغییر دهد.
در این راستا سفرهای مکرر دیپلماتیک میان تهران و دمشق اهمیت یافته و تلاشهای دو طرف برای بررسی اوضاع منطقه، رایزنی در مورد تحولات جدید یا در حال وقوع و تقویت اتحاد استراتژیک میان دو کشور افزایش یافته است. این در حالی است که سوریه تنها کشور عربی است که تهران بر روابط راهبردی با آن تاکید دارد و دمشق در روند تحولات و تصمیم گیریهای منطقهای به پیام رسانی میان ایران و اعراب مبدل شده است.
رایزنی تهران با دمشق و تاکید بر ادامه همکاریهای فی مابین بی تردید برای تهران در جهت حفظ حمایت از گروههای مقاومت در فلسطین، توسعه ارتباط با کشورهای عربی خارج از اتحاد امریکا و تقویت جایگاه ایران در معادلات منطقه ای حائز اهمیت است.
از سوی دیگر جرج میچل، فرستاده ویژه ایالات متحده به خاورمیانه در مصاحبه با شبکه تلویزیون پیبیاس امریکا گفته است که میتوان به موازات مذاکرات اسرائیل با فلسطینیها، تماسهای سیاسی اسرائیل و سوریه را نیز انجام داد. او اعتقاد دارد که اسرائیل برای مذاکره مستقیم با سوریه آماده است.
به این ترتیب اهمیت سوریه برای ایران علاوه بر روابط استراتژیک و واسطهای برای ارتباط ایران با اعراب متحد امریکا و مخالف نفوذ ایران در منطقه از این بعد نیز قابل بررسی است که در مذاکرات اسرائیل و اعراب جایگاه ویژهای دارد. درست در همین راستا میچل باور دارد که «کشورهای عربی بر سر لزوم از سرگیری تماسهای سیاسی اسرائیلی- عربی اجماع دارند.»
در این وضعیت ایران به درستی میتواند از روابط گرم و حسنه و البته راهبردی خود با دمشق در جهت توسعه زمینههای نفوذ خود در مناسبات سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی منطقه بهره گیرد.
نظر شما