پناهگاه‌های ‌امن در بحران اقتصادی!

بحران اقتصادی فعلی برای بسیاری از شرکت‌های بزرگ و کوچک در سراسر جهان دردسر‌ساز شده است. تنها شرکت‌های اندکی از طوفان آن در امان مانده‌اند و برخی هم از آب گل‌آلود به جا مانده، ماهی‌های درشت می‌گیرند.

تعدیل نیرو در شرکت‌های بزرگ آن‌قدر این روزها عادی شده که اگر روزی بدون اخراج هزاران نفر از شرکت‌های بزرگ مایکروسافت، کاترپیلار یا فروشگاه‌های عظیم زنجیره‌ای میسیز بگذرد، حیرت‌آور است. تعداد اندکی از شرکت‌های بزرگ آمریکایی هم هستند که می‌شود گفت تعدیل نیروی چندانی نداشته‌اند. اما بین آنها هم ممکن است یکی دفترش را در ترکیه تعطیل کرده باشد، یا دیگری برای پاسخ‌گویی به تلفن به جای نیروی انسانی، از دستگاه‌های پاسخگوی خودکار استفاده کند. آن‌چه بین تمام این شرکت‌ها مشترک است، این است که همگی در شرایطی قرار دارند که استخدام نیروی جدید در آن بسیار بعید به نظر می‌رسد.

بعضی از شرکت‌های این لیست آن‌قدر دقیق منابع انسانی و چارت سازمانی‌شان را تعریف کرده‌اند که به تک‌تک کارکنانشان برای ادامه کار نیاز دارند. این شرکت‌ها نه تنها نیازی به اخراج نیرو‌هایشان ندارند، که ممکن است تعدادی از آنها استخدام تازه هم داشته باشند. دسته دیگری از شرکت‌ها هم به پشتوانه میلیون‌ها دلار تراز مثبت مالی، تنها باید بین حرکت آرام در اقتصاد راکد فعلی، ساخت محصولات، ارائه خدمات تازه و گرفتن سهم بازار رقبای ضعیف‌تر، یکی را انتخاب کنند. سال گذشته،تعدادی کمی از این شرکت‌ها چند فرصت شغلی را در چارت سازمانی‌شان حذف کرده‌اند که بعید به نظر می‌رسد چنین اتفاقی باز هم تکرار شود.

سیسکو
شرکت سیسکو، 3هزار نفر از 66هزار کارمند این شرکت را در سال گذشته اخراج کرد. جان چمبرز، مدیر اجرایی ارشد این شرکت گفته است که این شرکت تصمیم دارد تعدیل نیروی انسانی را در سال جدید متوقف کند. سیسکو به احتمال زیاد، از بزرگ‌ترین سرمایه در گردش بین شرکت‌های مشابه برخوردار است، چیزی حدود 27 میلیارد دلار (26 هزار میلیارد تومان) . این شرکت در حال توسعه بسیار سریع تجارت سرورها و مرکز داده‌ها است و به همین دلیل، نیاز به نیروی انسانی بیشتر دارد که احتمالا، تملک شرکت‌های دیگری را نیز شامل می‌شود.

سیسکو شاخه‌های متعددی از فعالیت‌های تجاری دارد که می‌شود گفت همگی در برابر بحران اقتصادی مقاومند و می‌توانند به خوبی ادامه دهند. یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های این شرکت در حال حاضر، ساخت روتر و تجهیزات استفاده از پهنای باند برای ایجاد صدا روی پروتکل اینترنت (VoIP) یا تلفن اینترنتی است که محبوبیت زیادی دارد. بسته محرک اقتصادی جدید (کمک مالی تازه دولت باراک اوباما) باید بتواند این تجارت را به حد انفجار برساند. سیسکو زمینه‌های کاری متعددی دارد، همانند ساخت تجهیزات دستگاه‌های ویدیو-کنفرانس که بازار آن هم با بازگشت تجار و بازرگانان به سفرهای تجاری، رونق خواهد گرفت.

ویزا
ویزا بسیارخوششانس است، چراکه اعتبار مالی به مشتریانش ارائه نمی‌کند؛ فقط به عنوان یک نماینده رفتار می‌کند و به انتقال وجوه بین خریداران و فروشندگان می‌پردازد. هم‌چنین وظیفه نقل و انتقالات بانکی و پرداخت‌های مشتریانش را به عهده می‌گیرد. بر خلاف بانکهای بزرگ، وقتی یک مشتری پرداختی را به تأخیر می‌اندازد یا به مشکل مالی برمی‌خورد، ویزا هیچ نگرانی بابت ترازنامه مالی‌اش ندارد. نقش ویزا به عنوان یک واسطه مالی آن را به راهی جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.

ماه گذشته در حالی‌که میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) به آرامی پایین می‌آمد، ویزا شاهد افزایش 32 درصدی سهامش بود و سودآوری ویزا 35 درصد رشد پیدا کرد. اگر چه پرداخت و باز‌پرداخت وام معامله خوبی نیست، اما میانجی‌گری میان وام‌دهنده و وام‌گیرنده با دریافت کارمزد حکایت دیگری دارد.

اپل
اپل نیروهایش را تعدیل نمی‌کند، چرا؟ چون استیو جابز معتقد است شرکتی که امنیت شغلی کافی نداشته باشد، شرکت کاملی نیست. شاید جابز تصمیم خوبی نگرفته باشد، اما مطمئنا این تصمیم تنها دلیل امنیت شغلی در اپل نیست! این شرکت اضافه بر اوراق بهادار، 24 میلیارد دلار (23.3 هزار میلیارد تومان) سرمایه در گردش دارد، و این بیلان مالی هر سه ماه یک‌بار، بیشتر و بیشتر می‌شود.

اپل علاقه چندانی به مالکیت سایر شرکت‌ها ندارد و ترجیح می‌دهد کار تولید و بازاریابی تمامی محصولاتش را به تنهایی انجام دهد. ادغام و مالکیت شرکت‌های جدید، پروسه‌ای است که اغلب به تعدیل نیروها منجر می‌شود. از طرف دیگر، موفقیت اپل در گرو خلق محصولات به‌روز و بهبود کیفی تولیدات قدیمی است، به اضافه بازاریابی قوی؛ و این باعث می‌شود اپل علاوه بر این‌که از توان تمام نیروهایش تمام و کمال بهره ببرد، به خدمت گرفتن نیروی انسانی تازه هم نیاز داشته باشد.

در حال حاضر اپل یکی از معدود شرکت‌های آمریکایی است که خود را برای ارائه محصولات تازه و گرفتن سهم بیشتری از بازار فناوری دنیا در این رکود اقتصادی فراگیر آماده می‌کند. این شرکت معتقد است بهترین محصولات الکترونیکی و کامپیوترهای خانگی جهان را تولید می‌کند و اجازه نخواهد داد چیزی سد راه این رشد روزافزون شود.

آپولو
آپولو، این شرکت بزرگ آموزشی که احتمالا کسی تا به حال نام آن را هم نشنیده، ارزش سهامی معادل 12 میلیارد دلار (11.7 هزار میلیارد تومان) دارد و فقط در دوره مالی قبل (مهر تا دی‌ 87، دوره سه ماهه منتهی به پایان سال 2008)، 970 میلیون دلار (946 میلیارد تومان) فروش داشته است. سود خالص این مدت آن 307 میلیون دلار بوده و مشخص است که سود سهام چشمگیری دارد.

در سال گذشته، سهام آپولو 30 درصد رشد داشت. آپولو احتمالا چندان شناخته‌‌شده نیست، اما بزرگ‌ترین بخش آن یعنی دانشگاه مجازی فینیکس، بسیار نام‌آشناست، فینیکس بزرگ‌ترین دانشگاه خصوصی در سراسر ایالات متحده است. مردم به دنبال مهارت‌های تازه‌ای برای پیدا کردن کار هستند و آپولو به آنها شانس یادگیری مهارت‌های تازه را می‌دهد؛ پس بحران اقتصادی فعلی و بی‌کاری افراد جامعه موقعیت فوق‌العاده‌ای را برای این شرکت فراهم کرده است.

آلتریا
آلتریا هم شرایط اقتصادی بسیاری خوبی دارد، چرا که سیگاری‌ها اعتیادشان را زمان بحران هم فراموش نمی‌کنند. این شرکت، سودی معادل 6 درصد را به ازای هر سهم، برای سال جدید پیش‌بینی کرده است. آلتریا به تازگی شرکت تولید‌کننده سیگار یو.اس.تی را خریده و به همین خاطر تعدیل نیرو داشته است. به هر حال، به پیش‌بینی وال‌استریت، بازار سیگار از رکود اقتصادی به سادگی جان سالم به‌ در می‌برد. در سه ماهه گذشته، این شرکت 4.7 میلیارد دلار فروش داشته که 1.1 میلیارد دلار سود خالص نصیب این شرکت کرده است. آلتریا نزدیک 8 میلیارد دلار سرمایه و سرمایه‌گذاری دارد که اغلب آنها با سیگار در ارتباط مستقیم هستند.

گوگل
گوگل تعداد بسیار کمی از نیروهایش را سال گذشته اخراج کرد. اگر این شرکت بخواهد هزینه‌های پرسنلی‌اش را کم کند، کافی است فقط استخدام نیروهای تازه را متوقف کند. گوگل در طول 4 سال گذشته متخصصان بسیار زیادی را به خدمت گرفته است. گوگل هم مانند اپل به فعال نگاه‌داشتن واحد تحقیق و توسعه‌اش به همراه بازاریابی خوب، توسعه و بهبود محصولات و هم‌چنین اجرای پروژه‌های مهندسی پیش از رقبایی مانند مایکروسافت و پس از آن، یاهو، بسیار علاقه‌مند است.

گوگل شانس گرفتن سهم بازار هر دو رقیب را دارد و می‌تواند در بازار وب‌افزار برای کامپیوترهای خانگی هم مایکروسافت را پشت سر بگذارد. این شرکت می‌تواند با استفاده از منابع مالی‌اش در تولید محصولات تازه، وقتی رقبا دارند دست به عصا حرکت می‌کنند یا درگیر مشکلات مالی هستند، به سرعت آنها را پشت سر بگذارد. شرکت سازنده بزرگترین موتور جستجوی جهان 14 میلیارد دلار/ 13.6 هزار میلیارد تومان سرمایه خالص دارد، که هر سه ماه یک‌بار چیزی حدود 1.5 میلیارد دلار به آن اضافه می‌شود.

کولگیت
کولگیت، مطابق اعلام جدید وب‌سایت مارکت واچ، آسیبی از رکود اقتصادی جهان ندیده است. در دوره مالی گذشته (سه ماهه منتهی به سال 2008 )، سود این شرکت 20 درصد افزایش داشته است. مثل این‌که این روزها، زمان بسیار خوبی برای فروش خمیردندان، غذای حیوانات و شامپو است. حتی در شرایط بد اقتصادی هم این محصولات فروش خوب و بازار ثابتی دارند.

وریزون
سرعت رشد وریزون کندتر از یک‌سال گذشته است. فروش تلفن‌های همراه، آن‌هم در شرایط بد اقتصادی و اشباع بازار چندان ساده به نظر نمی رسد. اما استفاده از ابزارهای بی‌سیم برای ارسال اطلاعات مانند داده‌ها و ویدئو، برای کاربران شبکه بی‌سیم، سود سهام این شرکت را در بخش اپراتوری تلفن همراه بهبود داده است.

وریزون ریسک بزرگی کرده تا بتواند بازار پهنای باند خانگی و خدمات تلویزیون را از چنگ شرکت‌های ارائه‌دهنده تلویزیون کابلی در‌آورد. برای این کار نیاز دارد به بازاریابی، ارائه خدمات و آماده‌سازی زیرساخت‌ها ادامه دهد تا همه چیز را برای بازگشت این سرمایه‌گذاری عظیم چندین و چند میلیارد دلاری به شرکت مهیا کند. وریزون زمانی که شعبه‌های Circuit City را پس از ورشکستگی این فروشگاه زنجیره‌ای خرید، تعداد بسیار کمی از کارکنان این فروشگاه‌ها را اخراج کرد. یکی از بازارهای رقیب این شرکت، خطوط مخابراتی یا همان تلفن‌های ساده خانگی است و به همین خاطر، وریزون به یک تعدیل 2700 نفری دیگر برای پایین نگه داشتن هزینه‌های اپراتوری دست زده است. هدف از این برنامه‌ها ایجاد بازار برای خدمات خانگی ارزان قیمت، بالا بردن توان رقابتی و در نتیجه حفظ مشاغل فعلی است.

آمگن
آمگن بر خلاف اغلب شرکت‌های بزرگ دارو‌سازی دنیا، هنوز هم دارد به سرعت رشد می‌کند. تجارت زیست‌فناوری این شرکت به تهیه و ایجاد درمان‌های دارویی شگفت‌انگیزی منجر می‌شود که فروش آمگن را در شرایط فعلی هم ثابت نگه داشته‌اند؛ و در حالی‌که اغلب شرکت‌های دارویی به تعدیل رو آورده‌اند، رشد و توسعه آن‌را تضمین می‌کنند. در سه ماه چهارم سال 2008 میلادی، آمگن 770 میلیون دلار/ 751 میلیارد تومان برای تحقیق و توسعه، تولید و بهبود کیفی دارو‌های جدید هزینه کرده است. این شرکت برای بهبود کیفی و بالا بردن اثر دارو‌های قدیمی به عقب برنمی‌گردد، به این دلیل که بازار کشش این تغییرات را ندارد؛ اما امیدوار است در سال 2009 / 1388 هم مانند سال قبل از آن، حدود 15 میلیارد دلار/ 14.6 هزار میلیارد تومان درآمد داشته باشد. آمگن محصولات آزمایشی زیادی دارد، به علاوه چند محصول جدید که اثر بخشی آنها اثبات شده است و تا دو سه سال دیگر، تغییر معنی‌داری در درآمد این شرکت ایجاد خواهند کرد. آمگن نزدیک به 10 میلیارد دلار/ 9.75 هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش دارد و می‌خواهد در شرایطی که قدیمی‌تر‌ها لبه مرز هستند، سهم بیشتری از بازار را تصاحب کند.

کورینتین کالج
سهام دانشکده Corinthian Collegeدر سال جدید 100 درصد افزایش پیدا کرده است. این دانشکده هم یکی دیگر از شرکت‌های بسیاری موفق در زمینه آموزش است که موقعیت فعلی‌اش را مدیون رکود اقتصادی جهان و به تبع آن، افراد بی‌کاری است که به دنبال افزایش مهارت برای پیدا‌کردن کار جدید هستند. سود این شرکت 86 درصد افزایش داشته و برای امسال، رقم بالاتری پیش‌بینی می‌شود. مدیرعامل این شرکت به‌تازگی گفته است: «گر چه اثبات آن مشکل است، ولی به نظر می‌رسد بحران اقتصادی فعلی به بازاریابی بهتر و افزایش تعداد ثبت‌نام‌کنندگان در این کالج منجر شده است». این‌طور به‌نظر می‌رسد که این دانشکده به نیروی انسانی بیشتری نیاز دارد، چراکه آموزش از راه دور قطعا در اوج شکوفایی و توسعه است.

نیوزویک، 24 فوریه - ترجمه : محبوبه عمیدی