وزیر دفاع آمریکا اوایل نوامبر 2015 در مصاحبه با نشریه آتلانتیک درباره تحولات خاورمیانه، مبارزه با داعش و نفوذ ایران، این انتقاد را مطرح کرد که کشورهای عربی "به جای حضور زمینی، در ارتفاع 30 هزارپایی هستند". اشتون کارتر در این مصاحبه خطاب به کشورهای عربی گفت: "اگر دنبال دلیل افزایش نفوذ ایرانی‌ها باشید، (متوجه می شوید) آنها در بازی حضور دارند، روی زمین"

شورای راهبردی روابط خارجی در تحلیلی به بررسی شرایط تقابل اعراب و به ویژه عربستان با ایران پرداخته است.

عزیزالله حاتم زاده

غرب، عربستان و دیگر کشورهای عربی را در ماه های اخیر نه تنها به خاطر عدم مبارزه کافی با داعش، بلکه به سبب گسترش ایدئولوژی افراطی گری و زمینه سازی برای شکل‌گیری گروه‌هایی مانند داعش نیز به شدت مورد انتقاد قرار داده است. چند هفته پیش معاون صدر اعظم آلمان در اظهاراتی بی سابقه از حمایت مالی عربستان از افراطی‌گری انتقاد کرد. زیگمار گابریل با انتقاد از حمایت مالی عربستان از افراطی گری در آلمان گفت: "عربستان از مساجد وهابی در کل دنیا حمایت مالی می‌کند".

بالا گرفتن این انتقادها را می توان عامل محرکی دانست که عربستان که همواره داعیه رهبری جهان عرب و رقابت و مهار ایران را داشته است، فرصت را مغتنم بشمارد و ابتکار ایجاد ائتلاف نظامی به اصطلاح اسلامی را بدون حضور ایران برای مبارزه با تروریسم مطرح نماید.

محمد بن سلمان در 14 دسامبر 2015 خبر تشکیل یک ائتلاف به اصطلاح اسلامی را به رهبری عربستان برای مبارزه با تروریسم اعلام کرد. روز بعد، عادل الجبیر وزیر خارجه این کشور در پاریس اطلاعات بیشتری درباره این ائتلاف اعلام کرد. بر این اساس، اعضای ائتلاف اردن، امارات عربی متحده، پاکستان، بحرین، بنگلادش، بنین، ترکیه، چاد، توگو، تونس، جیبوتی، سنگال، سودان، سیرالئون، سومالی، گابن، گینه، فلسطین، جمهوری کومور، قطر، کویت، لبنان، لیبی، مالدیو، مالی، مالزی، مصر، مغرب، موریتانی، نیجر، نیجیریه و یمن عضو اعلام شده اند. اوگاندا نیز اعلام کرده است قصد پیوستن به آن را دارد. هدف اصلی ائتلاف نیز مبارزه با تروریسم به هر شکلی در جوامع اسلامی اعلام شد.

 اما با گذشت بیش از 10 روز از تشکیل ائتلاف سوالات و ابهامات زیادی درباره اهداف و سازوکارهای عملیاتی آن مطرح است و روز به روز تردیدها درباره میزان کارآمدی و احتمال موفقیت آن افزایش می‌یابد.

 

اهداف اعلامی و واقعی عربستان از تشکیل ائتلاف

اعلام تشکیل ائتلاف نظامی توسط عربستان با تلاش های این کشور از گذشته برای بسیج دولت‌های اسلامی با هدف مقابله با موضوعات مهم جهانی، منطبق است. علاوه بر این، شکل‌گیری ائتلاف مذکور بازتاب دهنده نگرانی‌ها و اولویت‌های خود عربستان است. هدف اعلامی این کشور از تشکیل ائتلاف، مبارزه با تروریسم و به ویژه داعش است، اما علاوه بر این عربستان اهداف دیگری از تشکیل ائتلاف دارد که چندان ارتباطی با تروریسم و داعش ندارد.

عربستان در سال های گذشته و به ویژه در چند ماه اخیر همواره در زمینه مبارزه با تروریسم به دو دلیل مورد انتقاد غرب قرار گرفته است. نخست اینکه به نوعی با ترویج بنیادگرایی زمینه ساز شکل‌گیری و تقویت گروه های تروریستی مانند داعش می‌شود؛ و نکته دیگر آنکه در مبارزه داعش اقدام خاصی انجام نمی‌دهد. بنابراین، عملکرد عربستان و سایر کشورهای عربی در مبارزه با داعش مورد انتقاد کشورهای غربی است و آنها همواره از اینکه اعراب اقدام جدی در این زمینه صورت نمی‌دهند، انتقاد دارند (2). برای نمونه، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی خود در اواسط ماه گذشته میلادی بار دیگر به این مساله اشاره کرد و خواستار تلاش بیشتر عربستان و سایر کشورهای عربی برای مقابله با داعش شد. بنابراین به نظر می رسد، حالا عربستان وانمود می‌کند که با ایجاد این ائتلاف به دنبال مبارزه جدی و ریشه‌ای با تروریسم است تا از این فشارهای غرب بکاهد.

محمد بن سلمان، وزیر دفاع این کشور درباره اهداف ائتلاف نظامی اسلامی گفت: "امروز شماری از کشورها از تروریسم رنج می‌برند. برای مثال، داعش در سوریه و عراق، تروریسم در یمن، لیبی، مالی، نیجریه، پاکستان و افغانستان و همه اینها نیازمند تلاش های قوی برای مبارزه است. بدون تردید به مبارزه با تروریسم در این حوزه ها کمک خواهد شد". عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان نیز ابتکار ائتلاف نظامی اسلامی را دارای دو خط مجزا دانست: 1- امنیتی و نظامی که شامل مبادله اطلاعات، آموزش، حمایت تجهیزاتی و در صورت نیاز ارسال نیرو خواهد بود 2- مقابله با ایدئولوژی که شامل استفاده از مدارس مذهبی، معلمان، رهبران سیاسی و سایر کارشناسان برای مبارزه با تبلیغات تندروها می‌شود.

بنابراین، ایجاد این ائتلاف از یک جهت دارای جنبه تبلیغاتی برای بهبود وجهه عربستان است. این کشور در حال حاضر به دلیل اقداماتش در یمن، گسترش بنیادگرایی و وهابی‌گری و عدم کمک کافی به ائتلاف آمریکا برای مقابله با داعش تحت فشار است. این اقدام می‌تواند بعد تبلیغاتی ارزشمندی برای وجهه این کشور داشته باشد.

اما اگر چه شکل‌گیری این ائتلاف و زمانبندی آن این تصور را به ویژه نزد غربی ها ایجاد می‌کند که در راستای تلاش های غرب برای مبارزه با تروریسم و حمایت از اقدامات آنان ایجاد شده است، اما به نظر می‌رسد که عربستان اهدافی فراتر از این را دنبال کند. برخی تحلیلگران معتقدند که این اقدام عربستان می‌تواند تلاشی برای ایجاد یک ناتوی به اصطلاح اسلامی (Islamic NATO) تعبیر شود. بر این اساس، تشکیل ائتلاف از سوی عربستان را باید در یک چارچوب کلان تر تبیین کرد و نشانه‌ای از یک تغییر راهبرد دانست.

 عربستان در سال های اخیر از یک طرف به سازوکارهای بین‌المللی برای مقابله با تهدیدات تروریستی که به زعم خود شامل داعش و همچنین انصارالله یمن می‌شود، بدبین شده است و از سوی دیگر به این نتیجه رسیده که ادراک این کشور از تهدید، با حامی و متحد دیرینش در منطقه یعنی ایالات متحده متفاوت است و در حالی که این کشور درگیر یمن و سوریه است، آمریکا این حوزه‌ها را به عنوان تهدید برای خود تلقی نمی‌کند.

بنابراین، عربستان بعد از مدت ها که نقش میانجی، محافظه‌کار و طرفدار حفظ وضع موجود را در منطقه داشته است، تصمیم دارد نقش خود را بازتعریف کند. در این نقش جدید، سیاست خارجی عربستان مستقل تر و هجومی تر خواهد بود. رد کرسی عضویت موقت در شورای امنیت سازمان ملل در سال 2013، ایجاد ائتلاف و مداخله نظامی در یمن در سال 2014 و حالا تشکیل ائتلاف نظامی اسلامی برای مبارزه با تروریسم شاخصه ها و نشانه های این تغییر رویکرد به شمار می‌آیند.

هدف مهم دیگر عربستان از تشکیل این ائتلاف که در غالب تحلیل های صورت گرفته به آن نیز اشاره شده، مقابله با ایران است. غیبت ایران و کشورهایی که روابط نزدیک با آن دارند مانند عراق، سوریه و عمان در ائتلاف نشانه روشنی از این هدف عربستان است.

بنابراین اگرچه ادعای اصلی عربستان و هدف اعلامی ائتلاف مبارزه با تروریسم است، اما این ائتلاف در اصل با هدف مقابله با ایران ایجاد شده است، نه اینکه به دنبال ایجاد واحدی برای مبارزه با تروریسم باشد.

 

امکان عملیاتی شدن ائتلاف و عملکرد آن در آینده 

"اتحادها" همواره هم در حوزه نظری و هم در عرصه عمل با موضوع موازنه قدرت مرتبط بوده اند. بر این اساس، دولت ها با یکدیگر متحد می شوند تا ضمن تکمیل توانایی های خود، به مقابله با اتحاد یا دولت یا نیروی رقیب بپردازند. بنابراین، اتحادها تنها علیه "کسی یا چیزی" ایجاد می شوند و وجود احساس جمعی یا ارزش های اجتماعی مشترک هر چند می تواند باعث استحکام اتحادها شود، اما به ندرت  می تواند عامل شکل گیری آنها باشد.

درباره ائتلاف مذکور دقیقا روشن نیست که علیه چه کسی یا چه چیزی ایجاد شده است. البته هدف آن مبارزه با تروریسم اعلام شده و همانطور که گفته شد، عربستان اهداف مشخصی از ایجاد این ائتلاف دنبال می‌کند. با این حال، نه بر سر اینکه تروریسم چیست و مصادیق آن دقیقا کدامند در بین اعضاء اتفاق نظر وجود دارد و نه کشورهای عضو لزوما با اهداف مد نظر عربستان از ایجاد ائتلاف توافق دارند. در واقع، روشن نیست این ائتلاف قرار است دقیقا چه کاری انجام بدهد.

از زمان اعلام شکل گیری این ائتلاف توسط عربستان، سوالاتی درباره عضویت در آن، تعهدات ائتلاف در زمینه مبارزه با تروریسم و هدف کلی آن شکل گرفته است. عربستان اعلام کرده است که مقر ائتلاف در ریاض پایتخت این کشور خواهد بود، اما جزئیاتی درباره اینکه این مقر چه زمانی ایجاد خواهد شد و هرکدام از کشورهای عضو چه تعداد نیرو در آن مستقر خواهند کرد، ارائه نداده است. عدم اشاره به جزئیات ائتلاف و نحوه اجرای عملیات نظامی بیانگر این است که این حرکت بیشتر یک اقدام نمادین برای تقویت نقش رهبری عربستان در منطقه است، نه اینکه نقشه جدی برای مبارزه با تروریسم باشد.   

کشورهای عضو ائتلاف درک و تعریف متفاوتی از تروریسم دارند و در برخی از حوزه ها مانند سوریه و لیبی نیز که احتمالا اصلی ترین حوزه‌های عملیاتی آن باشد، دچار اختلاف منافع و مواضع هستند. از سوی دیگر، رویکرد قیم مآبانه عربستان در قرار دادن اسامی برخی کشورها در این لیست ضمن ابراز شگفتی آنان، می‌تواند مانعی در راه حضور موثر و جدی این کشورها در ائتلاف باشد. اما مهم‌ترین چالش ائتلاف زمانی پیش می‌آید که جنبه عملیاتی به خود بگیرد.

برخی از اعضای ائتلاف مانند پاکستان، ترکیه، مصر و عربستان از نیروی نظامی توانمندی برخوردار هستند، اما سایر کشورها (گینه، کومور، توگو و بنین) فاقد این قابلیت هستند. همچنین، نیروهای نظامی کشورهای ائتلاف عمدتا با هدف مبارزه با تهدیدات و چالش های داخلی طراحی شده‌اند و قابلیت چندانی برای جنگ های فرامرزی ندارند.

بدون نقشه راهبردی، اهداف اعلامی، سازوکارهای روشن و تعهدات اعضا درباره بودجه و نیرو نمی‌توان چندان به موفقیت این ائتلاف خوشبین بود و به نظر می‌رسد بیش از آنکه حاصل همفکری و هماهنگی اعضاء باشد، نتیجه ابتکارات و تراوش‌های ذهنی محمد بن سلمان، وزیر دفاع 30 ساله عربستان است .

میزان احتمال موفقیت این ائتلاف وقتی روشن می‌شود که عملکرد آن را در حالت‌های فرضی تصور نماییم. به عنوان مثال،  محمد بن سلمان اعلام کرد که دامنه مبارزه با تروریسم عراق و سوریه را نیز در بر می‌گیرد. اما با توجه به غیاب این کشورها در ائتلاف و رویکرد متفاوت آنان با عربستان، این اقدام به نوعی" تجاوز" محسوب می‌شود و در این حالت کشورهایی مانند پاکستان، لبنان، مصر و سایر کشورهایی که با دولت‌های عراق و سوریه و همچنین ایران روابط خوبی دارند، نمی‌توانند به راحتی از این اقدام ائتلاف حمایت کنند.

چالش مهم دیگر اینکه به عنوان مثال ترکیه و مصر به عنوان دو عضو مهم ائتلاف با وجود اختلافات عمیقی که در حال حاضر بین دو کشور وجود دارد و اختلاف نظر آنان درباره سوریه، در موقعیت فرضی چگونه با یکدیگر همکاری خواهند کرد؟ همچنین، پاکستان به عنوان یک عضو مهم ائتلاف که به تازگی در راستای بهبود روابط خود با روسیه تلاش می‌کند، آیا حاضر خواهد شد اقدامی انجام دهد که با منافع روسیه در خاورمیانه و به عنوان مثال سوریه در تضاد باشد؟ در مجموع امکان تبدیل شدن این ائتلاف به یک سازمان امنیت دسته جمعی در عمل تقریبا صفر است و عربستان در بهترین حالت فقط می‌تواند با تشکیل این ائتلاف این پیام را به جهانیان القاء کند که در مبارزه با تروریسم "جدی" است.   

نگاهی به برخی اعضای ائتلاف و شرایط آنان و همچنین اسامی کشورهایی که در ائتلاف حضور ندارند به درک ماهیت و دورنمای آن کمک خواهد کرد: لیبی  فاقد دولت متمرکز و مستحکم است، فلسطین هنوز فاقد حاکمیت موثر و مورد شناسایی بین‌المللی است، پاکستان از عضویت خود در ائتلاف ابراز شگفتی کرد، مصر با وعده کمک مالی توسط عربستان به ائتلاف پیوسته است. اکثر کشورهای افریقایی عضو ائتلاف فاقد اهمیت و توان تاثیرگذاری میدانی هستند. در سوی دیگر، الجزایر به عنوان بزرگ‌ترین کشور مسلمان در آفریقا که سال‌هاست با القاعده مبارزه می‌کند، در ائتلاف غایب است، افغانستان که خط مقدم مبارزه با بنیادگرایی است، در ائتلاف حضور ندارد. کشورهای آسیای مرکزی در این ائتلاف حضور ندارند. عمان به ائتلاف نپیوسته است. و مهم‌تر از همه اینکه عراق و سوریه به عنوان دو کشور عرب و اسلامی که چند سال است درگیر مبارزه با داعش هستند و به نظر می‌رسد در آینده نزدیک نیز همچنان صحنه حضور داعش باشند، غایبان بزرگ ائتلاف هستند.

 

واکنش‌های جهانی به تشکیل ائتلاف

شکل‌گیری نیروی نظامی زمینی برای مبارزه با داعش هم هزینه‌های آمریکا را کاهش می‌دهد و هم امکان موفقیت این کشور را افزایش خواهد داد. فقدان نیروی زمینی مهم‌ترین چالش این کشور و ائتلاف تحت رهبری آن در مبارزه با داعش بوده است. بنابراین شکل‌گیری این ائتلاف که اساسا با تشویق و خط دهی آمریکا انجام گرفته، در راستای منافع این کشور محسوب می شود.

از این رو، آمریکا، انگلیس و سایر کشورهای غربی از اعلام تشکیل ائتلاف نظامی به اصطلاح اسلامی برای مقابله با داعش استقبال کردند. با این حال، تردیدها و سوالات زیادی در این زمینه در بین سیاستمداران و تحلیلگران غربی وجود دارد.   

کشورهای غربی و آمریکا همواره خواستار ایفای نقش جدی تر عربستان و سایر کشورهای عربی برای مبارزه با داعش بوده‌اند. اما به نظر نمی‌رسد با اعلام تشکیل ائتلاف نظامی توسط عربستان به هدف دلخواه خود رسیده باشند. تصور غالب در غرب این است که عربستان با توجه به سوابقی که در زمینه ترویج ایدئولوژی بنیادگرایی و تامین مالی این گروه ها دارد، نمی‌تواند  گزینه مناسبی برای مبارزه با تروریسم باشد. این مساله که داعش در مدارس خود از متون مذهبی موجود در عربستان استفاده می‌کند، نشان می‌دهد که این گروه تندرو مشابهت‌هایی با رهبران مذهبی عربستان دارد. هر چند ممکن است نگرش سیاسی آنان متفاوت باشد. عربستان در حالی با ایجاد این ائتلاف داعیه سردمداری مبارزه با تروریسم را در سر دارد که تحلیلگران غربی آن را "پدر" داعش لقب داده اند.

روسیه موضع گیری خاصی در قبال شکل‌گیری ائتلاف نداشت و اعلام کرد که زمان بیشتری برای تحلیل این طرح نیاز است. کنستانتین کوساچیوف، رئیس کمیته امور بین‌الملل مجلس سنای روسیه با تاکید بر اینکه موفقیت این ائتلاف به ظرفیت آن برای آشتی دادن کشورهای اسلامی بستگی دارد؛ خاطر نشان کرد که شک دارد این ائتلاف بدون حضور ایران و عراق که بیشتر از هر کشور دیگر (عضو این ائتلاف) برای این امر (مبارزه با تروریسم) تلاش کرده‌اند، به جایی برسد.

نخست وزیر و وزیر خارجه عراق هم در واکنش به تشکیل چنین ائتلافی ضمن ابراز ناخرسندی از نحوه دعوت از عراق از طریق رسانه‌ها برای عضویت در این ائتلاف، تشکیل آن را بدون هماهنگی عراق و سوریه اشتباه دانستند. در همین حال برخی کشورها مانند جمهوری آذربایجان برای عضویت در ائتلاف ابراز تمایل و آن را در راستای منافع خود تلقی می‌کنند.

در همین حال، گروه تروریستی داعش هم که به عنوان مهم ترین هدف این ائتلاف تلقی می‌شود، عربستان سعودی را به دلیل تشکیل این ائتلاف و آنچه "ائتلاف با صلیبی ها" خوانده است، تهدید کرد و این ائتلاف را نقطه آغاز فروپاشی حکومت های طاغوتی که بر بلاد اسلام تسلط یافته اند، دانست.

اما موضوع جالب توجه واکنش ها در داخل خود کشورهای عضو ائتلاف است که در برخی موارد شاهد دوگانگی و تضاد بوده‌اند. در پاکستان، مواضع دوگانه این کشور که ابتدا از عضویت خود اعلام بی اطلاعی و سپس اعلام کرد که آنها نیز جزئی از ائتلاف هستند، بیانگر اختلافات داخلی درباره موضوع است. به نظر می‌رسد که نهادهای سیاسی و مدنی این کشور مخالف پیوستن به ائتلاف باشند و در مقابل، ارتش این کشور و شخص نواز شریف که پیوندهای نزدیکی با عربستان دارد، از عضویت پاکستان در ائتلاف حمایت کند.

در لبنان، حزب الله اعلام کرده به اهداف چنین ائتلافی تردید دارد و عضویت لبنان در آن بدون اطلاع مقامات این کشور را خلاف قانون اساسی دانسته و با آن مخالفت کرده است. در مصر، در حالی که الازهر تشکیل ائتلافی از 34 کشور جهان به رهبری عربستان را تاریخی خواند و ابراز امیدواری کرد که این ائتلاف در شکست تروریسم موفق عمل کند، احمد ابو زید، سخنگوی رسمی وزارت خارجه مصر اعلام کرد تشکیل ائتلاف خودساخته عربستان با پیشنهاد قاهره مبنی بر ایجاد یک نیروی نظامی مشترک عربی هیچ گونه ارتباطی ندارد.

علاوه بر این، رسانه های مطرح کشورهای عربی نیز واکنش های متفاوتی به تشکیل این ائتلاف نشان داده اند. در حالی که روزنامه های "الشرق الاوسط" و "الریاض" عربستان، "الحیات" چاپ لندن و "الاهرام" مصر تشکیل ائتلاف برای مبارزه با تروریسم را تحول مثبتی ارزیابی کردند که فرصت یکه تازی گروه های تروریستی را از بین خواهد برد، روزنامه های "العرب" چاپ لندن، "الاخبار" لبنان و "الوطن" سوریه، درباره شکل‌گیری و قابلیت‌های آن ابراز تردید کرده و نبود دیدگاه مشترک میان اعضای ائتلاف اسلامی مبارزه با داعش را چالش بزرگی در موفقیت آن دانستند.

مخاطرات و چالش‌های ائتلاف برای ایران

اگر ائتلاف به رهبری عربستان علیه داعش وارد میدان شود و مواضع و نیروهای آن را هدف قرار دهد، به طور ناخواسته به ایران کمک کرده و کمی از بارش در نبرد با داعش کاسته است. اما حتی در این صورت نیز چالش ها و تهدیدهای ناشی از شکل‌گیری این ائتلاف برای جمهوری اسلامی ایران بیش از هر کشور دیگری است.

با توجه به قرابت‌های ایدئولوژیکی و دشمنی مشترک با ایران، به نظر نمی‌رسد که داعش واقعا دشمن و دغدغه شماره یک برای عربستان تلقی شود. در عوض، این کشور بیش از هر چیزی نگران ایران و شیعیان است. تمرکز نیروهای عربستان در یمن و مقابله با انصارالله به جای داعش نشان دهنده این مساله است.  اکثر کارشناسان معتقدند که ایجاد ائتلاف نظامی اسلامی از سوی عربستان عمدتا با هدف مقابله با ایران است و این ائتلاف بعد از داعش  توجه خود را بر روی کنترل ایران متمرکز خواهد کرد[25]. اگرچه عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان، در نشست خبری خود در پاریس گفت "این ائتلافی سنی یا ائتلافی شیعی نیست."، اما حذف کشورهای شیعه از ائتلافی که قرار است "جهان اسلام" را نمایندگی کند، این نکته را به ذهن متبادر می کند که انگیزه ائتلاف عربستان سعودی رقابت با ایران است، نه تروریسم.

محمد بن سلمان وزیر دفاع عربستان اعلام کرده است که تلاش های ائتلاف تنها محدود به مبارزه با داعش نخواهد بود بلکه شامل یک مرکز عملیاتی مشترک در ریاض به منظور هماهنگی و حمایت نظامی از "مقابله با تروریسم در سراسر جهان اسلام" خواهد شد. معنای این جمله چندان واضح نیست، اما می‌تواند تبدیل به مجوزی برای معرفی هر کسی به عنوان دشمن یا تروریست باشد. بر این اساس، عربستان می‌تواند در آینده گروه هایی مانند انصارالله یمن، مخالفان در بحرین، شیعیان عربستان و حتی حزب الله لبنان را که روابط و پیوندهای نزدیکی با ایران دارند، تحت این عنوان هدف قرار دهد.

همچنین، نکته جالب توجه اینکه با شکل‌گیری این ائتلاف و عملیاتی شدن آن، برای نخستین بار در چند دهه اخیر کشورهای عربی برای نخستین بار تهدیدی به غیر از اسرائیل را به عنوان تهدید اصلی و مهم خود معرفی می‌کنند؛ این موضوع اگرچه در سال‌های گذشته در موضع‌گیری‌های برخی کشورهای عربی نمایان بوده است، اما حالا با شکل‌گیری این ائتلاف و جهت‌گیری خاص آن جنبه رسمی و آشکار به خود می‌گیرد.

نتیجه گیری

تاکنون سازمان‌های امنیت دسته جمعی زیادی توسط اعراب و عمدتا با رهبری عربستان ایجاد شده است. اتحادیه عرب، جمهوری متحد عربی و شورای همکاری خلیج فارس از این موارد هستند که در عمل نتوانسته‌اند کارایی و قابلیت بالایی داشته باشند. ائتلاف نظامی اسلامی در بهترین حالت می‌تواند مدل مشابهی باشد و در بدترین حالت با توجه به عدم شفافیت درباره اهداف و سازوکارهای آن و همچنین تنوع و گوناگونی اعضاء در مقایسه با این سازمان ها چالش های مهمی در شکل‌گیری و تداوم حیات خود خواهد داشت. در صورتی که ائتلاف نتواند کارایی خود را در مقابله با داعش نشان دهد، ضربه بزرگی به وجهه عربستان وارد خواهد شد و این کشور بیش از پیش اعتبار خود را از دست خواهد داد.

5050

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 504893

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 3 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 3
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • مجید RU ۱۴:۱۴ - ۱۳۹۴/۱۱/۱۰
    2 2
    بزرگترین مشکل این طرح خیالی بودن ان است . عربستان باید بداند امریکا و اروپا مردم منطقه نیست که با العربیه و الجزیره بمباران تبلیغی کرده و به اهدافش برسد . امریکا و اروپا اگر تشویق میکنند در حقیقت از ذعربستان عمل میخواهند نه شعار . و دم دسترین خواسته که نیازی به نیروی نظامی این همه کشور را ذهم نمیخواهد بستن مدارس دینی موجود در داخل عربستان است که بدرستی پدر و مادر داعش تعبیر میشود. عدم حمایت از مساجدی که در امریکا و اروپا تفکر داعشی را ترویج میکنند است . ایا تحرکی از طرف عربستان در این موارد دیده میشود؟جواب نه است.عربستان امروز با دستپاچگی با پیش کشیدن چنین طرحهایی میخواهد متحدان غربی را از دست ندهد چون صدای این جدایی را بوضوح میشنود
  • نصر IR ۱۶:۱۳ - ۱۳۹۴/۱۱/۱۰
    3 1
    عربستان به هیچ نوع ائتلافی دست نخواهد یافت و به هیچ وجه در عرصه بین المللی نقش افرینی نخواهد داشت وبا این سیاست تهاجمی اینده مملکتشان را به خطر انداخته اند فکر می کنند با دیپلماسی پولی به جایی خواهند رسید.
    • شایان A1 ۱۴:۲۸ - ۱۳۹۴/۱۱/۱۲
      0 2
      فکر می کنند با دیپلماسی پولی به جایی خواهند رسید جناب نصر دنیا بر پایه پول و نفت میچرخه عربستان کشور قدرتمندیه از نظر ثروت و بزرگترین ذخایر نفت دنیا رو داره این توهم که الان همه دوست ایرانن کاملا اشتباهه چون کشورهایی مثل فرانسه آمریکا حتی ژاپن کره و بقیه کشورهای دیگه که محتاج نفت عربستانن هیچوقت از متحد بودنشون با عربستان دست نمیکشن پس در این زمینه این عربستان هست که دسته بالا و داره نه ایران