پویا دبیری‌مهر: مرتضی تمدن، استاندار فعلی تهران است و همزمان سمت مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور را بر عهده دارد. وی در مجلس هفتم عضو کمیسیون برنامه و بودجه بود و از جمله نمایندگان حامی دولت به خصوص در مباحث اقتصادی به حساب می‌آمد. وی پس از پایان دوره فعالیت مجلس هفتم به سمت معاون امور مجلس وزارت صنایع منصوب شد اما نتواست زیاد به ساختمان این وزارتخانه در خیابان سمیه رفت و آمد کند، چه آنکه از سوی محمود احمدی‌نژاد به عنوان مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور منصوب شد و طولی نکشید که با رفتن کامران دانشجو از استانداری تهران به وزارت کشور و منصوب شدن به عنوان قائم مقام وزیر کشور، هیأت وزیران به اتفاق آرا مرتضی تمدن را به عنوان استاندار تهران منصوب کرد.
تمدن که یکی از حامیان جدی سیاست‌های اقتصادی دولت است، همواره از طرح تحول اقتصادی دفاع کرده است و از جمله حامیان دولت است که هم در دوران وکالت در مجلس و هم در دوران صدارت در دولت، معتقد بوده است که هیچ طرحی بدون اشکال و ایراد نیست، اما نباید ایرادهای کوچک و جزئی و اختلاف نظرهای سلیقه‌ای، پایه و اساس مباحث اقتصادی قرار گیرد.
استاندار تهران در گفتگو با روزنامه خبر به ابهامات موجود در خصوص طرح تحول اقتصادی، خاصه هدفمند کردن یارانه‌ها پاسخ می‌دهد.
تمدن در این گفتگو می‌گوید: طرح هدفمند کردن یارانه‌ها از جمله اقدامات کارشناسی دولت است و به یک روز و دو روز بر نمی‌گردد و منابع اجرای این طرح نیز از سوی دولت در نظر گرفته شده است و منابع جایگزین نیز مورد بررسی دولت قرار گرفته است و گرچه مجلس بند 31 بودجه که مربوط به هدفمند کردن یارانه‌ها در بودجه بود را حذف کرد اما این طرح، ساختار فعالیت‌های اقتصادی دولت در سال 88 را تشکیل می‌دهد.
اواخر سال گذشته مجلس بند 31 بودجه دولت که مربوط به بحث هدفمند کردن یارانه‌ها بود را از بودجه حذف کرد. برخی این اقدام مجلس را به مثابه مخالفت مجلسی‌‌ها با اقدام دولت در هدفمند کردن یارانه‌ها دانستند. موضوع هدفمند کردن یارانه‌ها در دولت به چه سرانجامی رسیده است؟
اقدام مجلس در حذف بند الحاقی 31 لایحه بودجه سال 88 کل کشور درباره هدفمندکردن یارانه‌ها که 20 هزار میلیارد تومان اعتبار برای هدفمند کردن یارانه‌ها از سوی دولت در نظر گرفته شده بود به معنی مخالفت با هدفمند کردن یارانه‌ها نبود، این اقدام در واقع حق طبیعی نمایندگان مجلس بود و نمی‌توان آن را اینگونه تعبیر کرد.
اما می‌توان گفت مجلس با این اقدام خود اولتیماتوم جدی به دولت داد تا این لایحه را اصلاح کند و فکر جدیدی برای تامین هزینه‌های هدفمند کردن یارانه‌ها کند.
طرح هدفمند کردن یارانه‌ها از جمله اقدامات کارشناسی دولت است و به یک روز و دو روز بر نمی‌گردد. منابع اجرای این طرح نیز از سوی دولت در نظر گرفته شده است و منابع جایگزین نیز مورد بررسی دولت قرار گرفته است. با وجود واکنش مجلس به این طرح، هدفمند کردن یارانه‌ها، ساختار اهداف اقتصادی دولت در سال 88 را تشکیل می‌دهد.
برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند ساختار اقتصادی کشور به شکلی است که نیازمند یارانه‌های انبوه است، چه آنکه تزریق یارانه به اقتصاد در شرایط خاص اقتصادی کشور در زمان جنگ آغاز شد و کشور تاکنون به همین منوال ادامه حیات داده است و اقدام دولت برای حذف یارانه‌ها نیازمند اصلاح زیرساخت‌ها است.
مجموع صحبت‌های شما درست است اما باید در نظر داشته باشیم که کشورهای توسعه‌یافته دنیا از یک جایی موضوع هدفمندسازی یارانه‌ها را آغاز کرده‌اند. برخی بر این باورند که هدفمندسازی یارانه‌ها به معنی حذف یارانه‌هاست، در صورتی که اینگونه نیست و دولت با این اقدام درصدد است تا یارانه‌ها را به صورت عادلانه بین مردم تقسیم کند. به معنی آنکه اگر در حال حاضر همه مردم به صورت یکسان از یارانه بنزین استفاده می‌کنند، با اجرای هدفمندسازی بین فقیر و غنی در استفاده از یارانه بنزین تفاوتی ایجاد شود، در شرایط فعلی این نوع توزیع باعث ایجاد مسابقه‌ای ناعادلانه میان بخش دولتی و بخش خصوصی شده است. باید درنظر داشت که توزیع یارانه‌ها به شکل کنونی به هیچ عنوان اقتصاد کشور را شکوفا نمی‌کند و تحول در این نوع توزیع یکی از ضروریات بدیهی کشور است که همه با آن موافق هستند.
طرح تحول اقتصادی و به طور مشخص هدفمند کردن یارانه‌ها در بحث توسعه تجارت چه تأثیری خواهد داشت؟
دولت اعلام کرده که 60 درصد یارانه‌هایی که از عامل‌های انرژی اخذ می‌شود به نظام جامع تأمین اجتماعی، توسعه بیمه‌های اجتماعی و افزایش سهم دولت در پرداخت بیمه و کاهش سهم بیمه‌ای مردم اختصاص می‌یابد. 15 درصد از یارانه‌های حذف شده در بخش‌های مختلف به حمایت از تولید می‌انجامد که حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی نیز از محل آزادسازی قیمت حاملهای انرژی در این طرح انجام می‌گیرد.
در صورت اجرای طرح تحول اقتصادی و حذف یارانه‌ها دولت با آثار تورمی این اقدام ناگهانی چه خواهد کرد؟
حذف یارانه‌ها یکی از جنبه‌های مهم طرح تحول اقتصادی دولت در کنار اصلاح نظام بانکی، نظام پولی، توزیع، گمرک و بیمه است. مردم آثار ضد تورمی طرح خروج سیمان از سبد کالای حمایتی را دیده و می‌دانند که حذف یارانه و پرداخت مستقیم پول یارانه‌ها به مردم هیچگونه آثار تورمی نخواهد داشت.
در بین تولیدکنندگان کشور که بخش اعظمی از آنها در خطر ورشکستگی هستند نگرانی جدی از اجرای طرح تحول اقتصادی وجود دارد و این تولیدکنندگان می‌گویند که دولت با آنها در اجرای طرح تحول اقتصادی مشورتی نکرده است.
بخشی از کار کارشناسی که پیش‌نیاز طرح تحول اقتصادی دولت بوده است، برگزاری جلسات مشورتی با صاحبان صنایع و تولیدکنندگان بوده است ضمن آنکه دولت در قبال تولیدکنندگان خود را مسئول می‌داند و در تلاش است تا مشکلات آنان را به هر شکل ممکن حل کند. اما درخواستی از آنها دارد و آن حضور تولیدکنندگان در افزایش آگاهی‌ها و اطلاعاتشان نسبت به طرح تحول اقتصادی در کشور و مشارکت فعال آنان است چراکه متأسفانه درصد بسیار بالایی از فعالان عرصه تولید و صادرکنندگان از جزئیات و بخش‌های مختلف طرح تحول اقتصادی دولت بی‌اطلاع‌اند.
درخصوص بخش دوم سوال شما باید به این نکته اشاره کنم که طرح تحول اقتصادی در درجه اول متوجه تولیدکنندگان خواهد بود و نظرات این تلاشگران در عرصه تولید و نظرات تشکل‌های خصوصی در این طرح بسیار اثرگذار است، ضمن آنکه دولت به نتایج تأثیرهای آزادسازی یارانه حاملهای انرژی در صنعت و هدفمند کردن یارانه‌ها در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و بازرگانی کاملاً وقوف دارد و در طرح تحول اقتصادی به کمک رونق اقتصادی و به یاری صنعت و مردم شتافته است.
نظر شما