نصیر محمدزاده:* شايد هر نتیجهای جز مشكل و معضل فرهنگ كه هيچ كاري براي آن انجام ندادهایم. اينكه ما تا سرعتگیری نباشد از سرعت خود قبل از رسيدن به محل عبور عابر پياده و دانش آموزان مدرسه نمیکاهیم، شايسته يك شهروند فهيم نيست اما همين امر بهانهای است تا شوراي ترافيك، نصب سرعتگیر و سرعت كاه غیراستاندارد را اجرا نمايند.
به نظر بنده اصلا زيبنده شهر مركز استان نيست كه پر از اين قبيل موانع شود و اين امر نياز به کالبدشکافی و یافتن راهحلهای اساسي دارد در اين مقاله يكي از ابزارهاي كنترل سرعت كه در بيشتر کشورهای دنيا مرسوم و در ايران نيز بهطور گسترده استفاده كه متأسفانه هیچگونه مطالعهای در مورد طراحي و چگونگي جانمايي اين ابزار صورت نگرفته و نصب تعداد زياد اين ابزار كنترل سرعت غیراستاندارد در شهر خرمآباد باعث اعتراض شهروندان و رانندگان شده و همين مسا له بنده را به نوشتن اين مقاله ترغيب نمود. در ابتدا تفاوتها و تشابهاتی ميان سرعتگیر و سرعت كاه وجود دارد كه ارائه تعريف براي هر يك از اين دو به شناخت آنها كمك میکند.
سرعتگیر
ابزاري براي كنترل سرعت وسايل نقليه است. طبق استاندارهاي موجود ارتفاع بلندترين نقطه يك سرعتگیری 7 تا 10 سانتیمتر و حداکثر طول آن 30 سانتي مترو عرض آن بهاندازه عرض محل نصب باشد.
استفاده از سرعتگیر در اماكني كه حداكثر سرعت وسايل نقليه از 15 كيلومتر تجاوز نكرده و پارکینگها و مراكز خريد بهعنوان بهترين اماكن براي نصب اين وسيله میباشد.
سرعت كاه
نیز ابزاری است که بانام سرعتگیر ملايم نيز ياد میکنند. ارتفاع سرعت كاه به 7 تا 10 سانتیمتر و طول آن 5/3 تا 5/4 متر و گاهي تا 7/6 متر نيز میتوان استفاده كرد. عرض آن نيز بهاندازه خيابان میباشد. و درجایی نصب شود كه سرعت نبايد از 15 تا30 كيلومتر تجاوز كند.
وجود سرعتگیر به خصوص سرعت كاه در سطح شهر در بعضي مکانها ضروري به نظر میرسد، اما مسئله قابلتوجه ميزان استفاده و رعايت استانداردها است تا بتوان از آنها بهعنوان طرح آرامسازی ترافيك در سطح شهر نام برد. هرچند استفاده از سرعت كاه تنها زماني مورداستفاده قرار میگیرد كه ناکارآمدی و عملي نبودن ابزار ديگر (مثل تابلو و علائم) مسجل شده باشد. اما در شهر ما اولين كاري كه از دستشان برمیآید همان راهحل آخر كه سرعتگیر و سرعت كاه است را انجام میدهند.
حال كه شوراي ترافيك از تفكرات سنتي خود دست برنمیدارد لازم است حداقل به رعايت استانداردها توجه كرده و مشكلات بيشتري براي شهروندان كه حق هیچگونه اظهارنظری درباره بحث ترافيك نداشته و مجبور به اطاعت بیچونوچرای شوراي ترافيك باشند ايجاد نكنند.
اگر يك آمبولانس از سمت جاده الشتر به خرمآباد بخواهد مصدومي را به بيمارستان عشاير برساند باوجود نزديك به ده سرعتگیر و سرعت كاه از پایانه الشتر تا بيمارستان دیگر شاید نياز به خدمات پزشكي نباشد و آمبولانس راه خود را به سمت قبرستان خضر كج نمايد.
پس از بررسیهای بهعملآمده از سرعتگیر و سرعت کاههای شهر به جرات میتوان گفت استاندارد در هیچکدام رعايت نشده و ارتفاع بعضي از آنها نزديك به 40 تا50 سانتیمتر است درصورتیکه اين ارتفاع از 10 سانتیمتر نبايد تجاوز كند حال انتخاب محل مناسب و رنگآمیزی و نورپردازی پيش كش عزيزان در شورا ترافيك، معاونت حملونقل و شهرداری باشد.
پيشنهاد میشود حال در نقاطي كه ايمني و جان عابرين نصب اين وسيله را لازم میکند، حداقل نكات زير رعايت گردد.
1-جهت اجراي اين ابزارها قالب مناسبي با استانداردهاي لازم طراحي گردد.
2-بجاي آسفالت از سرعتگیرهای پلاستيكي استفادهشده تا در صورت ناکارآمدی، جابجايي راحت صورت گيرد.
3-تمام سرعت کاهها را رنگآمیزی، علائم هشداردهنده و نورپردازی انجام دهند.
4-سرعت کاههای غیراستاندارد را اصلاح نمايند.
5-در خیابانهای كه آتشنشانی، امداد، اورژانس رفتوآمد بيشتري است نصب نگردد.
6-در جانمايي سرعتگیر و سرعت كاه دقت بيشتري شود.
7-شبیهسازی بارنگ آميزي سهبعدی كه بعد رواني مسئله را دارد اجرا شود.
8-سرعتگیرهای كه توسط شهروندان به تعداد زياد نصبشده برداشته شود.
و در آخر بحث فرهنگسازی به طرق مختلف انجام گيرد و بهعنوان نمونه میتوان با نصب يك تابلو در كنار محل نصب سرعتگیرها، كه رعايت سرعت توسط شما راننده محترم میتواند به حذف اين مانع بينجامد شهروندان را به رعايت قوانين تشويق نمود.
*کارشناس حمل و نقل و ترافیک شهری
نظر شما