وی که از شاگردان قدیمی آیتالله مصباحیزدی است در گفتوگو با عصرایران به این موارد هم اشاره کرد:
• آنچه به عنوان مثال در برنامه " دیروز، امروز، فردا" درباره آقای خاتمی انتقاد شد ، غیبت نیست ، زیرا خود آن فرد هم این نقد را می شنود. صدا و سیما رسانه ای است که همه مردم با آن سر و کار دارند و از برنامه های آن مطلع می شوند.
• البته آنچه در برنامه های صداوسیما گفته می شود می تواند مصداق غیبت باشد. یعنی باید فرصت پاسخگویی به فردی که از او انتقاد شده، داده شود.
• غیبت اصطلاحاً این است که شما ایرادی را که در کسی وجود دارد به دیگری بگویید و این کار شما او را ناراحت کند. یعنی یعنی کراهت داشته باشد که شما عیب او را به فرد دیگری بگویید.
• اگر حرف شما واقعیت نداشته باشد، عمل شما مصداق تهمت و افترا است اما اگر حرفتان واقعیت داشته باشد، یعنی آن فرد چنان عیبی را داشته باشد، مثلاً چشمانش کم نور باشد و شما این را به دیگری بگویید و او از این حرف شما ناراحت شود، این غیبت است.
• درشرایط عدم حضور آنچه گفته می شود به نظر من مصداق غیبت نیست زیرا رجال سیاسی و دولتمردان و شخصیت هایی که مشهورند و در بعد اجرایی و علمی پست و مقامی دارند و حرف آنها انعکاس اجتماعی دارد، حکمشان با افراد عادی فرق دارد.
• کسی که در حال بیان عیبهای مثلا آقای لاریجانی یا آقای رئیس جمهور است، می داند که آنها شنونده حرفهای او هستند.
• نه، ما در روایات این توصیه را داریم که مردم باید از دولتمردان خودشان انتقاد کنند. امیرالمومنین در نهج البلاغه می فرمایند من بر مردم حقی دارم و مردم نیز بر من حقی دارند. حق مردم بر من این است که عب های مرا بگویند."النصیحه لائمه المسلمین" ، اصطلاح مشهوری است.
• بیان عیب رجل سیاسی و پیشوایان مسلمین و نصیحت کردن آنها، به نظر من امری خارج از موضع غیبت است. مگر اینکه مسائل شخصی آنها بیان شوند.
• ما در فقه چیزی به اسم غیبت حلال داریم. در بعضی موارد خیلی مهم، مثلاً ازدواج، شما اطلاعات خصوصی یا ویژگیهای شخصی کسی را که می خواهید با او ازدواج کنید، از یکی از آشنایان آن فرد سئوال می کنید. چون در این جا مساله اهم و مهم است و پای یک عمر زندگی در میان است، آن شخص می تواند عیب های آن فرد را به شما منتقل کند. البته او باید رعایت کند و عیب هایی را به شما بگوید که مربوط به زندگی مشترک است.
• به هرحال منظور آقای مصباح از آن حرف باید این باشد.
• اگر ببینیم یک کاندیدای ریاست جمهوری در زندگی شخصی اش عیب بزرگی دارد ، اگر ربطی به مسائل مملکتی و حکومتی نداشته باشد، حق نداریم این عیب او را در رسانه های عمومی بیان کنیم.
نظر شما