خواب‌ رقیبان‌ برای ‌ناطق‌نوری

سیدمحسن فرجادی
هوای روز گذشته پایتخت از پایداری بیشتری نسبت به چند روز اخیر برخوردار بود هر چند که آسمان سیاست هنوز غبار گرفته است؛ غبار عربی که چند روز اخیر بر سر تهران پاشیده شد حکایت نمایانی از تیره و تار بودن سیاست این روزهاست، غباری که وطنی وطنی است! ستادهای انتخاباتی نامزدهای نهایی شده و آنهایی که هنوز در آستانه آمدن و نیامدن مانده‌اند پرکارترین اقشار جامعه‌اند که برای بقا - البته از نوع بهتر- از هر تلاشی فروگذار نمی‌کنند و در این میان «بازی نام‌ها» کم هزینه‌ترین‌ آنهاست. علی‌اکبرناطق نوری در سال‌های اخیر و در راستای تحقق نظر خود مبنی بر تشکیل اتاق فکر، نقش خود را از یک فعال ارشد سیاسی به یک «تصمیم‌ساز» ارتقا داد و از این طریق توانست تأثیر مهمی بر جریانات سیاسی کشور اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا داشته باشد. تأثیر چهره‌ای چون او کافی است تا حمایت‌اش آرایش جریان‌های سیاسی را به هم بریزد و واکنش‌های متفاوتی را به دنبال داشته باشد، چرا که تکذیب‌ها، تأیید‌ها، بی‌اطلاعی‌ها و. . . کافی است تا خواسته طراح سوژه پیش رود. 

  توصیه‌هایی به خاتمی
هر کاری می‌توانید برای رأی آوری موسوی انجام دهید. «سایت امید88» که به حمایت از مهدی کروبی می‌پردازد روز گذشته نوشت: «اخیراً دیداری بین حجت الاسلام ناطق نوری و سیدمحمد خاتمی صورت گرفته است که در این دیدار ناطق نوری رهنمودهایی به خاتمی برای پیروزی میرحسین در انتخابات داده است. ناطق نوری به خاتمی گفته است که شما به سراسر کشور سفر کن و بگو که "من کنت مولاه فهذا میرحسین مولاه"! هرکاری می‌توانید بکنید تا میرحسین رأی بیاورد. وی افزوده است: من در دولت میرحسین با اینکه با هم اختلافاتی داشتیم ولیکن وی احترام مرا همیشه داشت ولی احمدی‌نژاد هیچ احترامی برای من قائل نیست. ناطق نوری همچنین گفته است که من یک تار موی هاشمی را به احمدی‌نژاد نمی‌دهم. من همانی هستم که اگر دوم خرداد76 با هاشمی بودم رأی می‌آوردم و این همه مشکل دیگر وجود نداشت.» یکی از نزدیکان علی‌اکبر ناطق نوری درباره توصیه وی به سیدمحمد خاتمی برای حمایت از نامزدی میرحسین موسوی در انتخابات ریاست جمهوری دیروز به خبر گفت که اساساً از دیدن چنین حرفهایی متعجبیم! و این‌گونه این شایعه را عملا تکذیب کرد.

 پیش درآمد رقابت نهایی
بالا گرفتن رقابت انتخابات پیش از آنکه پای صندوق‌های رأی باشد ظاهراً از پشت ستادهای انتخاباتی ولابی‌ها و گعده‌های پس از جلسات آغاز می‌شود؛ همانجایی که اگر چه مذاکرات آن رسمی نیست اما برنامه‌ریزی‌های آن نقش تعیین ‌کننده‌ای در پیشرفت و یا در جا زدن کاندیدای مطلوب ستادها دارد. گسترش فعالیت‌هایی که با هدف به میدان کشیدن چهره‌های تأثیر‌گذار در مناسبات سیاسی در دستور کار دو جناح کشورمان آغاز شده است می‌تواند بر نموداری از نتایج کمیک و فکاهی تا توهین و هتک حیثیت نیز پیش رود، نگرانی که با اوج‌گیری فعالیتهای انتخاباتی صحت آن عیان خواهد شد. در این میان موضع روز گذشته علی‌اکبر ناطق نوری حائز اهمیت است. او که سیاست ورزی را نه در سالهای اخیر که پیش از انقلاب آغاز کرده است اگر حمایت از موسوی را تأیید می‌کرد مورد عتاب حامیان رئیس‌جمهور نهم بود و اگر هیچ نمی‌گفت نامش به فهرست حامیان موسوی در میان بخشی از اصلاح‌طلبان می‌رفت تا آرایش سیاسی کشور علاوه بر غبار این روزها آشفته نیز بماند. مطرح شدن بحث حمایت از مهندس موسوی بیش از آن که صحت این گمانه‌زنی را تأیید کند، از آنجا نشأت می‌گیرد که در جلسه هفته گذشته جامعه روحانیت درخصوص حمایت یا عدم حمایت این تشکل از احمدی‌نژاد، ناطق نوری به عنوان یکی از مؤثرترین شخصیت‌های این تشکل، طرح دیگری را برای طرح‌ها و عملکرد همه کاندیداها و حتی چهره‌هایی غیر‌از احمدی‌نژاد مطرح نمود و عنوان کرده بود که می‌توان حمایت از کاندیداها را به بعد از بررسی برنامه‌های آنها موکول کرد و همین باعث شد تا رأی‌گیری نهایی به نفع احمدی‌نژاد نباشد و بحث به جلسه این هفته جامعه روحانیت بکشد. به نظر می‌رسد طرح بحث حمایت از موسوی در پی آن است که جلسه آینده جامعه را تحت‌الشعاع خود قرار دهد تا دست طراحان به میدان آوردن فردی غیر از احمدی‌نژاد را بسته و خود به خود این تشکل در حمایت از احمدی‌نژاد بیانیه صادر کند. پس تا اینجا باید گفت حامیان کروبی خواسته یا ناخواسته خوش به مشام دوستان! رایحه خوش آمدند.

 به نفع دو نفر
این اولین بار نبود که نام ناطق نوری مورد استفاده اصلاح‌طلبان قرار گرفته بود. پیش از این نیز از ناطق نوری به نفع یکی دیگر از گزینه‌های میان راه مانده اصلاح‌طلبان یعنی سیدمحمد خاتمی استفاده شد، آنجایی که از او به عنوان چهره‌ای که از خاتمی برای حضور در انتخابات دهم دعوت شده است و دیروز نیز با خبر حمایت ناطق از موسوی دوباره این سناریو تکرار شد.

 کاندیداهای دقیقه نود
مطرح شدن دوباره نام ناطق نوری 15 روز مانده به ثبت نام کاندیداهای ریاست جمهوری، دوباره نام او را به عنوان یک کاندیدای محتمل مطرح کرد. واکنش سیدرضا اکرمی یکی از اعضای جامعه روحانیت مبارز به این مسئله جالب است؛ او با بیان اینکه آقای ناطق دیگر هیچ وقت نامزد نمی‌شود به «خبر» گفت: همانطور که خود ایشان بارها اشاره کرده‌اند، قصد ورود به هیچ میدان رقابتی را ندارند. احمد ناطق نوری برادر علی اکبر ناطق نوری هم گفت: آقای ناطق نوری نه در این انتخابات ریاست جمهوری بلکه در هیچ انتخاباتی دیگر کاندیدا نخواهد شد. احمد ناطق نوری عضو هیأت رئیسه مجلس در مورد دعوت برخی بزرگان برای حضور ناطق نوری در انتخابات ریاست جمهوری به ایلنا گفته است که برخی از بزرگان از آقای ناطق نوری برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری دعوت کرده‌اند اما ایشان نه در این انتخابات بلکه در هیچ انتخابات دیگری کاندیدا نخواهد شد. وی افزود: آقای ناطق، عاقل هستند که در انتخابات شرکت نمی‌کنند.

 اصولگرای مؤثر
اگر در سال 84 شورای هماهنگی نیروهای انقلاب آن طور که شایسته و بایسته بود نقش محوری او را قبول نکرد، اما پس از آن او توانست با بازسازی اصولگرایان مجدداً توان خود را به رخ مخالفان تندرویش که در میان اصولگرایان نشسته‌اند بکشد.

 تجربه تلخ؛ پشتوانه ایده جدید
ناطق نوری پس از این ایفای نقش، بار دیگر به تکاپو افتاد تا در جبران نتایج تلخ تشکیل شورای هماهنگی، پیشنهاد دولت وحدت ملی را طرح کند تا هم اصلاح‌طلبان را در کنار خود داشته باشد و هم اصولگرایان معتدل را تا در سایه این اتحاد، دولت وحدت ملی تشکیل شود. او در تلاش بود تا جمعی را با محوریت هاشمی رفسنجانی، مهدوی کنی، خاتمی، کروبی و یزدی و خود تشکیل دهد تا ضمن بررسی اوضاع، به معرفی کاندیدای واحد مورد قبول هر دو جناح برسند تا آن فرد بتواند از همه نیروی مدیریتی کشور برای اصلاح آنچه که در این مدت رخ داده استفاده کند.

 اصولگرایی رودرروی همه
دولت وحدت ملی که توسط ناطق نوری مطرح شده بود، باعث شد تا بحث بر سر تحقق این تفکر در جریانهای سیاسی مختلف بالا بگیرد تا جایی که اظهار نظرها و انتقادها به مرز تخریب یکدیگر رسیدو این طرح از هدف اصلی خود دور شد. چهره‌های مختلف اصولگرا طرح مذکور را "عوام‌فریبانه"، "مشکوک"، "جنگ روانی علیه دولت"، "معامله بر سر مصالح مردم"، "ترفند سیاسی"، "تحقق نایافتنی"، "توطئه علیه دولت" و "چراغ سبز به دشمن برای انقلاب مخملین" خوانده بودند. به نظر می‌رسد مخالفت اصولگرایان با طرح "دولت وحدت ملی" بیشتر ناشی از بیم ائتلاف بخشی از اصولگرایان با گروهی از اصلاح‌طلبان علیه احمدی‌نژاد باشد. هرچند که طراح این ایده در آخرین اظهار نظر خود، نگرانی از این مسئله را رد کرد و گفت: «اصلا این از ریشه دروغ است و اگر کسی چنین ذهنیتی پیدا کند باید در قیامت پاسخگو باشد.»

 پایان منازعه
اما این بار پیشنهاد او دستخوش منازعات سیاسی شد تا او، خود، این طرح را در نطفه خفه کند. ناطق نوری بارها پس از دریافت واکنش‌ها نسبت به این طرح اعلام کرد که دیگر پیگیر این موضوع نیست و اگر این پیشنهاد در زمان طرح مورد پذیرش جدی قرار می‌گرفت به سرنوشت کنونی دچار نمی‌شد و اکنون نتایج چشمگیری داشت. به گفته ناطق نوری، این تئوری در همان نطفه منتفی شد و از قرائن پیداست "هر گروهی آتش را برای نان خود می‌خواهد". به هر حال باید بحث دولت وحدت ملی را پایان یافته قلمداد کرد، چراکه طراح اصلی آن کنار کشیده و اگر میوه او در انتخابات ریاست جمهوری گذشته کال به زمین افتاد، این بار میوه درخت او اصلاً به بار ننشست.