سمیه فتحی: اگرچه بازار خرید و فروش مسکن همچنان راکد است اما به گفته فعالان مسکن، نرخ اجاره بها با رشد کم سابقه ای مواجه شده است. مسوولان هم در مقابل این گرانی تنها می گویند آمارها نشان از تثبیت قیمت ها دارد و گزارشی از تغییر قیمت ها تاکنون دریافت نکرده ایم. با این همه مسوولان وزارت مسکن وشهرسازی با جدیت سرگرم ساخت وسازهای مسکن مهر هستند . وعده هم داده اند به زودی یک میلیون نفر از حجم انبوه متقاضیان مسکن کاسته شود. اما هرچه زمان می گذرد حرف و حدیث های مطرح در خصوص کیفیت ساخت این خانه ها بیشتر نشیده می شود. با این حال مجتبی بیگدلی، رئیس انجمن انبوه سازان مسکن و ساختمان و رئیس کمیسیون صدور خدمات فنی و مهندسی صنعت ساختمان و نائب رئیس کانون سراسری انبوه سازان کشور که در دولت نهم منتقد سرسخت مسکن مهر بود در گفت وگو با خبرآنلاین با رویکرد مثبتی نسبت به مسکن مهر در دولت دهم، علت مشارکت در این پروژه را این گونه تشریح می کند: " آمده ایم تا به مردم کشورمان کمک کنیم . مسکن مهر برایمان سودی ندارد اما همه چیز پول نیست و به همین خاطر وارد پروژه مسکن مهر شده ایم."
آقای بیگدلی اخیرا برخی از انبوه سازان گفته اند، با توجه رکود بی سابقه بخش مسکن چاره ای جز همکاری با وزارت مسکن و شهرسازی در به ثمر رساندن مسکن مهر نداشتند به همین علت در مسکن مهر مشارکت کرده اند. حتی آقای سعدلو دبیر سابق کانون سراسری انبوه سازان گفته بود: " اگر می بینید برخی از انبوه سازان نیز درمسکن مهر همکاری دارند به وضعیت اقتصادی کشور برمی گردد. وقتی مجتمع های بزرگ انبوه سازی بر روی دست انبوه سازان باد کرده است و خریدار ندارد آن وقت انبوه ساز باید چکار کند. بیشتر انبوه سازان ما بدهی های بالایی دارند و عمدتا به بانکها بدهکارند. طی دو سال گذشته گردش مالی انبوه سازان در بخش مسکن به میزان قابل توجهی افت کرده است. نتیجه آن نیز این شده است یکسری مجتمع های بزرگ ساختمانی ساخته شده اند اما با توجه قیمت بالا خرید ندارند. تمامی این عوامل سبب شد تا انبوه سازان به ناچار در ساخت مسکن مهر یاری کنند." آیا شما هم به همین علت وارد پروژه مسکن مهر شده اید در حالی که در دولت نهم از منتقدان سرسخت مسکن مهر بودید؟
خیر این گفته ها را تایید نمی کنم. سخنان آقای سعدلو و یا هر انبوه ساز دیگری که تاکید دارند انبوه سازان از سر ناچاری و اجبار برای مسکن مهر به میدان آمده اند قبول ندارم. درست است در دولت نهم بنده جدی ترین منتقد مسکن مهر بودم و بیشترین انتقادات را به دولت وارد کردم. حتی در زمان وزیر قبلی مسکن به دکتر احمدی نژاد گلایه کردم چرا پروژه بزرگی مانند مسکن مهر به تعاونی های مسکن که پیش از این تجربه موفقی در این بخش نداشته اند، واگذارشده است. در حالی که 90 درصد تولید مسکن کشور در اختیار انبوه سازان است.
با آمدن مهندس نیکزاد روند مسکن مهر تغییر کرده است. آقای وزیر جدید با اعتمادسازی و سپردن امور مسکن مهر به انبوه سازان باعث شده اند انبوه سازان مشتاقانه دست همکاری دولت را بفشارند. امروز معتقدم؛ مسکن مهر با موفقیت همراه شده است. دیگر پروژه ای بر زمین نمانده است. آقای نیکزاد توانسته اعتماد سرمایه گذاران و انبوه سازان را جلب کند. به زودی یک میلیون نفر از طریق این پروژه صاحبخانه می شوند. در زمان وزیر قبلی جناب آقای سعیدی کیا شاید 5 هزار واحد مسکن مهر هم ساخته نشده بود. در حال حاضر انبوه سازان با حمایت وزیر مسکن و شهر سازی 600هزار واحد مسکن مهر در دست اجرا دارند و میلیاردها تومان در این پروژه سرمایه گذاری کردند. به آقای رئیس جمهور هم به خاطر انتخاب چنین وزیر مسکن و شهر سازی تبریک می گویم چراکه باعث شدند مسکن مهر زنده شود و تاکنون با پیشرفت چشم گیری مواجه است.
با توجه گفته های شما مسکن مهر حالا موفق است آیا می توان امیدوار بود مسکن مهر به تعهداتش برای صاحبخانه کردن یک میلیون و 500 هزار نفر تا پایان سال عمل کند؟ با مسکن مهر چالش کمبود تولید از میان خواهد رفت؟ در حالی که بسیاری کارشناسان مسکن معتقدند؛ مسکن مهر قرار بود با حذف قیمت زمین و اعطای تسهیلات گروه خاصی از مردم را صاحبخانه کند، نه اینکه مسکن مهر را ستون اصلی تولید در کشور قرار دهد. مسکن مهر برای قشر کم در آمد برنامه ریزی شده بود و همانند سایر طرح های گذشته در بخش مسکن ابتدا باید در ابعاد کوچک مثلا برای 50 هزار واحد پیش بینی می شد. آن وقت اگر در اجرا موفق می شد در سطح کلان تر می توانستند برنامه ریزی کنند.
انبوه سازان مسکن کشور با توافقی که با وزیر مسکن کرده اند یک و نیم میلیون واحد مسکونی در قالب مسکن مهر را برای سال 90 کلید زده اند. وقتی برای سال آینده از هم اکنون برنامه ریزی شده است پس تا پایان سال تعهدات قبلی مسکن مهر محقق می شود. اکنون در حدود 600 هزار واحد در دست اجراست و مابقی هم تا اخر سال اجرا می شوند. نگرانی از این بابت نداریم. انبوه سازان با پتانسیل و توانایی که دارند نه تنها در داخل بلکه در خارج از کشور نیز توانسته اند تحسین جامعه جهانی را نیز بر انگیزند . ساختمانهایی در کشورهای مختلف از جمله اندونزی ،قبرس ، ارمنستان، امارات متحده عربی و بسیاری از کشورهای دیگر ساخته شده و یا در حال ساخت هستند که تمامی حاصل دستاورد انبوه سازان ایرانی است. به حرف و حدیث هاتوجه نکنید طبیعی است در هر صنفی تعدادی به دنبال منفعت شخصی خودشان هستند.
عده ای از کارشناسان مسکن و مهندسان ساختمان معتقدند که کیفیت مسکن مهر در حد مطلوبی نیست. شائبه ای وجود دارد که با 270 تا 300 هزار تومان نمی شود مسکن مقاوم و با کیفیت ساخت. خبرهایی شنیده شده که برخی پیمانکاران از کیفیت کار کم می کنند تا پروژه برایشان از نظر سودهی ارزش داشته باشد. به طور مثال در ستونی که باید 8 میلگرد 18 به کار برود 4 میلگرد 16 کار می گذارند. حتی برخی انبوه سازان هم گفته اند؛ نمی توان با متری 300 هزار تومان واحدهای مسکونی ساخت و سود کرد. با این شرایط چرا انبوه سازان بزرگ حاضر به همکاری با دولت شده اند وقتی برایشان منفعت مالی ندارد؟
قبول دارم با متری سیصد هزار تومان سودی برای انبوه ساز نمی ماند و باید از جیب خودمان هم بگذاریم. اما همه چیز هم پول نیست. ما آمده ایم تا به مردم کشورمان کمک کنیم به همین خاطر وارد پروژه مسکن مهر شده ایم. در گذشته شرایط آماده نبود اکنون همه چیز تغییر کرده است. با صراحت می گویم و تاکید ویژه ای هم دارم ؛ انبوه ساز به دلیل جایگاهی خوبی که در میان مردم دارد نمی تواند از اصول حرفه ای و کیفیت ساختمان ها عدول کند. تاکید دارم یک آجر روی آجر نمی توان گذاشت تا از قبل، استانداردها و مقررات ملی ساختمان رعایت شود. تمامی ساخت وساز های انبوه سازان در مسکن مهر بر اساس استانداردها و مقررات ملی ساختمان است . دفتر فنی مهندسی انبوه سازان مانند شیر بالای سر پیمان کاران ایستاده و تمامی مسائل را مورد نظارت قرار داده و می دهد. تاکید دارم در هیچ جای کشور نمی توانید پروژه مسکن مهری را پیدا کنید که انبوه ساز آن را اجرا کرده اند ولی کیفیت و استاندارد لازم را ندارد.
ظاهرا سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور طرحی را برای رتبه بندی انبوه سازان در دست اجرا دارد و قرار است صلاحیت کلیه انبوه سازان فعال در بازار ساخت وساز در کمیته مشترک نمایندگان وزارت مسکن و سازمان نظام مهندسی، بررسی شود. گویا اجرای طرح توسط سازمان نظام مهندسی اعتراض برخی انبوه سازان به ویژه کانون سراسری انبوه سازان را برانگیخته است. در حالی که براساس قانون وظیفه نظارت بر ساخت و ساز برعهده سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است؟
نظام مهندسی ساختمان اعلام کرده است، برای رتبه بندی انبوه سازان باید عضو این سازمان شوند. معتقدیم رتبه بندی انبوه سازان ربطی به نظام مهندسی ساختمان کشور ندارد.
براساس مصوبه هیت دولت که اخیراً در وزارت مسکن و شهرسازی با حضور آقای نیکزاد مطرح شد، شرکت های ملی مشاور انبوه سازان می توانند از طراحی تا نظارت خدمات فنی مهندسی را از صفر تا صد ارائه کنند اما نمی دانم چرا سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور مقاومت می کند. متاسفانه این
سازمان در چند سال اخیر به جای آن که به وظایف تخصصی خود در صنعت مسکن و ساختمان بپردازد، از حیطه وظایف اش خارج شده و به وظایف فرعی پرداخته است. درست است طبق قانون سازمان نظام مهندسی ساختمان نظارت بر ساخت و ساز در کشور را برعهده دارد اما براساس آیین نامه ها و اساسنامه اجرایی این سازمان که در سال 74 تدوین شد، تولید علم و تحقیق و پژوهش در صنعت مسکن و ساختمان بر عهده سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است. در حالی که در سال های اخیر کمترین آثار علمی و پژوهشی در فعالیت های این سازمان انجام گرفته است. از سوی دیگر تحقق معماری ایرانی - اسلامی از مهمترین وظایف این سازمان است. متاسفانه به این امر توجه داشته است. ما از پشتوانه تمدن بزرگ برخورداریم اما کارنامه قابل قبولی در عرصه معماری ایرانی- اسلامی تاکنون نداشته ایم.
شما معتقدید که سازمان نظام مهندسی در حال حاضر به نهاد اجرایی تبدیل شده و فعالیت هایی که انجام می دهد مغایر با وظایف قانونی اش است؟
در تمام کشورهای دنیا دیگر اشخاص حقیقی خدمات مهندسی ارائه نمی دهند. وظیفه سازمان نظام مهندسی ساختمان است با سامان دهی و تقویت نیروهای مهندسی کشور خدمات لازم را ارائه کند. این سازمان نقش ویژه و مهمی در بخش مسکن کشور دارد چرا که ایمنی ،سلامت و کیفیت ساختمان های کشور را تضمین می کند. اما متاسفانه شاهد هستیم سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به ویژه در سالهای اخیر پاسخ گو نیست. در سال های اخیر هم اوضاع بدتر شده و این سازمان از فعالیت های تخصصی خود در جهت ارتقا ایمنی و کیفیت صنعت مسکن کشور عقب مانده است. متاسفه باید بگویم بعداز 14 سال این سازمان نمی تواند عنوان کند، کار مهمی را در توسعه این صنعت انجام داده است. همه می دانند سانحه ساختمان سعادت آباد به دلیل اشتباه مهندس محاسب آن ساختمان بود و به عنوان شخص حقیقی این کار را انجام داده بود. باید سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور پاسخ دهد چرا نظارت های لازم را در آن زمان عمل نکرده است تا این اتفاق ناگوار افتاد. متاسفانه در وزارت مسکن و شهرسازی برخی از مدیران، سازمان نظام مهندسی کشور را حمایت می کنند چراکه منافع شان در خطر می بینند. در حالی که مهندس نیکزاد شخصی بسیار کارآمد عمل گرا هستند و هرجا احساس کنند انحصار و تخلفی در حال انجام است، مانع انجامش می شوند.
اخیرا هم آقای وزیر از تبدیل شدن این سازمان به باشگاه سیاسی احساس خطر کرده اند. در همین ماه جلسه اعضای هیئت مدیره انبوه سازان کشور آقای وزیر، این مسئله را به عنوان یکی از دغدغه های بخش مسکن عنوان و تاکید کردند؛ باید هر چه سریعتر سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، تکلیف خود را روشن کند تا بتوان در باره آن تصمیم گیری کرد. آقای غرضی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در سالهای اخیر کارهای جالب توجه انجام می دهد. ایشان نامه ای به بانک مرکزی نوشته و درخواست کرده اند؛ برای اعطای وام مسکن باید این سازمان مجوز دهد. حتی در امور انشعاب آب و برق نیز باید به سازمان نظام مهندسی کشور مراجعه کنند و بسیاری از موارد دیگر . این موارد نشان می دهد این سازمان می خواهد مختارانه عمل کند و جایگاه خود را بالاتر از وزارت مسکن و شهر سازی می بییند .این سازمان بر اساس قوانین جدید، تعرفه خدمات نظام مهندسی را پیش از ارائه خدمات از متقاضی اخذ می کند. این خلاف مقررات است و تعرفه خدمات نظام مهندسی مسئله یک طرفه نیست و در توافق طرفین تعیین می شود. متاسفانه پولها هجوم آورده به حسابهای نظام مهندسی ساختمان کشور و از طرف دیگر این سازمان به باشگاه سیاسی تبدیل شده است و به جای انجام وظایف تخصصی در بخش مسکن و ساختمان کشور، وارد فعالیت های سیاسی شده است .
گفتنی است پاسخ های محمد غرضی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان به این اظهارات فردا منتشر می شود.
نظر شما