سمیه فتحی: بخش مسکن پس از پشت سرگذاشتن یک دوره با شکوه رونق و جهش بی سابقه قیمتی تا 110 درصد از سال گذشته به رکود رفت تا پس از مدتی دوباره آهنگ رونق را آغار کند. اما این بار با توجه به سیاست دولت در کنترل نقدینگی و تشدید رکود اقتصادی در کشور بخش مسکن در دوره سنگین رکود باقی ماند. تمام این مسائل باعث شد تا رشد قیمت خانه نه تنها متوقف شود بلکه به گفته مسوولان دولتی کاهش هم داشته باشد و تا 30 درصد خانه ارزان شود. مساله ای با توجه به گزارش سازمان آمار با اعلام افزایش نرخ رشد قیمت مسکن در اواخر سال 88 نسبت به سال 87 همخوانی ندارد. به این بهانه به سراغ محمد غرضی رئیس سازمان مهندسی ساختمان که سالها تجربه مدیریت در بخش مسکن را دارد، رفتیم. غرضی که در سال های اخیر هموار عملکرد وزارت مسکن وشهرسازی را مورد نقد قرار داده است، در گفت وگو با خبرآنلاین هم از وضعیت بازار مسکن سرگردان می گوید که در ادامه می خوانید:
آقای غرضی با توجه این که در سال گذشته دولت اعلام کرد با انجام اقداماتی در جهت ساماندهی بازار مسکن از جمله اجرای طرح هایی چون مسکن مهر و کدرهگیری باعث کاهش قیمت مسکن تا 30 درصد شد و از طرفی رکود در این بخش معاملات خرید و فروش را از رونق انداخته بود اما سازمان آمار به تازگی اعلام کرده نرخ رشد قیمت مسکن در پایان سال 88 نسبت به سال 87 در حدود 4 درصد رشد داشته است. اگر قیمت ها کاهش داشته اند؟ علت افزایش نرخ رشد قیمت ها آن هم در بازار راکد چیست؟
در دهه های اخیر قیمت مسکن هیچ گاه ارزان نشده بلکه همیشه گران شده است. در دوره های رکود قیمت ها تنها ثابت بوده اند اما پایین نیامدند. بازار مسکن ایران از سال 1330 در دوره مصدق به بعد وقتی هزینه ها رشد کرد و در نتیجه مسکن گران شد در طول 60 سال اخیر دائما با افزایش نرخ خانه در دوره های مختلف مواجه بوده ایم. این مساله نیز به رشد هزینه ها اقتصادی برمی گردد. با توجه به نرخ تورم هم می توان قیمت مسکن را در سال های اخیر بدست آورد .
برخی از کارشناسان مسکن معتقدند مسوولان دولتی روند محاسبه نرخ رشد قیمت مسکن را دستکاری کرده اند و با توجه آن در بازار رکود به این نتیجه رسیده اند قیمت مسکن در سال گذشته ارزان شده است. نظر شما چیست؟
اینکه نحوه محاسبه تغییر می کند و یا در آمار و ارقام می گویند خانه ارزان شده است چندان منطقی نیست چا که شواهد تاریخی نشان می دهد قیمت مسکن در هر دوره گران شده تا اینکه کاهش داشته باشد. اینکه گفته شده قیمت کاهش داشته شاید به ازای عدم توان خرید عامه جامعه در نظر گرفته شده است. این امر هم ملاک درستی نیست چراکه وقتی توان خرید پایین می آید خرید و فروشی انجام نمی شود پس قیمتها تنها ثابت می مانند نه اینکه کاهش پیدا کنند. وقتی قیمت مسکن بطور واقعی کاهش می یابد که عرضه و تقاضا متعادل شود . در چند دهه اخیر همیشه عرضه چند برابر تقاضا بوده است. وقتی تولید پایین است و تقاضا ی مسکن هر سال رو به رشد است چگونه می توان گفت قیمت خانه کاهش داشته است و اینکه این روند ادامه پیدا می کند.
با این توضیحات که دادید با توجه اینکه قیمت مسکن در ابتدای سال تا حدودی رشد نشان داده است و نرخ اجاره بها نیز به گفته بسیاری از فعالان بازار افزایش داشته و ممکن است در نیمه دوم سال هم گرانتر شود. ارزیابی شما از بازار مسکن چیست آیا درست است مسوولان تنها براین گفته تکیه کنند که قیمت مسکن گران نخواهد شد اما در عمل اتفاقی رخ ندهد؟
تا زمانی که عرضه وتقاضا به تعادل نرسد انتظار گران نشدن خانه با هر اقدامی، بیهوده است. وقتی تولید هم پای تقاضا رشد کند و فدرت خرید مردم نیز بالا رود تمامی این عوامل باعث می شوند قیمتها شکسته شوند و خانه ارزان شود. در بازاری که عرضه زیاد و متقاضی کمتر باشد برای جذب مشتری ، تنها راه چاره پایین آوردن قیمتهاست اما در بازاری مسکن ایران خانه تنها کالای مصرفی نیست چراکه مسکن همیشه کالای سرمایه ای بوده است حتی اگر دولت تلاش کند جنبه سرمایه ای آن ازمیان برود اما با توجه به فاصله عرضه و تقاضا امری غیر ممکن است.
باتوجه به اینکه قرار است بزودی قانون هدفمند کردن یارانه ها اجرا شود با توجه به شرایط موجود بازار مسکن اجرای این قانون چه تاثیری بر روی بازار مسکن خواهد داشت؟
هنوز به طور دقیق جرئیات اجرای این قانون مشخص نشده است. اما در حال حاضر احساس عمومی این است که حذف یارانه ها سبب گرانی غیرقابل کنترل می شود. امیدوارم اینطور نباشد و هدفمند کردن یارانه ها با مکانیزمی که دولت در اجرا بکار می گیرد تورم را مهار کند و در نتیجه گرانی به ویژه در بخش مسکن نداشته باشیم. بازهم امیدوارم دولت در اجرا هدفمندی کردن یارانه ها تمامی جوانب را در نظر گیرد.
نظر شما