چو بِه گشتی طبیب از خود میازار

بزرگ‌ترین کاربرد آن در امور اجتماعی و سیاسی می‌تواند بین دولتمردان و ملت باشد و به جای آن که طبیب را دولت فرض کنیم باید ملت را طبیب بدانیم. زیرا در جایی که دولت‌ها به هر دلیلی از انجام وظائف به خاطر سوء عملکردشان بازمی‌مانند دست به دامن ملت‌ها می‌شوند، و باز این ملت است که نقش طیبب را بازی می‌کند.

البته می‌توان ملت را به دستجات مختلف تقسیم کرد و هر گروه را به مقتضای توانایی خودش در نظر گرفت. هر یک از اقشار ملت در سلامت و رشد جامعه نقشی دارند و باید حقوق هر یک به‌درستی پرداخت شود و ارزش آن‌ها فراموش نگردد. آن‌ها هم در قبال دولت وظائفی دارند که نباید در انجام آن غفلت کنند. صحت و درستی کار و توصیه و گوشزد به دولتمردان و حتی اعتراض در صورت عدم توجه از وظائف آنان است، البته به شرطی که دولت گوش بدهد و عمل کند و پس از گذشتن از دوران مخمصه، باز ملت را فراموش نکند. تنها خاصه‌خواران و رانت‌طلبان‌اند که هیچ‌وقت به کمک دولت نمی آیند، آن‌هایی که در بهترین شرائط بیشترین بهره را برده‌اند در شرایط بحرانی بزرگ‌ترین منتقد هم هستند و تن به هیچ همکاری نمی‌دهند. اینان همان خاصانی‌اند که علی علیه‌السلام در نامه خود به مالک فرمود مبادا برای رضایت آنان از متن ملت غافل شود.

بعضی مسئولان حتی در زمان بحران هم حاضر به اعتراف نیستند و نه کنار می‌روند و نه اجازه می‌دهند که صاحب‌نظران اظهارنظر کنند. خجالت کشیدن از اعتراف و یا غرور بی‌جا آهسته آهسته آن‌ها را یا به سقوط نزدیک می‌کند و یا به تسلیم در برابر بیگانگان وامی‌دارد و هر دو فاجعه است.

شفافیت در اطلاعات و اطلاع‌رسانی از وسائلی است که با حساب و کتاب باید وجهه همت همه دولتیان باشد و یک دل و یک زبان و با سرعت هر چه تمام تر و با رعایت مسائل امنیتی آن را به اجرا درآورند و با متخلفان برخورد کنند و ناکارآمدان استعفا کنند و یا کنار گذاشته شوند و تعلل را به کنار بزنند. اگر که رئیس جمهور قبل از آن که بعضی وزیرانی که در آستانه استیضاح‌اند فورا برکنار کند هم‌چنان که قبلاً در مورد سه وزیر چنین شد، ممکن است از نظر بعضی‌ها خوب تلقی شود که کار مجلس را کم کرده است ولی از یک جهت دیگر به عدم شفافیت دامن زده است. چرا باید از وزیر و یا رئیس ناکارآمد تا آن‌جا حمایت شود تا صدای همه درآید؟ اگر به طور مثال ارز و عِرض مملکت توسط رئیس اقتصادی‌ای به تاراج رود و تازه با تشکر از کار برکنار شود چه تضمینی وجود دارد که رئیس بعدی هم، چنین نکند. تازه رئیس بعدی تا مدت‌ها باید خرابکاری های وی را جبران کند و تازه نقطه سر خط.

به نظر من ترامپ خوب دریافته است که رضایت ملی بالاترین رضایت‌هاست و از این رو می‌کوشد با هر ترفندی از منافع کشورش دفاع کند. او می‌داند که اگر همه دنیا با او بد شوند و یا بد باشند اما ملت او را بخواهد با آن می تواند هر کاری را بکند و تازه اگر از موضعش عدول کند با مخالفان از در چانه‌زنی درمی‌آید.

ما ظاهراً این را خوب دریافته‌ایم که هر وقت به اضطرار می‌افتیم دست به دامن ملت می‌شویم، آن هم ملتی که همواره در سخت‌ترین شرایط زندگی کرده و کم‌ترین توقع را داشته ولی در موقع نیاز بییشترین خدمت را کرده است. در مقابل قشر مرفه و یا تازه به دوران رسیده‌ها همواره سوءاستفاده کرده و شریک دزد و رفیق قافله بوده و کم‌ترین بهره را به دولت رسانده‌اند.