به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ دومین نشست خبری رئیس سازمان در سال جاری امروز با عنوان «بررسی جامع فرونشستها در سراسر کشور» با حضور مهندس مسعود شفیعی، دکتر یحیی جمور معاون فنی سازمان، دکتر عبدالرضا سعادت مدیرکل ژئودزی و نقشه برداری زمینی و دکتر علی اسلامیراد مدیرکل نقشه‌برداری هوایی و فضایی، در سالن خلیج فارس سازمان نقشه برداری کشور برگزار شد.
مهندس شفیعی در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه بررسی تغییرات پوسته زمین و تهیه نقشه فرونشست زمین از وظایف سازمان نقشه برداری کشور است، افزود: از مردادماه سال جاری با هماهنگی وزارت کشور و ستاد مدیریت بحران، اعلام نرخ فرونشست زمین برعهده سازمان نقشه‌برداری کشور گذاشته شد و قانونا این سازمان مکلف به ارائه نرخ در این زمینه است. این در حالی است که تا پیش از این هماهنگی لازم برای اعلام نرخ فرونشست زمین میان دستگاه‌های مختلف وجود نداشت اما بر اساس نشستی که با حضور سازمان مدیریت بحران و وزارت کشور و دیگر سازمان‌های متولی امر مخاطرات زمین برگزار شد، سازمان نقشه‌برداری کشور موظف شد تا اطلس فرونشست زمین را تهیه کند.
وی با اشاره به مطالعات سازمان نقشه برداری کشور درخصوص اعلام نرخ فرونشست، یادآور شد: از اواخر سال 96 تاکنون موفق به تهیه شش اطلس فرونشست در کشور شدیم که نتایج آن در اختیار دستگاه‌های زیرربط مانند وزارت کشور، وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران و استانداری‌ها قرار گرفت. این اطلسها عمدتا مربوط به فرونشست در جنوب غرب تهران، جنوب تهران، استان قم، مشهد، دشت نیشابور، تربت جام و ....هستند. این اطلسها فرونشست منطقه اصفهان را به عنوان یک منطقه پر ریسک کشور نشان میدهد. همچنین در دشت قزوین مشغول بررسی تغییرات ارتفاعی پوسته زمین و انجام عملیات ترازیابی هستیم.
رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور با تاکید بر اینکه اعلام نرخ فرونشست زمین، یک کار تخصصی و فنی است، از دستگاه‌های فاقد مسئولیت در این زمینه خواست اطلاعات و آمار غیردقیق و غیرعلمی ارائه ندهند. سازمان نقشه‌برداری کشور با در اختیار داشتن امکانات تخصصی همچون مشاهدات ترازیابی، داده‌های راداری، ثقل‌سنجی و ایستگاه‌های ژئودینامیک اقدام به تعیین نرخ فرونشست زمین می‌کند. برخی آمارهای غیرعلمی ولو اینکه با هدف ایجاد حساسیت در میان اقشار مختلف و مسئولان تصمیم گیران کشور ارائه شود؛ مورد تایید سازمان نقشه برداری کشور نیست. اطلاع رسانی نادرست ولو با اهداف دلسوزانه و مسئولانه، کار صحیصی نیست که متاسفانه این روزها گاهی در فضای عمومی و رسانهای کشور شاهد آن هستیم.
مشکل کمبود اعتبار برای بررسی تغییرات پوسته زمین
شفیعی با بیان اینکه کار ترازیابی یکی از پرهزینه‌ترین فعالیت‌های سازمان نقشه‌برداری کشور به شمار می‌رود، گفت: برای به روز رسانی نقاط ترازیابی کشور با مشکلاتی چون محدودیت منابع، امکانات لازم و بودجه مواجه هستیم. به همین دلیل در حال حاضر عملیات ترازیابی به صورت دورهای انجام میشود. سازمان نقشه برداری کشور علی رغم برخورداری از دستگاه‌های تخصصی و علمی با محدودیتهای مالی برای ترازیابی مستمر روبرو است؛ از این رو اطلاعات و آماری که ارگانهای غیرمسئول که چنین دستگاههایی را در اختیار ندارند، اصلا مورد تایید سازمان نقشه برداری کشور نیست.
وی با اشاره به اینکه از سال 81 تا کنون سازمان نقشه برداری کشور مشغول بررسی تغییرات پوسته زمین بوده است، گفت: تا کنون بیش از 50 پهنه و محدوده کشور را پایش ارتفاعی کردهایم. حداکثر نرخ فرونشست طی یک دهه گذشته 22 سانتیمتر در سال بوده است.
فرونشست سالانه 22 سانتیمتری در تهران
رئیس سازمان نقشه برداری کشور در ادامه به وضعیت فرونشست پایتخت اشاره کرد و گفت: بر اساس مطالعات ما، در منطقه شهریار سالانه 22 سانتیمتر فرونشست داریم و در بازه زمانی 10 ساله به طور متوسط تاکنون حدود دو متر در دشت تهران فرونشست داشتهایم. در جنوب غرب تهران نیز شاهد فرونشست زمین به دلیل برداشت‌های بی رویه آب‌های زیرزمینی هستیم.
وی در ادامه نرخ فرونشست کمتر در مناطقی همچون طوس، نیشابور، شاهرود، ابهر، خرم دره، بویین زهرا، اسفراین و قم را ارائه کرد و افزود: سازمان نقشه‌برداری کشور از 130 ایستگاه ژئودینامیک در کل کشور برخوردار است و با استفاده از این ایستگاه‌ها به بررسی تغییرات پوسته زمین میپردازد.
ظرفیت پیش نشانگر زلزله
به گفته مهندس شفیعی یکی از کارکردهای این ایستگاه‌ها پیش نشانگری زلزله است که هر 30 ثانیه یک بار اطلاعات حرکت پوسته زمین را ثبت میکنند. برای همین منظور ایستگاه‌های ژئودینامیک در اطراف گسل‌ها ایجاد می‌شوند تا بتوانند حرکت پوسته زمین، حرکت گسل‌ها و فعال بودن آنها را پایش کنند. میزان حرکت گسل‌ها اولین مولفه برای ثبت داده‌های لرزه نگاری است.
رئیس سازمان نقشه‌برداری با تاکید بر اینکه این ایستگاه‌ها صرفا در یافتن کانون‌های بحران‌خیز زلزله کمک می‌کند، متذکر شد: هیچ شاخصی که بتواند زمان و محل دقیق زلزله را مشخص کند، وجود ندارد. نه تنها در ایران بلکه در هیچ کشور دیگری حتی با داشتن شبکه‌های متراکم‌تر ژئودینامیک قادر نیستند شدت، زمان وقوع و منطقه زلزله را پیش‌بینی کنند. البته اگر ایستگاه‌ها ژئودینامیک بیشتری داشته باشیم، میتوانیم هشدارهای دقیقتری در این زمینه ارائه دهیم. با در نظر گرفتن این مولفهها و اطلاعات به دست آمده از ایستگاه‌های ژئودینامیک میتوان برای برنامه ریزیهای شهری و روستایی و پیشگیری از خسارات حاصل از بلایای طبیعی اقدام کرد.
شفیعی از ثبت داده‌های تغییرات پوسته زمینی در سنندج پیش از زلزله سال گذشته کرمانشاه خبر داد و گفت: اگرچه این دادهها معنادار به نظر میرسیدند اما صرف اتکای به آنها نمیتوان در مورد وقوع زلزله پیش بینی کرد. چنانچه در کرمانشاه ایستگاه‌های بیشتری داشتیم، قطعا برنامه ریزی دقیقتر و بهتری میشد انجام داد.
اعتبار 15 میلیارد تومانی برای شناسایی نقاط پرخطر
«پس از حادثه زلزله سال گذشته کرمانشاه، وزیر کشور از سازمان نقشه برداری خواست تا نقاط پرخطر را شناسایی کند». شفیعی با بیان این جمله ادامه داد: سازمان نقشه برداری کشور نقاط پرریسک را در یک بسته بندی 6 اولویتی به وزارت کشور ارائه داده است. اولویت اول استان تهران و استان البرز به دلیل گسلهای فراوان و جمعیت زیاد در این دو استان هستند. سقف اعتبارات مورد نیاز برای مطالعات تغییرات پوسته زمین در همین رابطه به سازمان برنامه و بودجه ارائه شده و وزیر کشور هم دستورات لازم را صادر کرده است. درخواست این اعتبار هفته گذشته از سوی آقای نوبخت به هیات دولت ارائه شده و منتظر تصویب نهایی آن هستیم.
وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران که پرسید سقف این اعتبارات چقدر است؟، گفت: 140 میلیارد تومان برای این منظور در نظر گرفته شده که سهم سازمان نقشه برداری از آن برای ایجاد ایستگاه‌های بیشتر ژئودینامیک و شناسایی نقاط پرخطر 15 میلیارد تومان است. اگرچه این مبلغ تا بودجه واقعی برای این منظور فاصله دارد اما این اولین بار پس از وقوع زلزله بم است که چنین بودجه ای برای توسعه شبکه ژئودینامیک اختصاص داده شده است.
رئیس سازمان نقشه برداری کشور در پایان تاکید کرد: این سازمان خود را مسئول شناسایی و اعلام نقاط پرریسک در کشور میداند و در این خصوص خود برای داشتن کشوری امن و مطمئن پاسخگو و مسئول میدانیم.
42237
نظر شما