آخرین گزارش آژانس؛ دوری از مسائل فنی، نزدیکی به بحث های سیاسی

 در بعد مسائل فنی دیگر بر هیچ نهاد و کشوری پوشیده نمانده بود که ایران تا چه اندازه تن به همکاری با آژانس برای شفاف سازی مسائل مربوط به فن آوری هسته ای خود را اعمال داشته است اما تا چندی پیش این همکاری ها مورد تایید آژانس نیز بود و از زمان روی کار آمدن آمانو روند سیاسی شدن گزارش ها شتاب بیشتری گرفت تا به آنجا که بازرسان مقیم آژانس در اصفهان حتی به انتشار گزارشی در ارتباط با فعالیت های اتمی "اعلام نشده" تهران اقدام کردند که اعتراض و مخالفت ایران را بلند کرد.

جمهوری اسلامی «جاسوسی» را دلیل نپذیرفتن دو بازرس آزانس اعلام کرد.منتشر شدن عمومی اخباری درباره فناوری های ایران در رسانه ها غربی که تنها مقامات آژانس باید از آن مطلع می شدند  ادله ای بود که  موجب شد ایران اعلام کند دو بازرس گزارش های غلطی به آژانس داده اند، اما آژانس مدعی بود که به یافته های آنها اطمینان کامل دارد.

آن زمان مقدمات تدوین پیش نویس قطع نامه چهارم در حال رد و بدل میان قدرت های بزرگ بود و سرانجام با امضای توافق نامه تهران میان ایران و ترکیه و برزیل، روند صدور قطعنامه با سرعت به پیش رفت و قطعنامه صادر شد. اما چندی بعد در اولین گزارش آمانو پس از قطعنامه چهارم بر محدودیت های ایران برای بازرسان و اجازه ندادن به آنها برای ورود به تاسیسات هسته ای کشورمان تاکید شده است. به خوبی می توان دریافت که مسیر از بررسی های فنی خارج شده و در دام بهانه های سیاسی افتاده است. این دست اقدامات در تیم جدید آژانس ومدیر کل چشم بادامی آن

موجب شد  در حالی که ایران همکاری های مستمری با آژانس داشته  اما برخوردهای سیاسی در آژانس در نهایت مقامات کشورمان ا را به ایجاد برخی محدودیت ها واداشت. حال طرف های مقابل ایران یعنی قدرت های غربی، آژانس و برخی اعضای شورای حکام این نهاد بین المللی تلاش دارند از نتیجه اعمال فشارها و برخورد های سیاسی بر علیه ایران به نفع خود و با هم به زیان ایران بهره برداری کرده و تهران را متهم ردیف اول اعلام کنند.

 در عین حال امریکا به عنوان اولین کشوری که نسبت به گزارش اخیر آمانو واکنش نشان داده، از روند محدودیت زایی برای آژانس در ایران و نزدیک شدن ایران به توانایی هسته ای نظامی ابراز نگرانی کرده است. این در حالی است که علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هفته پیش گفته بود"اگر امریکایی‌ها آماده باشند با ایران برای ایجاد شرکت های مشترک برای ساخت نیروگاه های اتمی و ایجاد کنسرسیوم برای تولید سوخت وارد مذاکره شوند، ما آماده هستیم و وارد شراکت با آنها می شویم، اما مذاکرات سیاسی چیز دیگری است و به تصمیم گیران در امور سیاسی باز می گردد."

 اما  ظاهرا امریکا بر "گزینه صفر" یعنی توقف کامل هر نوع غنی سازی اورانیوم تاکید دارد و هیچ نوع همکاری از سوی ایران را نمی بیند. در این میان آژانس نیز همکاری های ایران را نادیده گرفته و این یعنی نهایت استفاده سیاسی در نهادی با کاربرد فنی به نام آژانس بین المللی انرژی اتمی.

برخی تحلیلگران غربی می گویند گزارش اخیر حاکی از آن است که آژانس و ایران به تدریج به یک بن بست می رسند. شاید غرض ورزی طرف های مقابل ایران در گزارش آخر و واکنش ها نسبت به آن مشخص باشد اما دور از ذهن نیست که ادامه این روند به جایگاه حقوقی آژانس انرژی اتمی صدمه بزند.چراکه نتیجه روندهای سیاسی در همکاری های فنی چیزی غیر از این نمی تواند باشد.