نرگس رسولی: تاکید مسولان وزارت راه بر رسیدن به آمال هر ساله ساخت هزارکیلومتر ریل برای کشور وعزم تولید و استفاده ریل داخلی سبب شد تا سال گذشته قرارداد ساخت ریل در داخل کشور بین وزارت راه و ذوب آهن اصفهان منعقدشود. با امضای این قرارداد به نظر رسید که بالاخره این آرزوی دیرینه مسولان وزارت راه و ترابری محقق خواهد شد و با قطع وابستگی به خرید ریل از خارج می توان امید داشت تا ساخت ریل در ایران شتاب قابل توجهی بگیرد اما آنچه بعد از این قرارداد نیز به چشم خورد این بود که این قرارداد نیز به بهانه نبود اعتبارات مالی بر روی میز باقی ماند. بر این اساس تنها اولین محموله ریل که قرار بود 40 روز بعد ازامضا قرارداد تحویل راه اهن شد و مابقی ماجرا بلاتکلیف باقی ماند .
البته این موضوع از سوی هر کدام از طرف های قرارداد به نوعی تفسیر می شود به گونه ای که مدیرعامل ذوب آهن عدم پرداخت تعهد مالی راه اهن را دلیل انجام ندادن تعهدات خود می داند و مدیرعامل راه آهن نیز دریافت ریل پیشرفته را دلیل نپرداختن پول قرارداد می خواند. این در حالی است که هر دو مدیرعامل وقت ذوب آهن و راه آهن مدیران جدید دو طرف قرارداد هستندو مدیران قبلی تاکید فراوانی بر اجرایی شدن این موضوع به هر نحوی داشتند .
البته این موضوع پای معاون اول رییس جمهور را نیز به میان کشیده است چرا که براتی مدیرعامل ذوب آهن عنوان می کند که برای ثبت سفارش راه آهن برای خرید ریل، از رحیمی معاون اول رییس جمهور استمداد طلبیدیم که با کمک ایشان قرار بود دو وزارتخانه صنایع و معادن وراه و ترابری مشکلات فی مابین را برطرف کنند.در حالی که طبق قرارداد فی مابین ذوب آهن و راه آهن قرار بود شرکت راه آهن ثبت سفارش خرید ریل را به ذوب آهن انجام دهد اما هنوز هیچ اقدامی از سوی راه آهن صورت نگرفته است.
وی در مورد زمان این توافق افزود: « دو ماه پیش با وساطت معاون اول رییس جمهور قرار شد توافقنامه‌ای از سوی ذوب آهن تنظیم و در اختیار راه آهن قرار گیرد که از دو ماه پیش که این توافقنامه ارسال شده هنوز هیچ اقدام خاصی نه از سوی راه آهن و نه از سوی وزارت راه و ترابری برای رفع موانع صورت نگرفته است. »
البته در این باره عبدالعلی صاحب محمدی مدیر عامل راهآهن جمهوری اسلامی ایران یکی از دلایل ندادن سفارش به ذوب‌آهن برای ساخت ریل 33U را از رده خارج و منسوخ شدن استفاده از این نوع ریل در جهان اعلام کرد و افزود: « در حال حاضر ما به ریل پیشرفته UIC60که برای سرعت‌های بالای ۱۶۰ کیلومتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیازمندیم. اکثر کشورهای همسایه ایران برای توسعه خطوط راهآهن از نوع پیشرفته ریل استفاده می‌کنند، از این‌رو ما نیز برای آنکه بتوانیم در خطوط ریلی این کشورها سیر کنیم و در موضوع ترانزیت کالا نیز قوی عمل کنیم باید از ریل UIC60 استفاده کنیم. »
وی تصریح کرد: « افزایش سرعت در کنار افزایش قابل ملاحظه ایمنی از جمله مزایای ساخت راهآهن با ریل پیشرفته است. با توجه به این‌که توانایی تولید این ریل در کشور وجود ندارد، هم‌اکنون این نوع ریل از خارج تامین می‌شود. »
این در حالی است که ذوب‌آهن اصفهان برای ساخت این نوع ریل اعلام آمادگی کرده و حتی مذاکراتی نیز میان مسوولان راهآهن و این کارخانه در جریان است که البته هر بار با بهانه‌گیری از سوی راهآهن دچار وقفه می‌شود. حتی صاحب‌محمدی در این‌باره می گوید :« ذوب‌آهنی‌ها برای راه‌اندازی خط تولید ریل UIC60 خواهان عقد قرارداد و دریافت پیش‌پرداخت هستند اما تا زمانی که ریلی تولید نشود نمی‌توانیم قراردادی در این خصوص امضا کنیم. »
اما براتی نیز اعتقاد دیگری دارد و می گوید : « برای UIC60 باید فعالیت‌های جدیدی می‌کردیم و تغییراتی در خط انجام می‌شد که در حال اجراست و حدود 8 الی 10 ماه طول زمان می‌خواست، بخش عمده‌ای از آن درحال اجراست که البته این مراحل تحت تاثیر قراردادی بود که راهآهن با ما داشت که هنوز این امر انجام نشده است. »
مدیرعامل ذوب آهن اما به یکباره در مورد طرح توسعه‌ای ذوب آهن مجددا به عدم انجام اقدامات مالی لازم از سوی راه آهن طبق توافق مذکور اشاره می کند و می گوید: « برای تولید ریل منتظر راه آهن نیستیم و در کنار طرح توسعه 5 میلیون تنی ذوب آهن، خط تولید جداگانه‌ای جهت ریلUIC60 در نظر داریم تا امکان تولید ریل در سرعت‌های مختلف فراهم شود و همچنین قابلیت تامین نیازهای منطقه را نیز خواهیم داشت. »
کشمکش مدیران جدید ذوب آهن و راه آهن تداعی کنند این موضوع است که راه آهن تمایلی چندانی برای استفاده از توان صنعتگران داخلی ندارد. ماجرای مذاکره مسوولان راهآهن با همتایان خود در ذوب‌آهن اصفهان نیز تبدیل به قصه هزار و یک شب شده و با توجه به اظهارات صاحب‌محمدی نمی‌توان خیلی به آینده آن خوشبین بود. هر چند در اواخر سال ۸۷ ذوب‌آهن برای تامین نیازهای داخلی و تنها با امضای یک تفاهمنامه اقدام به تجهیز و راه‌اندازی خط تولید ریل 33U کرد، اما استقبال نکردن راهآهن از این حرکت باعث شد تا به اصطلاح مسوولان کارخانه ذوب‌آهن دیگر بی‌گدار به آب نزنند. بی‌اعتمادی که راهآهن مسبب آن است موجب شده تا ذوب‌آهنی‌ها فقط با امضای قرارداد و تامین بخشی از هزینه‌ها حاضر به احداث خط تولید ریل پیشرفته در کارخانه خود شوند.
نظر شما