وزیر امور اقتصادی و دارائی در اجلاس سالانه بانک جهانی، تحریم های یکجانبه و غیرقانونی آمریکا برضد ملت ایران را بی تاثیر خواند و رشد فزاینده و روند صعودی بورس ایران در دو سال اخیر، نشانه بارزی از پویایی اقتصادی و تعامل مناسب آن با اقتصاد جهانی دانست.
البته رشد اقتصادی ایران در سالهای گذشته با نوساناتی مواجه بوده است اما باید به این امر توجه داشت که کیفیت رشد نیز اهمیت دارد.
رشد اقتصادی باید با نیازهای کشور مقایسه شود و مسائلی از قبیل اشتغال، تولیدات صنعتی و کشاورزی و نیز کاهش واردات که البته تا حدی صورت گرفته است، باید مد نظر قرار گرفته شود.
در اقتصاد ایران، بخش اعظم درآمد از نفت حاصل می شود و وقتی قیمت نفت تقریباً به نصف تقلیل یافته است، در پی آن امکانات ایران نیز کاهش می یابد. در چنین شرایطی اگر تولید داخلی افزایش یابد، اوضاع بهبود خواهد یافت.
به طور کلی شاهدیم که در کوتاه مدت یکسری تدابیر اندیشیده شده است اما برنامه هایی که در طولانی مدت رشد و بالندگی را برای کشور به همراه آوررد کمتر دیده می شود.
البته در صنایع نظامی موفق بوده و با وجود تحریم ها رشد محسوسی داشته ایم اما در زمینه دیگر نیازهای مصرفی داخل کشور تفاوتی مشاهده نمی شود و شاهد ادامه روند واردات هستیم. افزایش صادرات غیر نفتی نیز ناشی از صدور محصولات پتروشیمی است.
در این میان نکته ارزشمندی که البته قانع کننده نیست، عدم واردات بنزین آن هم به دلیل تحریم ها بوده است. با به کارگیری صنایع پتروشیمی داخلی، امتیاز کمتری به خارجی ها داده ایم اما زمانی به موفقیت واقعی دست می یابیم که مصرف بنزین را در کشور کاهش داده و با تجهیز صنایع، حمل و نقل عمومی را گسترش دهیم. بدین طریق صنایع پتروشیمی کشور را برای بنزین و گازوئیل حدر نداده، در دیگر حوزه ها بکار می بندیم.
حفظ رشد اقتصادی کشور در شرایط تحریم، بستگی به دولت و مسئولان دارد. باید دید که آیا الگوی تجاری و مصرفی و واردات محوری ما، رویه درستی است که دنبال می شود یا خیر. در حال حاضر 60 میلیارد دلار هزینه واردات می بایست صرف اشتغالزایی و تولید داخلی شود. ما نمی توانیم همین مصرف را حفظ کنیم و باید با با آگاه سازی مردم درباره شرایط تحریم، مصرف و واردات را کاهش دهیم. در گذشته مردم ما برای جنگ آماده بودند، برای این جنگ اقتصادی نیز می بایست آماده باشند.
از سوی دیگر برای رشد تولید، دولت باید در حوزه هایی که سودآوری کمتری دارد و بخش خصوصی که قدرت رقابت ندارد و از این حوزه ها کناره می گیرد، حضور یابد. متأسفانه بخش خصوصی در حال حاضر بیشتر به دنبال سودآوری بوده و تمایل به واسطه گری دارد. در چنین شرایطی دلیلی ندارد به واردات یارانه داده شود در عینی حالی که واردکنندگان مالیات چندانی نیز نمی پردازند و در این میان فشارهای کمرشکنی بر تولیدکنندگان داخلی اعمال می شود.
کشور ما بعد از جنگ در مسیری به سمت وازدگی قرار گرفت و نه تولید. ملت ایران امروز نیازمند اشتغالزایی است و اگر یک نفر هم در کشور بیکار است نشانگر عملکرد نادرست ماست چه بسا تحصیلکردگان فراوانی که در جامعه بیکار به سر می برند. ساختار اقتصادی کشور پس از جنگ نیازمند اصلاحات بود اما هنوز شاهد همان رویه ی غیر تولیدی هستیم.
نظر شما