خارجه گردی در نوروز 92 چقدر آب می خورد؟

امید سلیمی بنی: زمان انتشار این گزارش، دلار با نرخ آزاد روی مرز 4 هزار تومان بالا و پایین می شود. ممکن است تا نوروز، کمتر شود یا بیشتر. احتمالات و محاسبات دلاری را برای اقتصاددانها بگذارید و اگر عزم خارجه در تعطیلات نوروز دارید، حواستان جمع باشد، اگر قرارداد سفر را قطعی نکنید، ممکن است باز هم بسرفید، هر چند تورهایی که از حالا برای نوروز نامنویسی می کنند، بیشتر ترجیح می دهند قرارداد را باز بگذارند با این تبصره که: در صورت افزایش هزینه سفر تا سقف (فلان) درصد، گردشگر موظف به پرداخت است. بیشتر تورگردانها البته ترجیح می دهند اندکی از خرج راه را به تومان بگیرند و الباقی را به دلار.

اینطور خیالشان تخت است که اگر نرخ دلار بالا و پایین رفت، آب تو دلشان تکان نمی خورد. برای همین است که مثلا آگهی می کنند اگر می خواهید به تایلند بروید یک میلیون و 700 هزار تومان به ریال بدهند و 700 دلار هم به ارز. ولی پیش بینی سفر نوروز برای کسانی که عزم خارجه دارند و یا تورگردانان داخلی که دلشان را خوش کرده اند به مسافران فرنگی، چگونه است؟
 

ارز گران شد و تعطیلات نوروز، زمان میهن گردی
کارشناسانی که با خبرآنلاین درباره پیش بینی بازار گردشگری خارجی در تعطیلات نوروز گفتگو کردند، عمدتا دو نظر دارند: گروه اول می گویند نوروز، وقت سفر "از ما بهتران" به خارجه است. کسانی که درآمدشان هم به دلار است و اگر ارز از این هم گرانتر شود، باز هم خیلی برایشان توفیر نمی کند دلار بشود هزار و 500 یا دو برابر مبلغ فعلی. برای همین، بازار تورهای گردشگری خارجی، همچنان در نوروز امسال هم داغ است.

درست پایان تعطیلات نوروز 90 بود که کشور همسایه، ترکیه اعلام کرد بیش از 4 میلیون ایرانی را پذیرایی کرده. سفیر تایلند در ایران هم پارسال گفت سالی 162 هزار ایرانی از این کشور دیدار می کنند. کار به جایی رسید که سفیر برزیل هم از مسافرت سالانه 3 هزار ایرانی به برزیل خبر داد و در عوض گفت تعداد گردشگرانی که با هدف تفرج از سرزمین قهوه و فوتبال به فلات ایران می آیند، صفر است.

در این بین، بازار داغ گردشگری ایرانی ها در کشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای مرکزی هم آنقدر داغ بود که سخن از گشت و گذار میلیونی ایرانیها در بندرهای دبی و شارجه و باتومی گرجستان به میان آمد.

حتی جزایر سوایزلند که باید با میکروسکوپ روی نقشه به دنبالش گشت نیز مدعی شد سالانه مهمان های زیادی از ایران می پذیرد، مهمانهایی که با چمدان های دلار می آیند و با آلبوم عکسهای یادگاری در آن آفاق به میهن برمی گردند.

ولی بعد از گرانی ارز، ناگهان، بازار گردشگری ترکها و عربها و چشم بادامیهای جنوب شرق آسیا، زمین خورد. انگار، گرانی دلار، نان تورگردانان ترکیه و تایلند و اماراتی را حسابی بریده بود.

اکنون در آستانه نوروزی دیگر، عده ای از فعالان صنعت گردشگری می گویند چون دلار گران شده، مقاصد گردشگری خارجی ارزان مانند ترکیه و حاشیه خلیج فارس، از منوی گردشگری ایرانیها خارج شده و گردشگران با توان متوسط ترجیح می دهند در داخل کشور بمانند.

دو نظریه بالا، نشان می دهد هنوز بازار گردشگری خارجی در نوروز 92، گیج است و نمی داند به کدام سو خواهد رفت. هر چند در این بین، صاحب یک آژانس گردشگری به خبرآنلاین می گوید چون به این جمع بندی رسیده که مسافران متوسط ایرانی، پولی برای دلار خارجی نمی دهند، بیشتر تورهایش را برای مقاصد داخلی تنظیم کرده است.

به گفته حسن سرلک، تعداد محدودی از مسافران پولدار تورهای خارجی که به کشورهای اروپایی، آفریقایی و آمریکای جنوبی می روند، چون مشکلی در خرج کردن ندارند، باز هم به آنجا خواهند رفت. ولی مسافران متوسط کشورهای خارجی در سالهای گذشته، چون امسال گران شدن تورها را به چشم دیده اند، به سمت بازارهای داخلی گردشگری می آیند.

بررسی تنها یک نمونه از نرخ های گردشگری خارجی نشان می دهد حداقل نرخ گردشگری برخی تورهای کشور تایلند در مقایسه با دو سال پیش، 5 برابر شده است. مسافران ترکیه نیز در صورتی که بخواهند سرویسی مشابه دو سال پیش دریافت کنند، حداقل باید 3 برابر نوروز 90، هزینه کنند.

ولی طرفداران نظریه اول می گویند این سخنان درست نیست. به گفته آنان، مردم متوسط در سالهای گذشته نیز کمتر نوروزشان را در کشورهای خارجی سر می کردند، آنها در طول سال برنامه ریزی می کردند تا یک هفته ای در کسادی تورهای خارجی، سری به آن سوی آب بزنند و در فصل نوروز، کمتر تمایلی داشتند تا تورهای گران را بخرند. به همین دلیل، نوروز 92 نیز مسافران همیشگی خود، یعنی گردشگران ثروتمند را دارد و کمتر دچار تلاطم بازار می شود. اردشیر اروجی، فعال صنعت گردشگری یکی از طرفداران این نظریه است.

به گفته او، به دلیل کسادی بازار ترکها و اعراب، آنها مجبور شده اند در نرخهای خود تجدید نظر کنند تا مسافران ایرانی را باز هم به خاک خود بکشانند. برای همین، انتظار کم رونقی از گردشگری خارجی در نوروز، به نتیجه نمی رسد.

اروجی البته درباره مقاصد گرانتر سفر خارجی، مطمئن است رونق همیشگی نوروزی خود را خواهند داشت: "کسی که 12 میلیون تومان برای مسافرت به برزیل می داد، امسال 20 میلیون تومان هم می دهد، چون گران شدن ارز برای او بیشتر سودآور بوده تا زیان آور. برای همین بازار تورهای اروپایی و آمریکایی در نوروز، مانند سالهای گذشته خواهد بود."

در این بین، یکی از تورگردانان که با خبرآنلاین گفتگو کرد، نظر بینابینی دارد. به گفته امامی، بهترین راهکار برای مسافرانی که قصد رفتن به تورهای نوروزی خارجی را دارند این است: در خانه بمانید، پول متوسطی را کنار بگذارید، چمدانها را ببندید و منتظر باشید تا در دقیقه 90، تورها به خاطر پرنشدن ظرفیت، قیمت را کاهش دهند. آن وقت بلیط رفتن به آن طرف مرز را بخرید."

امامی البته، می گوید این روشی است که بارها مسافران نوروزی کشورهای خارجی، تمرین کرده اند: "ایرانیها یاد گرفته اند دقیقه 90 تصمیم بگیرند. برای همین، تعجبی ندارد اگر شماره تلفن خود را به آژانسهای متعدد بدهند برای اینکه یکی دو روز مانده به شروع تعطیلات و با نزدیک شدن زمان برگزاری تور، نرخها بشکند و آنها بتوانند با هزینه کمتری به مسافرت بروند."
 

ترکیه و برنامه 34 میلیون نفری
واقعیت این است در دنیای نزدیک رقابتهای تجاری، کشورهای مختلف سعی دارند با افزایش جاذبه های گردشگری خود، مسافران بیشتری را از سایر ممالک جلب کنند. خیز 7 و نیم میلیونی برای جذب گردشگر خارجی در ایران که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برداشته بود نیز از این برنامه هاست.

هر چند تاکنون آمارهای غیر رسمی تایید نکرده گردشگران خارجی بیشتری نسبت به سال های گذشته به ایران آمده باشند، ولی کشورهایی که دارای نگاه واقع بینانه هستند، می گویند به خاطر بحران مالی جهانی، نمی توان انتظار زیادی از گردشگری خارجی داشت. ترکیه، یکی از این کشورهاست که توانسته صنعت گردشگری خود را به عنوان یکی از چهار صنعت برتر و پولسازش معرفی کند.

وزارت گردشگری ترکیه اعلام کرده برای سال 2013 قرار است برای جذب 33 میلیون گردشگر خارجی و بیش از 25.5 میلیارد دلار درآمد مالی از راه جذب توریست برنامه ریزی کند.

کارشناسان گردشگری در این کشور می گویند با توجه شرایط رکود اقتصادی و کسادی برخی بازارهای گردشگری، تعداد گردشگرانی که از این کشور بازدید می‎کنند، طبق پیش بینی‎هاتا پایان سال آینده از مرز 33 میلیون نفر می‌گذرد.

باساران اولوسوی" مدیر اتحادیه آژانس های گردشگری ترکیه (TURSAB) به خبرگزاری آناتولی گفته استان آنتالیا و سپس استانبول بیشترین تعداد گردشگر را در سال میلادی آینده به خود جذب می‎کند و سپس شهرها و استان‎های واقع در کناره اژه ، همانند "موگلا "و "آیدین" و" کاپادوکیا "بیشترین تعداد گردشگر را خواهند داشت.

به گفته او، ترکیه 64 مقصد جدید گردشگری را برای خارجیان رونمایی می کند و سعی دارد با تبلیغات، گردشگران را به سوی مقاصد جدید ببرد.

کشور تایلند نیز بازاریابی خود را برای جذب گردشگران نوروزی ایران آغاز کرده. سفیر این کشور در ایران می گوید با توجه به آنکه بیشترین تعداد مسافر از حوزه خاورمیانه را ایرانیان تشکیل می دهند توسعه تبلیغات و بدست آوردن تعداد بیشتر گردشران ایرانی برای تایلند بسیار اهمیت دارد. "آدام ساک سریتانگوس" می گوید کشورش تایلند، سرزمین لبخندهاست و برای ایرانیان دوست داشتنی است.

او تاکید دارد وظیفه اش به عنوان سفیر تایلند این است که درخصوص فرهنگ و مردم خود تبلیغ کند و دولت تایلند موافق است تا با کمک رسانه، تصویر سازی خوبی نسبت به گردشگری ایران انجام دهد و در صدد جذب گردشگران ایرانی است.

با وجود لبخند تایلندی ها و ترک ها به بازار تعطیلات نوروزی ایرانی ها، هنوز به نظر می رسد مردم علاقمند به سفر خارجه، دوست دارند تا لحظه آخر سال 91، چرتکه بیندازند در ایران بمانند به صرفه تر است یا عزم سرزمین های دوردست کنند.
 

جدول برخی از نرخهای گردشگری خارجی

4747