-
نقشهی راهِ نوسازی از متنِ واقعیت؛ بازخوانیِ الگویِ توسعه در روستاهایِ ارومیه / کتاب روستا و توسعه منتشر شد
اخبار اندیشهروستا و توسعه، کتابی در باره مطالعه جامعه شناختی پیامدهای شهرک صنعتی در مناطق روستایی ارومیه است. این کتاب می تواند برای مسئولان و همه کسانی که دغدغه توسعه محلی دارند، کتابی رهگشا برای رفع موانع و مشکلات باشد.
-
سقوط آزاد در ردهبندی جهانی کارآمدی دولتها بر اساس گزارش شاخص حکومت خوب چندلر ۲۰۲۵
حکمرانیِ ضعیف، مانعِ بزرگتر از تحریم؟ /شکست ساختاری در آزمون حکمرانی/ ایران در میان ۱۰ کشور ناکارآمد جهان مثل افغانستان، آنگولا و سودان
اخبار اندیشهگزارش شاخص CGGI که برای پنجمین سال متوالی منتشر شده، قابلیتهای دولتها در ۱۲۰ کشور را اندازهگیری میکند. این شاخص عملکرد هر کشور را در هفت زیرشاخص اصلی مقایسه میکند: رهبری و آیندهنگری، قوانین و سیاستهای مستحکم، نهادهای قوی، مدیریت مالی، بازار جذاب، نفوذ و اعتبار جهانی و توانمندسازی مردم برای ارتقا.
-
درهمایش نکوداشت غلامحسین ابراهیمی دینانی بررسی شد؛ واکاوی میراث حکمی و چالشهای فیلسوف
دینانی و روایت یارانش از روحی که در خانهای سکنی نمیگزیند / هر روز یک ایمان، هر روز یک کفر / یک بیماری ملی؛ چرا اندیشمندان آثار یکدیگر را نمی خوانند
اخبار اندیشهکنفرانس بینالمللی «ماجرای فکر فلسفی در اندیشههای غلامحسین ابراهیمی دینانی» با هدف بررسی نظاممند میراث فلسفی و فکری استاد دینانی و واکاوی جایگاه او در تداوم و تحول تفکر فلسفی معاصر ایران و جهان اسلام با حضور جمعی از استادان و پژوهشگران فلسفه و جامعهشناسی، به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی روزهای ۵ و ۶ دیماه برگزار شد.
-
بررسی آثار عزتالله فولادوند مترجم برجسته به مناسبت ۹۰ سالگی او
داوری اردکانی مخالف پوپر در باره فولادوند مترجم آثار پوپر چه گفت؟ / در مسیر خرد و آزادی
اخبار اندیشهداوری در مقاله «علم و آزادی آری، التقاط نه» که فروردین ۱۳۶۵ در مجله «کیهان فرهنگی» منتشر شد، پوپر را یک سوفسطایی وابسته به منورالفکری قرن هجدهم دانست... جالب آنکه سه دهه بعد و در دوم خرداد ۱۳۹۶، رضا داوری یکی از سخنرانان مراسم رونمایی از کتاب ارجنامه عزتالله فولادوند با عنوان «در جستوجوی خرد و آزادی» بود و از تلاشهای او برای ترجمه آثار فلسفی قدردانی کرد و گفت: «قسمت زیادی از دانشی که دانشجویان فلسفه و فلسفهدوستان ایران دارند، مدیون کار و همت دکتر فولادوند است. ایشان هم به معنای لغوی لفظ و هم به معنی اصطلاحی فیلسوف است و امروز اینجا آمدهام که به ایشان ادای احترام بکنم.
-
چرا جامعه ایران دیگر منتظر نمیماند؟ / جامعه قدرتمند و استراتژی «خروج مولد» / خروج رهایی بخش؛ جامعه در حال ساختن زیرساخت های یک زندگی متعارف است
اخبار اندیشهاستراتژی «خروج مولد» باعث شده تا پوستهای سخت و مقاوم از روابط اجتماعی شکل بگیرد که در آن، مردم به یکدیگر بیش از نهادها اعتماد دارند. مردمی که حتی میتوانند همدیگر را نشناسند. هیچ تشکیلات سازمانیافتهای نداشته باشند. از همان اسمبلیها و گروههای خرد غیر رسمی تشکیل شده باشند. تحلیل پدیدههای مشاهده شده در این روزها نشان میدهد که جامعه ایران نه منفعل است و نه ناامید؛ بلکه به شدت «مشغول به کار» است. او در حال ساختن زیرساختهای یک زندگی متعارف در فضاهای خالی و شکافهای قدرت است. این همان «خروج» رهاییبخشی است که هارت و نگری نوید میدادند؛ خروج از زمین بازیِ قدرت برای ساختنِ زمینی که در آن «زندگی» حرف اول را میزند.
-
بهمناسبت هفته پژوهش برگزار میشود
ظهور و سقوط استعاره
اخبار اندیشه نشست نقد و بررسی کتاب «ظهور و سقوط استعاره؛ فلسفه غیرمعرفتشناسانه و استعلاستیزانه تاریخ» روز دوشنبه ۸ دی، ساعت ۱۷ الی ۱۹ در دانشگاه تربیت مدرس برگزار میشود.
-
نشست گرامیداشت مرحوم دکتر محمد فاضلی سقزی در دانشگاه تربیت مدرس
اخبار اندیشهگروه زبان و ادبیات عربی خانه اندیشمندان علوم انسانی با همکاری جمعی از نهادهای علمی نشست گرامیداشت مرحوم دکتر محمد فاضلی سقزی را برگزار می کند.
-
رونمایی از "شرحِ حق"؛ جایی که حقیقت به تماشایِ هنر مینشیند
اخبار اندیشهدست درکاران پروژه تاریخ شفاهی حقوق دانشگاه علامه طباطبایی نشست رونمایی از کتاب شرح حق و پخش گزیده گفت و گوهای تصویر با سید مصطفی محقق داماد، امیر حسین آبادی، سیدمحمد اصغری و جمشید وحیدا را برگزار می کند.
-
در جستوجویِ آینهی بیغبار با تقی آزاد ارمکی؛ واکاویِ هشت دهه نوسانِ جامعهشناسی میانِ حاشیه و متن
تقی آزاد ارمکی و معمای مشروعیت علم در ایران/ جامعهشناسی؛ دانشِ مهارِ رادیکالیسم یا علمِ خاکخورده در سیاست / جامعهشناس از مسائل سخت سخن میگوید
اخبار اندیشه تقی آزاد ارمکی گفت: جامعهای که دائم در وضعیت بیثباتی، بحران و تعلیق زندگی میکند، جامعهشناسی خنثی تولید نمیکند. در چنین جامعهای، جامعهشناسی ناچار است موضع بگیرد، داوری کند و درباره مسیر آینده هشدار بدهد، حتی اگر این موضعگیری به مذاق قدرت، افکار عمومی یا سیاست روز خوش نیاید.
-
گروه پژوهشی مطالعات زنان و خانواده پژوهشکده علوم اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعا فرهنگی برگزار می کند
نشست بررسی «خشونت خانگی؛ واکاوی گفتمانهای فقهی و حقوقی و افقهای ترمیمی»
اخبار اندیشهگروه پژوهشی مطالعات زنان و خانواده پژوهشکده علوم اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعا فرهنگی چهاردهمین نشست از سلسله نشست های گروه پژوهشی مطالعات زنان و خانواده را با موضوع «خشونت خانگی: واکاوی گفتمان های فقهی و حقوقی و افق های ترمیمی» برگزار می کند.
-
تأملاتی در زیستِ فکری و میراثِ نظریِ مترجم؛ بازخوانیِ انتقادیِ حسینعلی نوذری
نقشِ عزت الله فولادوند در تکوینِ زبانِ فلسفیِ معاصر در ایران/ سهولت فلسفهخوانی را مدیون فولادوند هستیم
اخبار اندیشهبهگفته نوذری: «میبینید که ایشان چه تکنیکها، شگردها، چموخمها، و شیوههای مشخص و متدهای بسیار جالب، زیبا، بدیع و ابتکاری را در امر ترجمه بهکار میگیرند، بهگونهای که وقتی خواننده آثار ایشان را در دست میگیرد، با آنها اخت میشود و شروع میکند به خواندن».
-
کافه ها به مثابه متولدِ سازی کنشگری در شکافِ گفتمانها در گفت و گو با الناز شیری
چرا سعید جلیلی با پاتوق ها ی جوانان از جمله کافه ها مخالف است؟ / نادیده انگاری سیاست رسمی در پاتوق ها / پاتوق ها مقوم حوزه عمومی و جامعه مدنی
اخبار اندیشهدر عمل جوانان در این عرصه ها دارند پیام خود را صادر می کنند. همان طور که گفتم فضاهای جدید شکلگرفته از یک سو فضای بروز فردیت به شمار میآیند، زیرا بروز فرد در برابر سیستم را نشان میدهند. سیستمی که به خواستههای مردم توجهی ندارد و مردم نیز اعتراضات خود را به صورت خیلی نرم، در قالب زندگی گرایی، میتوانند با چنین حضوری نمایش دهند. تأکید دوباره این است که این حضور ممکن است با آگاهی همهی افراد نبوده باشد، اما آغازی است برای شکلگیری کنشگری به شیوهای خلاقانه و جدید که ممکن است مواردی شبیه آن در موقعیتهای دیگر تکرار شود.
-
بازخوانیِ توسعه و توسعه نیافتگی به قصد گشایش راه و طرحی نو
فراخوان داوری اردکانی برای نقد اندیشه هایش در باره توسعه / گروههای با نفوذی با تجدد به شدت مخالفند / توسعهنیافتگی گم شدن در بیابان فنا است
اخبار اندیشهرضا داوری اردکانی نوشت:توسعه و توسعهنیافتگی به جهان جدید تعلق دارد. جهانهای قدیم نه توسعهیافته بودند نه توسعهنیافته و هر جهانی به راه خود میرفت و خرد خاص خود داشت. اکنون دو وضع وجود دارد: توسعهیافتگی و توسعهنیافتگی که این یک وضع بدی است که با درک و فهم وضع جهان و شرایط و امکانهای زمان بیگانه است و از آن بیرون باید رفت که متاسفانه راه بیرون رفتن را به آسانی نمیتوان یافت. اما اگر راه پیدا شود، پیمودنش چندان دشوار نیست. من به گشایش این راه فکر کردهام و این مسالهای بزرگ و کاری صعب است.
-
در مراسم رونمایی از کتاب «روایت رضا» مطرح شد
چرا داوری اردکانی راهِ میانبر برای توسعه را محال میداند؟ / چرا ایران به "روایتِ شکست" رسید اما راهِ درمان را بست؟
اخبار اندیشهعصر روز چهارشنبه با حضور چندین تن از اساتید دانشگاه و نظریهپردازان توسعه، مراسم رونمایی از کتاب «روایت رضا» که به بررسی روایت دکتر رضا داوری اردکانی از مسأله توسعه در ایران میپردازد، در دانشگاه تهران برگزار شد.
-
برگزاری نشست تخصصی «پیوند استراتژیک دانشگاه و تجارت بین الملل » دانشگاه علم و صنعت ایران
اخبار اندیشهبرای نخستینبار در فضای دانشگاهی کشور، نشست تخصصی «پیوند استراتژیک دانشگاه و تجارت بینالملل» با هدف ایجاد ارتباط مؤثر میان دانشجویان، دانشگاه و فضای حرفهای کسبوکار بینالمللی برگزار میشود.
-
هادی خانیکی از راههای برونرفت از «اکنون خطیر ایران» می گوید / زبان ما نباید زبان انقلابی باشد / هیچ جریان سیاسی دارای نسخه شفابخش نیست
اخبار اندیشهخانیکی: مسائل پیشروی ما، راهحل سادهای ندارد و هیچ جریان سیاسی دارای نسخهای شفابخش نیست و گفتوگو با پایین و جلب مشارکت تمام جامعه، تنها راهحل ممکن است. حاکمیت باید تصمیماتی را برای حل مشکلات بگیرد که نظرات تمام جامعه را تامین کند، نه اینکه تصمیمی را بگیرد و سعی در قانعسازی مردم برای اجرای آن داشته باشد. خود ما اصلاحطلبان نیز باید زبان خود را تغییر دهیم و فکر نکنیم با واژگان تند میتوانیم نظر جامعه را جلب کنیم. در شرایطی که ما اصلاحطلبان نمیتوانیم انقلاب کنیم و نباید هم به این سمت برویم، پس زبانمان هم نباید انقلابی باشد.
-
برگزاری «همایش نظم مهندسی، فهم انسانی» در دانشگاه شریف
اخبار اندیشه موسسه «حامی علوم انسانی» با همکاری والکس و انجمن فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف «همایش نظم مهندسی، فهم انسانی» را برگزار می کند.
-
برگزاری نشست میراث فرهنگی در توسعه پایدار گردشگری
اخبار اندیشهخانه اندیشمندان علوم انسانی، انجمن علمی دانشجویی گردشگری دانشگاه خوارزمی ، دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، و ایکوم ایران نشست «میراث فرهنگی در توسعه پایدار گردشگری» را برگزار می کنند.
-
چهارمین نشست از سلسله نشستهای «بایستههای توسعه محلی در ایران»
اخبار اندیشهچهارمین نشست از سلسله نشستهای «بایستههای توسعه محلی در ایران» با هدف بررسی مهمترین موانعی که باعث ممانعت از توسعه محلی است برگزار می شود.
-
اگر مولانا در ایران بود، مکتبش از بین رفته بود؟ْ!
اخبار اندیشهمولانا در ایران، تنها در کتابخانهها زنده نیست؛ او در میان مردم زنده است. موسیقی سنتی و مدرن ایرانی پر است از تأثیرات مولانا؛ نمایشهای تئاتر و اجراهای صحنهای با الهام از میراث او برگزار میشوند؛ کلاسهای مثنویخوانی در سراسر ایران برقرار است و مردم مثنوی میخوانند و میآموزند. صفحات اجتماعی نیز پر است از بیتهای مولانا که زبان دل مردم است؛ گزیدههایی از آثار مولانا و شمس و شرحهای مثنوی و برگردان مثنوی به نثر ساده در دسترس همگان قرار دارد؛ حتی برای کودکان و نوجوانان نیز کتابهایی سودمند و بدیع تهیه شده که مدخلی برای آشنایی آنان با جهان مولاناست.
-
ضرورت بازسازی پیوند دولت-ملت/ چرا «وفاق» نیازمند تغییر پارادایم در حکمرانی است؟
اخبار اندیشهدر ستایش واقعیت گزنده ایران در پایان آذرماه ۱۴۰۴، در تقاطع هولناکی از «استهلاک منابع» و «بحران معنا» ایستاده است. اگرچه بیانیه اخیر جبهه اصلاحات با اشاره به تورم ۷۰ درصدی و سیطره شبکههای رانتی، زنگ خطری جدی را به صدا درآورد، اما تقلیل این وضعیت به یک ناتوانی مدیریتی صرف، نادیده گرفتن لایههای زیرین و استراتژیکی است که موجودیت ملی ما را تهدید میکند. ما امروز نه با یک تلاطم اقتصادی گذرا، بلکه با وضعیتی روبهرو هستیم که در ادبیات سیاسی میتوان آن را «کسوف دولت-ملت» نامید.
-
ضرورت اقدام جهانی برای عدالت اقلیمی؛ واکاوی پیوند تاریخ استعمار، نابرابریهای اجتماعی و بحران اقلیم
فکوهی از دوزخِ زیستمحیطی برای فقرا در شهرهای مدرن جهان می گوید / بهشتِ پاک برای شمال و چرخه های فقر در سایه نئولیبرالیسم
اخبار اندیشهچرخه فقر، نابرابری و فرودستی، با چرخه آلودگی زیستمحیطی، اقلیم نامناسب و بیماری و ناتوانی تکمیل میشود. نظام شهری در کشوری چون آمریکا به مثابه قلب جهان سرمایهداری بیش از پیش این امر را نشان میدهد: محلههای شهری فقیر و غنی، کثیف و تمیز، ناسالم و سالم، مهاجرنشین یا رنگینپوستنشین و سفیدپوستنشین.
-
تحمیل هفتاد همت به مردم؛ حماقت یا خدمت؟
اخبار اندیشهاگر سیاست مداری اشتباه کرد اشکالی ندارد. بالاخره انسان است و جایز الخطا. ولی اگر به علتی از علت های سه گانه (منفعت گروه های فشار یا به ترس از پذیرش اشتباه یا تصلب) حاضر به کنار گذاشتن سیاست شکست خورده نیست، آنگاه مردم سیاست مدار را عوض می کنند تا سیاست ها هم عوض شود. پس در عمل گردش آزاد قدرت، مکانیزمی برای «خروج و تعویض سیستماتیک» سیاست گذاران شکستخورده یا متصلب یا ناسالم است.
-
قدرت «تصویر ذهنی» در جهتدهی نظریههای اجتماعی
از رنجِ کارگر تا بغضِ دخترِ دانشجو؛ درک تبعیضهای نامرئی
اخبار اندیشهمفهوم «تبعیض» همچنان یک ابرمفهوم تحلیلی ضروری در جامعهشناسی است و هدف این رشته نیز جلوگیری از بازتولید مکانیسمهای آن است. اما اگر تصویرهای پشتیبان این مفهوم اصلاح نشوند، فهم ما از تبعیض به شکل تاریخی و صنعتی آن محدود میماند. نمونهای روشن از این وضعیت را میتوان در مقایسه میان دو موقعیت دید: یک دختر دانشجو را فرض بگیرید و یک کارگر با حقوق اندک در یک کارخانه خودروسازی را هم به عنوان مورد دیگر در نظر بگیرید. جامعهشناسی ایرانی معمولاً مورد دوم را جدیتر میگیرد و اولی را کماهمیت میپندارد. اما جامعه از جامعهشناسی ایرانی جلوتر است و هر دو اینها را جدی میگیرد، زیرا تبعیض را در ملموس بودن و انسانی بودن آن تجربه میکند.
-
انجمن جامعه شناسی نشست مجازی بررسی فیلم «بامداد خمار» را برگزار می کند
اخبار اندیشهگروه علمی-تخصصی جامعهشناسی ادبیات انجمن جامعهشناسی ایران نشست «بامداد خمار، واکاوی جامعهشناختی-تطبیقی نسخههای دیداری و نوشتاری» را برگزار می کند.
-
حافظ و مسیح - شجریان و مسیح
اخبار اندیشهبا وجود تسلط شگفتآور حافظ به عربی و به قرآن، او هیچ واژه و کلامی از اسامیِ تاریخِ صدر اسلام را در کلامش به کار نبردهاست ولی به تاریخ مسیحیت و همچنین به نام پیامبر یهود (موسی (ع)) بارها و بارها ارجاع داده است. او از این تعمّد چه منظوری داشته است؟ شاید بتوان این انتخاب حافظ را نوعی فاصلهگذاری آگاهانه با دینِ رسمیِ ریازده دانست؛ فاصلهای که از گشودگیِ افق معنوی او و توجهاش به تجربههای قدسی بیرون از قالبهای رایج حکایت میکند. نگاهی که در خوانش امروزی، با همشنوی و گفت وگوی ادیان قرابت دارد.
-
نشست نمایش و نقد مستند "خونهی مامان شکوه"
اخبار اندیشهانجمن جامعهشناسی ایران (شعبهی دانشگاه علامه طباطبائی) با همکاری گروه مطالعات زنان انجمن جامعهشناسی ایران و انجمنهای علمی دانشجویی سیاستگذاری اجتماعی و جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبائی نشست نمایش و نقد مستند "خونهی مامان شکوه" را برگزار می کند.
-
بررسی کتاب «سلطانیزم علیه بوروکراسی»؛ روایت دلایل شکست توسعه در دهه ۴۰ ایران
جوان ۳۴ ساله، معمار توسعه ایران / چگونه خالص سازی، توسعه و سلسله شاهنشاهی را منقرض کرد
اخبار اندیشهعالیخانی با تلخی روایت میکند که شاه با کنار گذاشتن تکنوکراتهای مستقل و جایگزینی آنها با افراد «بلهقربانگو»، عملاً پیوند خود را با واقعیت قطع کرد. او میگوید: «شاه فکر میکرد با پول نفت میتواند زمان را بخرد و بر قوانین اقتصاد غلبه کند، اما در نهایت همان پول نفت و همان خودرایی، سیستم را از درون متلاشی کرد.» این بخش از کتاب عالیخانی، درسی بزرگ برای مدیریت چهار ساله اخیر ایران است: زمانی که یک سازمان یا کشور صدای کارشناسان مستقل خود را به نفع ارادهگرایی وفاداران خاص و خالص سازان رقم می زند، در واقع در حال امضای حکم افول و اضمحلال خویش است.
-
کتاب روایت علینقی عالیخانی در خانه اندیشه ورزان نقد می شود
اخبار اندیشهنشست نقد و بررسی کتاب «سلطانیسم علیه بوروکراسی به روایت علینقی عالیخانی»، با حضور کارشناسان در خانه اندیشه ورزان برگزار می شود.
-
نشست «خوانش صلح مدار از عدالت (تفوق خیر صلح بر حقوق)» برگزار می شود
اخبار اندیشهگروه حقوق انجمن علمی مطالعات صلح ایران با همکاری موسسه مطالعاتی بشیریه، شهر فلسفه ایران، انجمن حقوق شناسی و مجموعه سراداد نشست «خوانش صلح مدار از عدالت (تفوق خیر صلح بر حقوق)» را برگزار می کنند.