سارا معصومی: قریب به دو ماه به زمان برگزاری انتخابات در افغانستان زمان باقی است. دو ماه برای چهل و دو نفری که هر کدام در دل آرزوی نشستن بر کرسی حامد کرزای را دارند و بر زبان از تندترین انتقادها از دولت حامد کرزای در طول هفت سال گذشته ابایی ندارند. حضور چهلودو نامزد در انتخابات ریاست جمهوری تنها در کشوری مانند افغانستان ممکن است. بیست آگوست که از راه برسد چهلودو کاندیدا از جمله دو زن تمام تلاش خود را به کار خواهند گرفت تا حامد کرزای را از صحنه دور کنند. سیاستمدار افغانی که در سال 2002 نخستین رهبر رسمی افغانستان پس از سقوط طالبان شد.
کرزای تحصیل‌کرده ایالات متحده است و با حمایت رئیس‌جمهوری وقت ایالات متحده جورج بوش روی کار آمد. حالا اما همگان او را به ناتوانی در اداره امور مملکتی متهم می‌کنند. بسیاری اتهام فساد مالی و اداری بر او می‌بندند و با این حال همگان حتی کاندیداهای ریاست‌جمهوری او را رقیبی شکست ناپذیر می‌دانند. در کشوری که نبود نخبگان سیاسی مشهود است حضور مردی که هفت سال است کار با دولت آمریکا و متحدانش را آموخته است خود غنیمت به شمار می‌رود. حامد کرزای از زمان حضور در دفتر ریاست جمهوری افغانستان از حمایت بی‌قید و شرط جورج بوش برخوردار بود.
همه چیز برای این سیاستمدار افغان خوب پیش‌رفت تا اینکه باراک اوباما بر کرسی بوش در کاخ سفید تکیه زد. به ناگهان استراتژی‌های ایالات متحده در قبال افغانستان تغییری صد و هشتاد درجه‌ای داشت. اوباما به صراحت سیاست‌های کرزای را به باد انتقاد گرفت. از کاستی‌ها گلایه و کم‌کاری‌ها را تقبیح کرد. اوباما شاید در جمع کرزای را سیاستمداری نالایق نداند اما از آن حد از هوش و ذکاوت برخوردار است که حرکاتش را به گونه‌ای تنظیم کند که همگان متوجه عدم تمایل دولت جدید ایالات متحده به رئیس‌جمهوری افغانستان شوند.
در شرایطی که کمتر از دو ماه به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان زمان باقی است، آمریکایی‌ها در دو راهی سختی‌گیر افتاده‌اند: حامد کرزای یکه تاز میدان انتخابات است. جز او فردی وجود ندارد که آمریکایی‌ها بتوانند روی او سرمایه‌گذاری کنند.
عدم حمایت از کرزای یعنی استقبال از عدم مشارکت مردم در این انتخابات. از سوی دیگر اما این انتخابات نخستین انتخاب افغان‌ها پس از هفت سال حضور نیروهای بیگانه در خاک این کشور است. اگر در عراق تنها چهار سال پس از حمله آمریکایی‌ها، امنیت به آن حد رسیده بود که بتوان مردم را در صف‌های انتخاباتی دوشادوش هم قرار داد و ترسی از انفجارهای انتحاری نداشت در افغانستان پس از گذشت هفت سال همچنان چنین امنیت سیاسی حلقه مفقوده است. آمریکایی‌ها برای پاسخ دادن به تمامی انتقادهای بین‌المللی راهی ندارند جز برگزاری انتخاباتی با مشارکت حداکثری مردم.
بسیاری از تحلیلگران بین‌المللی بر این باورند که برگزاری انتخابات در افغانستان نه تنها ثبات را برای این کشور به ارمغان نخواهد آورد بلکه بیش از پیش این کشور را در سراشیبی ناامنی و ناهمگونی سیاسی فروخواهد برد. تأمین امنیت رأی دهندگان افغان بر عهده سربازان هموطن و البته بخشی از سربازان خارجی است اما هنوز طالبان در بسیاری از استان‌های افغانستان به خصوص مناطق مرکزی و جنوبی حکمفرمایی می‌کنند. از سی‌و‌چهار استان افغانستان بیست و پنج استان همچنان در آتش جنگ میان افراطیون طالبان و سربازان خارجی می‌سوزند.
انتخابات یا تفریح سالم سیاسی؟
رمضان بشر دوست یکی از آن چهلودو نفری است که برای مقابله با حامد کرزای در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده‌است. مردی که کردار و رفتارش در جذب رأی دهندگان بیشتر به تلاش برای برنده‌شدن در انتخابات یک مدرسه ابتدایی می‌ماند تا راه‌یابی به کاخ ریاست جمهوری.
هر روز ده‌ها نفر از افغان‌ها برای شنیدن سخنان رمضان به ستاد انتخاباتی او می‌روند. ستاد انتخاباتی که یک چادر نسبتاً پوسیده است در بیابانی دورافتاده و فوق العاده گرم. رمضان تنها و تنها از مبارزه با فساد اقتصادی سخن می‌گوید. برنامه‌هایی در سر دارد تا در صورت راه‌یابی به دفتر ریاست جمهوری چهار سال دیگر به جای حامد کرزای متهم به فساد مالی و سهل انگاری در مبارزه با مفسدان نشود. رمضان دو دهه از عمر خود را در فرانسه گذرانده است. بسیاری بر این باورند که او می‌تواند در میان چهل و دو نامزد ریاست جمهوری جایگاه چهارم را به خود اختصاص دهد البته از باب محبوبیت اجتماعی.
رمضان در ساختار سیاسی افغانستان کاندیدایی مستقل اما رادیکال و افراطی است. در روزهای درگیری افغان‌ها با رهبران اتحاد جماهیر شوروی سابق این رمضان بود که کمونیست‌ها را به دلیل صدور مجوز برای حمله به خاک افغانستان به باد انتقاد گرفت.
او تاکنون بارها خواهان برگزاری دادگاه‌های جنایی برای رسیدگی به اتهام‌های رهبران گروه‌های جهادی در دهه نود شده است. اخیراً او تکنوکرات‌ها را به واسطه فسادهای مالی مورد انتقاد شدید قرار داده است. در میان متهمان این پرونده مالی که قاضی آن رمضان است نام حامد کرزای هم به چشم می‌خورد. زمانی که از رمضان در خصوص نحوه مبارزه با طالبان پرسیده می‌شود او به تاریخچه حرکت‌های شبه نظامیان در کشورش اشاره می‌کند و می‌گوید: شبه نظامیان چه عضو طالبان باشند و چه متعلق به هر گروه دیگری در حقیقت با آمریکایی‌ها نمی‌جنگند.
آنها از دهه نود تاکنون حنگی داخلی را در افغانستان هدایت می‌کنند. آمریکایی‌ها نیازی نیست نگران امنیت در کشوری باشند که چندان از این موهبت در طول تاریخ برخوردار نبوده است. آنها بهتر است نگران پول مالیات‌های خود باشند که هشت سال است از جیب دولتمردان افغان سردرمی‌آورد. رمضان با لحنی آمیخته به طنز گفت‌وگوی خود با نیویورک تایمز را اینگونه به پایان می‌رساند: در فرانسه دختران بسیاری بودند که دوست داشتند با من به افغانستان بیایند، اما من به همه آنها گفتم: من از کشوری هستم که ده‌ها هزار مشکل دارد. از سیاسی تا اقتصادی. در بهترین حالت یک ماه می‌توانید در افغانستان من تاب بیاورید.
ژنرال آمریکایی تازه وارد و استراتژی‌های نو
ژنرال استنلی مک کریستال تازه به افغانستان رسیده است. مردی که رابرت گیتس از وزارت دفاع ایالات متحده و باراک اوباما امیدوارند بتواند مشکلات امنیتی کشورشان را حل و فصل کند. مک کریستال در نخستین روزهای حضور در قدرت ضرب الاجلی شصت روزه تعیین کرده است تا نظامیان آمریکایی همه آنچه را که در این هشت سال در افغانستان انجام دادند مورد بازبینی قرار دهند. مک کریستال هدف از این کار را تلاش برای جداسازی شهروندان غیر نظامی از شبه نظامیان می‌داند.
در طول ده روز آینده مک کریستال با رهبران قبیله‌های متفاوت دیدار خواهد کرد. مقام‌های امنیتی افغان و آمریکایی را به حضور می‌پذیرد و البته با کارشناسان مبارزه با تروریست‌ها جلسات مشاوره‌ای خواهدداشت. همه چیز قرار است مورد بازبینی قرار بگیرد. استراتژی‌ها تغییر خواهد کرد چه در جزئیات و چه در کلیات. مک کریستال در شرایطی زمام امور را در دست گرفته است که تا پایان تابستان جاری قریب به 68 هزار سرباز آمریکایی تازه نفس به افغانستان خواهند رسید.
نظر شما