معاون فرمانده نیروی انتظامی کشور با اعلام «رضایت 70 درصدی شهروندان تهرانی از طرح انضباط اجتماعی»، از گسترش این در طرح در تمام مناطق پایتخت خبر داده است.
طرح انضباط اجتماعی از دهم آذر ماه با هدف استقرار نظم و امنیت در شهر تهران توسط نیروی انتظامی آغاز شده بود. مرحله نخست این طرح در منطقه 3 شهر تهران با عنوان انتظام‌بخشی شهری به اجرا درآمد. به همین منظور پلیس با افزایش واحدهای گشتی و استقرار نیروهای خود در نقاط مختلف این منطقه تلاش کرد به اهداف پیش بینی شده دست پیدا کند. مبارزه با کیف‌زنی، سرقت خودرو و پرسه زنی از اهداف این طرح اعلام شده بود.
در این طرح از 3 هزار و 200 مامور پلیس، 453 دستگاه خودرو و 355 دستگاه موتور سیکلت استفاده می شود. به گفته سردار رجب زاده فرمانده فاتب (فرماندهی انتظامی تهران بزرگ) اجرای کامل این طرح 3 سال زمان خواهد برد. پلیس امیدوار است با اجرای این طرح شاخص های امنیتی ، انتظامی و انضباطی پایتخت را ارتقا دهد.
اجرای این طرح پس از آن صورت می گیرد که سردار رادان فرمانده سابق فاتب طرح امنیت اجتماعی را در شهر تهران کلید زده بود. بخشی از اهداف این طرح و طرح تازه موسوم شده به طرح انظباط اجتماعی با یکدیگر همپوشانی دارند. با این وجود فرمانده جدید پلیس تهران گفته است که طرح انضباط اجتماعی در تداوم طرح‌های قبلی است و هدف آن را اجرای قانون دانسته است.
او البته این نکته را نیز افزوده است که: طرح انضباط اجتماعی با شکل و شیوه جدید و گستره‌تر از طرح ارتقای امنیت اجتماعی در تهران اجرا شود. این اظهارات باعث شده است تا عده ای با تمام شدن دوران «طرح ارتقای امنیت اجتماعی» از ادغام آن در طرح فرمانده تازه فاتب خبر بدهند.
همانند طرح ارتقای اجتماعی طرح اخیر سردار رجب زاده نیز قرار است همه مناطق جرم‌خیز و آلوده شهر تهران را در برگرفته و به صورت منطقه‌‌ای آنها را پاک‌سازی کند. به گفته سردار رجب زاده پس از این مرحله مناطق برا ی تثبیت امنیت و انضباط به کلانتری‌هاتحویل داده می شوند.
اما با وجود تلاش سردار رجب زاده برای فاصله گذاری میان این طرح و طرح ارتقای امنیت اجتماعی اجرا 20 روزه آن در برخی از نقاط شهر تهران انتقاداتی را در پی آورده است که به گفته رضا فیض، جامعه شناس شهری پلیس باید به آنها توجه کند.
دکتر مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری و آسیب شناس اجتماعی نیز معتقد است اولین نقد به این طرح عدم تعریف استانداردهاست: «نهادها وظیفه دارند پیش از هر اقدامی استانداردهای خود را تعریف کنند تا شهروندان بدانند با چه خواسته هایی مواجه هستند.»
او می گوید: مثلا در طرح امنیت اجتماعی ما با کلمه بدحجابی مواجه بودیم حال آنکه تعریفی از آن ردر اختیار نبود. اگر نهادهای فرهنگی ما بتوانند پوشش استاندارد برای زن ایرانی تعریف کنند، آن وقت می شود با عدم اجرای آن برخورد قانونی کرد.
ابهری معتقد است: وقتی چارچوب قانونی و تعریف درست نیست هر کسی می تواند بگوید حرف من استاندارد است و برخوردها هم سلیقه ای می‌شود. به نظر یک مامور یک پوشش کامل است و به نظر یک مامور دیگر نیست .
این مهم‌ترین ایرادی است که به نظر این کارشناس بر این طرح نیز همانند طرح ارتقای امنیت اجتماعی وارد است. همچنانکه منیره پرتو، روانشناس خانواده نیز با این اعتقاد که این طرح مشابه طرح امنیت اجتماعی است، می‌گوید: وقتی که یک خانم نمی داند که اگر چه لباسی بپوشد ممکن است دچار مشکل نشود سردرگم می شود. اگر با لباسی که از خانه بیرون می‌آید در یک خیابان به او تذکر بدهند و در یک خیابان ندهند، او به مرور اعتماد به نفس خود را از دست می دهد.
پرتو این زنان را نمونه زنانی می داند که برای هر بار بیرون رفتن از خانه از همسرشان می پرسند که چه بپوشند. این عمل، هرچند در کوتاه مدت عوارض خود را نشان نمی دهد اما بعد از چند سال اعتماد به نفس آن زن را چنان می گیرد که بدون همراه، توان انتخاب لباس‌هایشان را ندارند: «کمتر می بینیم که یک خانم وقتی می خواهد سر کار برود نگران لباسی باشد که می خواهد بپوشد اما همین خانم اگر بخواهد برای خرید یا گردش بیرون برود سردرگم می شود.»
یک کارشناس سابق انتظامی نیز که نمی خواهد نامش عنوان شود، در این باره با تاکید بر این‌که اساسا با هرگونه «بسیج نیرو در سطح شهر» مخالف است، می گوید: این امر می تواند ناشی از سلیقه های متفاوت باشد اما از آنجا که معتقدم حضور محسوس پلیس خود باعث ایجاد ناامنی روانی در شهروندان می شود با این اقدام جز در مواقع ضرور مخالف هستم.
این فرمانده سابق می گوید: باید توجه داشته باشیم با بسیج نیروها در شهر پیغام خوبی را به شهروندان انتقال نمی دهیم. ما به آنها می گوییم که زور ما بیشتر است، پس شما نباید این کار را بکنید و این خود باعث نهادینه شدن خشونت در جامعه می شود.
البته همانند هر طرحی، طرح انضباط اجتماعی نیز مدافعانی دارد. از جمله سرهنگ عباسعلی محمدیان، رئیس پلیس آگاهی پایتخت در نشست خبری خود با بیان این‌که در این طرح، کنترل توقفگاه‌ها، پارکینگ‌ها، سمساری‌ها، محل‌های فروش اجناس دسته دوم، موتور‌سواران و محدوده‌های وقوع سرقت داخل خودرو در دستور کار پلیس آگاهی قرار داشته، تاثیرات اجرای این طرح را چنین بر شمرد: در این طرح 12 دستگاه خودروی و 22 دستگاه موتورسیکلت سرقتی کشف و 8 سارق وسایط نقلیه مزبور دستگیر شدند.
رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ به شناسایی و توقیف 13 خودروی تحت تعقیب در این طرح اشاره کرده و گفت: اجرای طرح انضباط اجتماعی تاکنون موفقیت‌های بسیاری را به همراه داشته است.
نظر شما