یک سبد کتاب برای هدیه نوروزی

دو هفته تا نوروز باقی مانده و فرصت خوبی است تا به جای سررسید، جوراب یا تراول پنجاه هزار تومانی، کتاب‌هایی را برای هدیه دادن انتخاب کنیم. پیشنهادهای من، مبتنی بر شناخت شما از هدیه‌گیرنده، به شرح زیر است. بدیهی است عموم کتاب‌خوان را مد نظر دارم و حساب کتاب‌خوان متخصص جداست. جهت اختصار، فقط نام کتاب و نویسنده را ذکر می‌کنم. این فهرست انتخاب‌های من است نه بهترین کتاب‌هایی که می‌توانید برای هدیه دادن در بازار کتاب پیدا کنید.

ادبیات عرفانی: پله پله تا ملاقات خدا (شرح زندگی مولانا)؛ فرار از مدرسه (درباره زندگی امام محمد غزالی)، هر دو نوشته عبدالحسین زرین‌کوب.

دین و اخلاق: کیمیای سعادت (دو جلدی، امام محمد غزالی)، معراج‌ السعاده (ملا احمد نراقی)، المراقبات (حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی). (علاقمندان دینداری سنتی عابدانه، مخاطبان بهتری برای موارد ۲ و ۳ هستند.)

رمان: ملت عشق، نوشته الیف شافاک.

زندگی‌نامه: شازده حمام (زندگینامه دکتر محمدحسین پاپلی یزدی).

تاریخ تمدن‌ها: چهره‌های تمدن (فرنان برودل) کتابی عمومی و در عین حال جذاب.

تاریخ اروپا: تاریخ اروپا از قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم (سرژ برستاین و پی‌یر میلزا)، اروپا مولود قرون وسطی (ژاک لوگوف)، کتابی که ریشه‌های قرون وسطایی توسعه اروپا را نشان می‌دهد.

تاریخ توسعه صنعتی اروپا: عوامل پیشرفت اروپای مدرن (ایوان تی بِرِند). تاریخ‌نگاری متفاوتی از عوامل پیشرفت اروپا.

تاریخ خاورمیانه: صلحی که همه صلح‌ها را بر باد داد (دیوید فرامکین). روایت فروپاشی امپراتوری عثمانی در طول جنگ جهانی اول و تغییر اساسی در خاورمیانه و پیدایش جنگی که تاکنون ادامه دارد.

تاریخ گذشته و آینده انسان: انسان خردمند (یووال نوح هراری)؛ انسان خداگونه: تاریخ مختصر آینده (یووال نوح هراری).

برنامه‌ریزی توسعه در ایران: برنامه‌ریزی در ایران (تامس اچ مک‌لئود)؛ برنامه‌ریزی و توسعه در ایران (جورج جی بالدوین)؛ برنامه‌ریزی و قدرت در ایران (فرانسیس بوستاک و جفری جونز).

زندگی‌نامه مردان اقتصادی و صنعتی: تکنوکراسی و سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران (زندگینامه رضا نیازمند) کتابی فوق‌العاده جذاب؛ خاطرات محمد یگانه (به کوشش حبیب لاجوردی) برای علاقمندان به سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران.

اقتصاد: اقتصاد ایران به کدام سو می‌رود (مسعود نیلی)؛ اقتصاد برای همه (علی سرزعیم)؛ بینش اقتصادی برای همه (علی سرزعیم)؛ سقُلمه (ریچارد تیلر و کاس آر سانستین)، کتاب تخصصی است اما عموم علاقمندان هم از آن بهره خواهند برد.

اقتصاد سیاسی: معمای فراوانی: رونق‌های نفتی و دولت‌های نفتی (تری لین کارل)، کتابی کم‌نظیر در تشریح توسعه‌نیافتگی کشورهای نفتی؛ خشونت و نظم‌های اجتماعی: چهارچوب مفهومی برای تفسیر تاریخ ثبت‌شده بشر (داگلاس نورث و همکاران). هر دو کتاب تا اندازه‌ای تخصصی هستند و برای کسانی که علاقه زیادی به اقتصاد سیاسی و توسعه نداشته باشند، خسته‌کننده خواهد بود.
اقتصاد سیاسی: چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، و ترجمه دیگری از همین کتاب با عنوان چرا کشورها شکست می‌خورند (دارون عجم‌اوغلو و جیمز رابینسون). کتابی جالب و پرفروش درباره منشأ توسعه، فقر یا ثروت کشورها.

شناخت خاورمیانه: سیاست و حکومت در خاورمیانه و شمال آفریقا (مارگ گازیروسکی). کتابی نسبتاً عمومی برای شناخت سیاست و حکومت در ایران، عربستان، مصر، عراق، ترکیه، اسرائیل، یمن و بقیه کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا.

سیاست‌گذاری عمومی: درآمدی نظری بر سیاست عمومی (کوین بی اسمیت، کریستفر لریمر). کتابی برای علاقمندان به شناخت عرصه سیاست عمومی، تا اندازه‌ای تخصصی.

تاریخ سیاسی: تاریخ بی‌خردی (باربارا تاکمن)، کتابی کم‌نظیر درباره بی‌خردی حکومت‌ها و حاکمان؛ توپ‌های ماه اوت (باربارا تاکمن)، درباره تاریخ جنگ جهانی اول.

تاریخ ایران: ایران در بحران: زوال صفویه و سقوط اصفهان (رودی متی)، کتابی درباره تعامل دولت و جامعه صفوی، پیش به سوی زوال. علاقمندان تاریخ و سرنوشت ایران از خواندنش لذت خواهند برد.

* منتشر شده در کانال تلگرامی محمد فاضلی با عنوان «دغدغه ایران»