دنیای پرتلاطم بازارهای نفتی

اندرو واکر: یک سال پیش قیمت یک بشکه نفت به یکصد و پنجاه دلار نزدیک شد. حتی در آن زمان بسیاری از تولیدکنندگان نفت بر این باور بودند که نفت بیش از حد قیمت‌گذاری شده است. اما برخی تحلیلگران از مدتها پیش برای هر بشکه نفت قیمتی معادل ۲۰۰ دلار را پیش‌بینی می‌کردند و تولیدکنندگان نفت تحت فشارهای سیاسی بین‌المللی بودند تا اقدامی انجام دهند.
اما این کشورها ظرفیت اندکی داشتند و کار زیادی هم نمی‌توانستند، انجام دهند.
ملک عبدالله، پادشاه عربستان که کشورش بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت دنیا به حساب می‌آید، نشستی در جده برپا کرد تا به این مشکل بپردازد.
البته او دلیلی برای نگرانی حداقل برای بهای زیاد نفت نداشت.
رکود اقتصادی، تقاضا برای انرژی را کاهش داد و بهای نفت کاهش پیدا کرد. از آن زمان قیمت هر بشکه نفت به زیر ۴۰ دلار رسید و اکنون به نزدیک هفتاد دلار رسیده است.

تأثیر نفت
قیمت نفت همیشه عامل و برخی مواقع مهم‌ترین عامل در چند رکود اقتصادی طی دهه‌های گذشته بوده است. اما آیا این بار هم نفت بانی رکود اقتصادی شد؟
زمانی که قیمت نفت بالا بود، این امر منجر به افزایش هزینه‌های بازرگانی شد و باعث شد تا مصرف‌کنندگان پول کمتری برای هزینه در سایر بخش‌ها مثلاً بازپرداخت وام‌های مسکن داشته باشند. به همین خاطر بهای نفت می‌تواند در بروز بحران مالی اثر گذاشته باشد یا حداقل آن را تشدید کرده باشد.

افزایش قیمت نفت
افزایش جزئی در بهای نفت نشاندهنده چند نکته است.
اخبار اخیر نشان می‌دهد که وضعیت اقتصادی ممکن است ثبات پیدا کرده باشد یا حداقل آرام‌تر به سوی وخامت اوضاع پیش می‌رود که این نشان می‌دهد تقاضا برای نفت نیز چنین وضعیتی پیدا کرده است.
سیاست‌های مالی بانک‌های مرکزی و استقراض سنگین دولت‌ها منجر به بروز این نگرانی شده که این مسائل می‌تواند در آینده منجر به تورم شود.
خرید نفت و سایر کالاها می‌تواند برای سرمایه‌گذاران روش مناسبی برای حفاظت از سرمایه خود باشد.
سازمان کشورهای تولیدکننده نفت -اوپک- که یک کارتل نفتی است اخیراً تولید خود را کاهش داده و کشورهای عضو این بار به طور غیرمنتظره تولیدات خود را کاهش دادند.
کشورهای عضو اوپک معمولاً بیشتر از میزان مقرر نفت تولید می‌کنند تا از این طریق درآمد بیشتری داشته باشند. وفادار بودن کشورهای عضو اوپک تا حد زیادی به میزان مجاز تولید نشان​دهنده آن است که این کشورها با کاهش سریع قیمت‌ها، خطر را احساس کرده‌اند.
یک رویکرد هم وجود دارد که خاطرنشان می‌کند نوسانات قیمت نفت به علت گمانه زنی‌ها درباره بازار کالاهای قیمتی است.

این شکایت دایمی اوپک از این وضع است
این البته می‌تواند توجیه اوپک برای دور کردن نگاه‌ها از خود در هنگام افزایش قیمت نفت باشد که از این طریق می‌گوید مقصر ما نیستیم، تقصیر دلالان است.
اما این تنها نظر اوپک نیست. برخی تحلیلگران همچنین باوری دارند. گروهی هم می‌گویند: نوسانات قیمت نفت ناشی از تأثیر ساز و کارهای بنیادین بازار است.
این یک واقعیت است که گفته شود در بازار نفت دلالان حضور دارند اما آیا عملکرد آنها می‌تواند منجر به نوسانات گسترده قیمت نفت شود؟
نظرات در این باره متفاوت است.
عبدالله سالم البدری، دبیرکل اوپک می‌گوید قیمت هفتاد دلار برای هر بشکه نفت به اقتصاد لطمه‌ای نمی‌زند اما به اعضای اوپک اجازه می‌دهد تا در این بخش سرمایه‌گذاری کنند و درآمد منطقی از نفت خود به دست آورند.
اما بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که برخی کشورها به قیمت بالاتری برای نفت، هشتاد دلار یا بالاتر برای تأمین هزینه‌های دولت نیاز دارند.
این سؤال هم وجود دارد که آیا قیمت‌های پایین‌تر، باعث سرمایه‌گذاری بیشتری برای کشف و استخراج از منابع نفتی جدید می‌شود یا خیر. پیش‌بینی بهای نفت یک کار پرخطر به حساب می‌آید.
اما می‌توانند با اطمینان خاطر گفت که یک عامل اصلی برای این امر، نحوه بهبود اقتصاد جهانی است.
همچنین اقدامات اوپک هم در این زمینه مهم به شمار می‌روند.

بی‌بی سی