شاید هیچ موقعیت دیگری از مدارس و فضاهای تحصیل عالی تا خدمت وظیفه سربازی برای یک شهروند به اندازه حضور در مجالس ختم و سوگواری اعضای متوفی یک خانواده برای ارتباط مستقیم و نزدیک با روحانیت جهت بیان مسایل دینی و طرح موضوعات اعتقادی وجود نداشته باشد.
یک شهروند هرچه هم غیر معتقد و بی ایمان و حتی دارای موضع مخالف نسبت به دین باشد، به خاطر ملاحظات خانوادگی و رودربایستی با بستگان خود ناچار در مجالس ختم شرکت می کند و از سویی به خاطر فضای روانی و عاطفی حاکم بر چنین مجالسی از جهت روحی نیز آماده اثرپذیری معنوی است.
شاید لازم باشد که سالها بگذرد تا این فرصت برای یک نفر پیش بیاید و اگر زودتر از مجلس خارج نشده یا در سفر نباشد و به هر تقدیر همه اسباب دست به دست هم بدهند تا مثلا او مجبور شود دقیقا در هنگام سخنرانی توی مجلس بنشیند و حرفهای خطیب روحانی را بشنود. فرصتی که شاید مثلا هر شانزده سال و هفت ماه یکبار رخ بدهد! متأسفانه از سویی روحانیت قدر این موقعیت را چنان که باید نمی داند و سخنرانی در مجالس ختم را کاری بی اهمیت و دم دستی می داند و از سوی دیگر همان بزرگوارانی که معمولا در این گونه مجالس سخن می گویند غالبا از این فرصت استفاده درستی نمی کنند.
شاید همین قدرنشناختن این فرصت طلایی باعث شده است تا به مرور تغییراتی در شکل برگزاری این مجالس به وجود بیاید و در برخی مناطق دیگر مجلس ختم بدون وعظ و سخنرانی خطیب روحانی برگزار شود. بارها از برخی افراد گلایه و شکایت هایی شنیده ام که می گویند: "مثلا رفته ایم مجلس ختم ولی یک کلام حرف از مرگ نیست! سخنران در باره مسایل سیاسی و بین المللی حرف می زند یا موضوعات حاشیه ای و بی اهمیتی را مطرح می کند که هر جای دیگری می توان شنید"
فرصت استثنایی مجالس ختم تنها موقعیتی است که برخی مردم برای شنیدن حرف دین و پیام خداوند دارند و قرار نیست در این فرصت چند دقیقه ای حساس همه مشکلات عالم اسلام را حل کنیم و تمام معارف و احکام دین را بر زبان بیاوریم، بلکه اگر جرقه ای فروزان در دلهایشان بخورد و حلقه ارتباط و اتصال پیوند یابد می توان امید داشت که انگیزه و رغبتی داشته باشند تا در فرصتهای دیگری مانند ماه محرم و ماه رمضان در مجلس دیگر سخنوران و دانشمندان حاضر شوند و پیام های بعدی را دریافت کنند.
مهم آن است که مدیران نهاد دین و بزرگان روحانیت و حوزه علمیه حساسیت این موقعیتهای استثنایی را درک کنند و برای استفاده بهتر از این فرصتها برنامه ریزی و تدبیری داشته باشند.
* منتشر شده در روزنامه خراسان
نظر شما