درجهبندی سنی، ایدهای منطقی است که در اغلب کشورهای صاحب صنعت سینما اجرا میشود و هدف آن، اطلاعرسانی به والدها و یا بزرگسالان درباره این است که فیلمی مناسب سن کودکشان هست یا نه. بارها این نکته را از اطرافیان خود شنیدهایم (و یا شاید خود نیز تجربه کردهایم) که اگر میدانستم این فیلم درباره چنین موضوعی است و یا فلان سکانسش چنان است، بچهام را با خود به سینما نمیآوردم.
شورای درجه بندی سنی، برای راهنمایی در همین محدودهها است. بسیاری از ما والدها با اینکه فیلم و سینما را بسیار دوست داریم، اما هم بر اساس بینش خود و هم بر مبنای دادههای روانشناسی، معتقدیم هر فیلمی و هر سکانسی مناسب تماشای کودکان نیست. گیرایی و تحلیلپردازی کودکان، با موقعیتهای بزرگسالانه متفاوت است و از همین رو، ممکن است برداشت و یا تاثیری که او از یک فیلم یا فصلی از آن و یا دیالوگی از آن میگیرد، به روان و یا ذهن او چنان موقعیتی را وارد سازد که به سلامتش آسیب رساند.
درجهبندی سنی این مرزهای موقعیتی را برای والدین روشن میکند. همین. فصلی که بریدن گلوی کسی را در قاب درشت نمایش میدهد، یا دیالوگی که حاوی برخی اطلاعات نامتناسب با فهم بچه نابالغ است، یا فضایی که استعمال دخانیات را به مثابه نوعی آرامشبخشی تداعی میکند، قاعدتا برای سنین کودک مناسب نمینماید.
هشدار به والدین برای کودکانشان، هرگز به معنی بد بودن این فیلمها نیست. اتفاقا خیلی از فیلمهای جدی و ارزشمند و دغدغهمند، ممکن است واجد این صحنهها باشند. درجهبندی سنی حتی از جهاتی ممکن است فیلمی را که قبلا ممکن است به همین دلایل دچار ممیزی شود، از این موقعیت هم رها میکند تا فقط در حد هشداربخشی به والدین باقی بماند و به خاطر یکی دو سکانس، نمایشش بالکل دچار مشکل نشود.
چندی قبل پیشنویس آییننامه درجهبندی سنی انتشار عمومی یافت. صاحب نظران حوزههای سینمایی و روانشناسی و جامعهشناسی و تربیتی، با ارائه نظرات خود درباره این پیشنویس، میتوانند به بهبود فضای جاری کمک های سازندهای کنند. این موقعیت را جدی بگیریم. هم برای سلامت روانی کودکانمان و هم برای تسهیلسازیهای سینمایی.
* منتقد سینما و عضو هیات رده بندی سنی فیلم سازمان سینمایی
* منتشر شده در همشهری آنلاین ۸ مهر ۱۳۹۸
نظر شما