بر اساس قانون انتخابات موجود برای انتخابات مجلس، نامزدها یا باید دارای مدرک فوقلیسانس باشند یا باید داری مدرک لیسانس و پنج سال سابقه کار اجرایی باشند. همچنین یک دوره حضور در مجلس معادل یک پایه تحصیلی محسوب میشود.
اما در طرح جدید اصلاح قانون انتخابات مجلس پیشنهاد شده است که نامزدها باید حداقل مدرک کارشناسی ارشد داشته باشد به انضمام پنج سال سابقه مدیریتی اجرایی. بر اساس شرایط موجود کشور نیز تنها کسانی میتوانند بیش از پنج سال سابقه کار مدیریتی اجرایی داشته باشند که حداقل مدرکشان لیسانس باشد. از این رو شرط تعیین شده از سوی نمایندگان در این طرح، غی ممکن یا دور از ذهن نیست.
همچنین در طرح مذکور آمده است که نمایندگان ادوار گذشته هم باید حتما حداقل مدرک کارشناسی داشته باشند. از آنجا که برخی این تبصره را اعمال نوعی محدودیت و تبعیض در مورد نامزدهای انتخابات مجلس میدانند، تعدادی از نمایندگان خواستار حذف این تبصره شدهاند و قطعا این پیشنهاد را در جلسه علنی فردا نیز مطرح خواهند کرد.
برخی نمایندگان مخالف این اصلاحیه قانون انتخابات نیز معتقدند که طرح مذکور مغایر با قانون اساسی است و میزان مشارکت را پایین میآورد. این در حالی است که تنها در ادوار دوم و سوم مجلس، افزایش مدرک تحصیلی حتی تا مقطع دیپلم، با مخالفت شورای نگهبان مواجه میشد و دلیل این شورا نیز آن بود که با افزایش میزان تحصیلات نامزدها، میزان مشارکت نامزدها و مردم کاهش مییابد.
اما از دوره پنجم مجلس به بعد خود شورای نگهبان به این نتیجه رسید که باید شروطی را برای نامزدها در نظر گرفت. چرا که نمایندگان مجلس باید در مصوباتشان مصالح و منافع نظام را در نظر بگیرند و لازم است که تخصصص و تجربه لازم را داشته باشند. به همین دلیل شورای نگهبان با افزایش سطح مدرک تحصیلی نامزدها به دیپلم و سپس فوق دیپلم و کارشناسی و کارشناسی ارشد موافقت کرد.
با توجه به این روند، به نظر نمیرسد که طرح جدید مجلس مغایرتی با قانون اساسی داشته باشد و شورای نگهبان هم با آن مخالفتی نخواهد کرد. چون این مصوبه در راستای مصوبات قبلی است که با تایید شورای نگهبان مواجه شده است.
ایراداتی دال بر نگرانی از کاهش مشارکت مردم را هم نمیپذیرم چون مدارک تحصیلی و سطح سواد در سراسر کشور بالا رفته و در تمامی شهرستانها افرادی با مدرک فوق لیسانس زیاد هستند. از این رو این قانون، نامزدهای انتخابات مجلس را محدود به قشر خاصی نمیکند و دامنه انتخابات تنگتر نمیشود.
خوشبختانه در میان روحانیون نیز مدرک تحصیلی معادل کارشناسی ارشد، به وفور یافت میشود و این قانون جدید دامنه حضور روحانیون را نیز تنگ نمیکند. کما اینکه فارغالتحصیلان سطوح مکاسب و کفایتین که از سطح چهارم به بالا محسوب میشوند، معادل مدرک فوقلیسانس محسوب میشوند و از مقطع خارج فقه به بالا نیز معادل دکتری هستند.
/111
نظر شما