أَللّـهُمَّ اهْدِنی فیهِ لِصالِحِ الاَْعْـمالِ وَ اقْـضِ لی فیهِ الْحَـوآئِجَ وَ الآمـالَ یا مَنْ لایَحْتاجُ اِلَی التَّفْسیرِ
وَ السُّؤالِ یا عالِماً بِما فی صُـدُورِ الْعالَـمینَ صَلِّ عَلی مُحَـمَّدٍ وَ آلِهِ الطّاهِـرینَ.
عمل صالح چیست؟
خواسته نخستین امروز، راه یابی به «اعمال صالح» است.
«صالحات»، یعنی کارهای خوب، شایسته، بجا، مفید و مؤثّر.
هر عمل خوبی، صالح نیست. اعمال خوبِ رو به نتیجه، «صالحات» است. عمل صالح آن است که فرد و اجتماع را برای رسیدن به سعادت، آماده و نزدیک کند.
عمل صالح چند خصوصیت دارد:
۱ ـ از «ایمان»، هرگز جدا نیست.
۲ ـ حرکت و کاری است که آگاهانه و از روی شعور و ادراک باشد.
۳ ـ جهت خدایی دارد و به قصد تقرب به خدا انجام می گیرد.
۴ ـ اثربخش است و لغو و بیهودگی در آن نیست.
۵ ـ درحدّ قدرت و امکانات عمل کننده است.
۶ ـ متناسب، بموقع و شایسته است (یعنی در رابطه با نیازها وشرایط خاص زمانی ومکانی، انتخاب وعمل می شود).
۷ ـ جهت اجتماعی و رنگ خدایی دارد، یعنی از خود محوری و خودخواهی دور است و در جهت اجتماع و در راه خداست.
پس، ایمان حقیقی، با شناخت نیازها، امکانات، وسایل کار، جهت، ارزیابی موقعیّت، «عمل صالح» را نتیجه می دهد که سودمند و بجا باشد و با در نظر گرفتن «اولویّت»ها انجام گیرد.
آنچه در «عمل اسلامی» ارزش آفرین است، زمینه عمل، انگیزه و چهارچوب آن و نیّت است، نه تنها منافع و سود حاصل از آن.
خدا باید بصیرت دهد تا کار بجا وشایسته انجام دهیم.
و ما را امروز، به «عمل صالح»، «هدایت» کند.
خواسته بعد، برآورده شدن حاجتها و تأمین نیازها و تحقّق آمال و آرزوهاست. تأمین این خواسته هم از قدرت لایزال الهی برمی آید.
درسی از خداشناسی
دو نیاز و خواسته امروز را از خداوند خواسته ایم.
در دعای امروز، به دو صفت از اوصاف پروردگار اشاره شده است، که معرفت آموز است. هر دو صفت، در زمینه «آگاهی» خداست.
هم به نیازمان آگاهست، هم به رازهای نهفته درون سینه هامان.
در دعا کردن و حاجت خواستن، در ارتباط با خدا، نیازی به گفتن نیست، امّا خواستن ما مطلوب اوست.
خداوند، آن قدر کریم است که حاجتی به سؤال نیست. و چنان آگاه، که نیازی به شرح و تفصیل نیست.
او زبان حالمان را می داند، و زبان قالمان را هم می شنود، و از راز سینه مان هم آگاه است.
در دعایی داریم:
«إلهی... کَفی عِلمُک عَنِ المَقال، وَکَفی کَرَمُک عَنِ السُّؤال».
مهمّ آن است که در محور حقّ، حرکت کنیم و در شعاع «ولایت اللّه » قرار گیریم،
آنگاه... کارها خود، رو به راه است و نظر خداوند، دستگیر سالکان.
به گفته خواجه عبداللّه انصاری:
«الهی!... ابوجهل را از کعبه می آری و ابراهیم را از بتخانه.
چون کار به عنایتست، چه جای بهانه؟!...
ما را هم از دوستان شُمر،... نه بیگانه»!
وقتی سر و کارمان با چنین خدایی است که:
هم نامه نانوشته می خواند، هم رازهای نهفته می داند،
هم از نیّت ها و خلجانات ذهنی و خاطرات قلبی آگاهی دارد،
این شناخت، تعهّدزا و عمل آفرین است، چرا که جهان، جهان حساب است و آخرت، «یوم الدّین» و روز جزاست،
بهشتیان، با رهتوشه عمل صالح به بهشت می روند.
و دوزخیان، با بار گناه، راهی جهنم می شوند.
پس باید از خدا خواست که حاجتمان را برآورد، و آمالمان را تحقّق بخشد و به انجامِ «اعمال صالح» توفیقمان داده، هدایتمان کند.
* برگرفته از کتاب «سینای نیاز؛ شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان» به قلم نویسنده
نظر شما