این بار اما گسل افغانستان فعال شد و آنچه رخ داد نه بهاری بود و نه عربی، بلکه خزان دموکراسی وارداتی بود برای مردم افغانستان. آنچه رخ داد از منظری با آنچه در بهار عربی شد، شبیه است. یک دولت اگرچه دموکراتیک اما کاملا متکی به آمریکا و محروم از حمایت و پایگاه مستحکم مردمی، به محض کم رنگ شدن حمایت نظامی آمریکا و قطعی شدن خروج این کشور، آن هم به این شکل غیرمسئولانه و دست پاچه، بلافاصله فروپاشید و سقوط کرد. در این بین آنچه گمان می شد در مدت بیست سال صرف هزینه هنگفت 88 میلیارد دلاری، بتواند به عنوان حافظ دموکراسی وارداتی عمل کند، ارتشی از هم گسیخته و ناکارآمد از کار در آمد و نشان داد که آمریکا در هر دو عرصه سخت افزاری و نرم افزاری در افغانستان شکست خورده است.
این شکست رسوا، محیط سیاست داخلی و سیاست خارجی آمریکا را به شدت متاثر کرده است و تاثیرات آن پایا خواهد بود. در صحنه داخلی، حتی در داخل حزب دموکرات انشقاق و نارضایتی بروز کرده است. مخالفان داخلی به شدت تیم سیاست خارجی بایدن و خود او را به باد انتقاد و تمسخر گرفته اند. خروج فرار گونه از افغانستان، که خاطرات تلخ گریختن از سایگون را زنده می کند، حامیان دولت دموکرات را نیز به وحشت و نگرانی انداخته است، تا آنجا که برخی این رسوایی را «کابل گیت» خوانده و پیشبینی کرده اند دموکرات ها به همین دلیل انتخابات 2024 را از دست خواهند داد.
اما در محیط بین المللی شرایط امروز افغانستان بسیار عبرت آموز شده است. همانگونه که سرنوشت حکام عربی ساقط شده در جریان بهار عربی عبرت آموز و تامل برانگیز شد. شبیه سازی آنچه در افغانستان رخ داد با تحولات بهار عربی یک پیام روشن برای همه متحدین آمریکا به همراه دارد. دولت ها و حکومت هایی که آمریکا مولفه اصلی منافع ملی آنها قلمداد می شود و یا حفظ و تداوم امنیت ملی خود را به امید و اعتماد به آمریکا واگذاشته اند مغموم و نگران و مشوش شده اند.
اکنون افغانستان به آینه عبرتی برای متحدان آمریکا در سراسر دنیا و خصوصا در غرب آسیا تبدیل شده و سوالاتی جدی در میان رفقای نزدیک واشنگتن پدید آورده است. به راستی دولت بعدی که با بی اخلاقی سیاسی آمریکا این چنین بی پناه خواهد ماند کدام است؟ در خاورمیانه است یا در اروپا و یا حتی در آسیای دور؟
نظر شما