دیسک های محکم و انعطاف پذیر به ستون فقرات کمک می کنند تا هنگام بلند کردن، چرخیدن یا خم شدن، به راحتی و به نرمی حرکت کنند. هر چقدر که سن بالاتر میرود، ساییدگی به خاطر تحمل وزن و فعالیت های روزانه سبب می شوند تا دیسک های ستون فقرات خشک تر و کم انعطاف تر شوند و درنهایت وظیفه خود را به عنوان ضربه گیر به درستی انجام ندهند. هنگامی که دیسک ها تحلیل میروند، بیش تر در معرض صدمه و آسیب دیدگی قرار میگیرند. فتق دیسک نوعی آسیب دیدگی پشت گردنی و رایج است.
اغلب افراد دچار فتق دیسک بدون درد و بدون علائم می شوند. هرچند دیسک جا به جا شده ممکن است باعث درد قابل توجه، ضعف و دشواری در ایستادن و راه رفتن شود. بعضی اوقات علائم دیسک جا به جا شده شبیه به سایر بیماری های کمر و ستون فقرات است.
علائم فتق دیسک
درد دست یا پا، بی حسی یا ضعف
بسیاری از مردم باور دارند علائم ابتدایی فتق گردن، درد گردن یا درد کمر است. درست است که جا به جایی دیسک در کمر یا ستون فقرات گردنی سبب درد گردن و درد کمر میشوند، اما علائم مشخص تر فتق دیسک، بی حسی و گزگز و مور مور دست و پا به همراه درد است.
یکی از شایع ترین علائم دیسک کمر، سیاتیک است. وقتی مواد داخلی دیسک آسیب دیده به کانال نخاغی تراوش می شود، ممکن است عصب های نزدیک به محل را تحریک و متراکم کند. زمانی که مایع دیسک به عصب های نخاعی فشار وارد می کند سبب درد یک طرفه، ضعف، بی حسی و گزگز می شود که از پشت کمر به باسن، ران و ساق پا انتقال میابد. سیاتیک ممکن است مثل درد عمیق بدون توقف یا درد سوزش مانند و ناگهانی حس شود.
دیسک گردن نیز سبب تحریک یا درد نیش مانند عصب های اطراف ستون فقرات میشود. فشردگی عصب ها در ستون فقرات گردن سبب درد یک طرفه، ضعف، بی حسی و گزگز میشوند که از گردن شروع میشود و به شانه ها، بازو و دست ها انتقال میابد.
درد در هنگام فعالیت ها
درد ناشی از فتق دیسک در طول زمان شدید تر و یا به صورت ناگهانی در حین حرکات به خصوصی پدیدار میشود. دردی که به خاطر حرکت ها به صورت ناگهانی ظاهر میشود معمولا زننده، کوبنده و وخیم است. حرکت های تحریک کننده یا طرز قرار گیری بدن شامل:
- سرفه و عطسه
- نشستن، ایستادن، و راه رفتن دراز مدت
- خم شدن یا قوز کردن
درد فتق گردن در حین فعالیت شروع میشود و یا شدت می گیرد؛ زیرا اینگونه کنش ها که نام برده شد؛ فشار بیشتری روی ستون فقرات و عصب های نخاعی وارد میکند.
کاهش درد با استراحت
اگر دیسک شما جا به جا شده است ممکن است با استراحت، بهتر شوید. به پشت، طاق باز دراز بکشید و زانو های خود را خم کنید و یا روی صندلی تکیه دار بنشینید تا فشار بر روی ستون فقراتتان کمتر شود.
سندرم دم اسبی – کمیاب اما اورژانسی
سندرم دم اسبی نوع وخیمی از مشکلات ریشه ی عصبی است و ممکن است به خاطر فتق دیسک به وجود بیاید. در این اختلال نادر، عصب ها در پایانه نخاع، تحت فشار قرار می گیرند. این سندرم باعث درد کمر می شود؛ همچنین باعث:
- معضلات کارکرد روده و مثانه ( ناتوانی در دفع ادرار)
- بی حسی در ناحیه زین اطراف گذرگاه پشتی ( مقعد)
- ضعف در هر دو پا
سندرم دم اسبی را سریعا باید درمان کنیم تا از صدمه همیشگی به عصب های روده و مثانه جلوگیری شود. اگر دچار این علائم شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
بعضی افراد علائم ندارند
تحقیقات انجام شده برروی اسکن های مکرر از کمر که روی افراد زیادی انجام شده بود نشان داد که برخی افراد مبتلا به فتق دیسک، علائم ندارند. تصور می کردیم که علائم زمانی رخ می دهند که بیرون زدگی بر روی اعصاب فشار وارد کند یا آن را تحریک کند. آنها همیشه اتفاق نمی افتند. بعضی از فتق دیسک ها ممکن است کوچک باشند یا به دور از عصب ها رخ دهند و سبب ایجاد علائم کوچک شوند یا اصلا بدون علائم باشند.
جا به جایی دیسک چگونه وخیم تر می شود؟
در اکثر مواقع، علائم در طی چند هفته بهبود می یابند. تحقیقات تکرار شده تصویر برداری صوتی مغناطیسی ( ام آر آی) نشان داده است که در اکثر موارد، قسمت فتق دیسک به مرور زمان کوچک تر می شود. سپس علائم بهبود می یابند و اکثرا به طور کامل رفع می شوند. از هر ۱۰۰ نفر، ۵۰ نفر بعد از ۱۰ روز بهبود مییابند، و از هر ۱۰۰ نفر، ۷۵ نفر بعد از چهار هفته بهتر می شوند. در افراد مبتلا به دیسک جا به جا شده ( بیرون زده) از هر ۱۰۰ نفر تنها ۲ نفر حتی بعد از ۱۲ هفته به قدری درد دارند که مجبور میشوند عمل جراحی انجام دهند.
گزینه های درمان
اگر هر یک از این علائم را دارید به دنبال درمان باشید. اگر دچار درد و علائم متوسط یا شدید هستید پزشک شما معمولا گزینه های زیر را تجویز خواهد کرد:
۱. استراحت: سعی کنید از انجام حرکات پر فشار که درد شما را افزایش میدهند اجتناب کنید. هرچند مراقب بیش از حد استراحت کردن باشید – اگر طولانی مدت بی حرکت بمانید، ممکن است درد شما بیشتر شود. با فعالیت های کم فشار( مثل شنا یا یوگا)، تا اندازه ای که میتوانید و درد ندارید فعال بمانید.
۲.گرما و سرما: از پک های سرد و گرم برای کاهش درد، تورم، التهاب و خشکی استفاده کنید.
۳.دارو ها: از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش درد های متوسط تا شدید بهره بگیرید. اگر درد شما شدید تر است، پزشک شما مسکن های قوی تری مانند شل کننده عضلات یا دارو های مربوط به درد های عصبی را برای شما تجویز خواهد کرد.
۴.تزریق کورتیزون: تزریق کورتیکواستروئید میتواند التهاب و درد عصب های درون مهره ها را به طورموقت کم کند. تاثیر کوتاه مدت تزریق، زمان کافی برای شروع دوره التیام به بدن شما می دهد و شما زمان کوتاهی بدون درد و ناراحتی خواهید داشت.
۵.فیزیوتراپیک :پزشک شما برای تقویت ماهیچه های کمر و مفاصل ممکن است دوره ی فیزیوتراپی را پیشنهاد دهد. فیزیوتراپ می تواند به شما حرکات کششی را آموزش دهد تا فشار از روی ستون فقرات برداشته و درد کمتر شود.
نظر شما