بهنوش خرم‌روز: درخت‌های مصنوعی که شبیه مگس‌کش‌های غول‌پیکر در امتداد خیابان قرار گرفته‌اند، جلبک‌هایی که درون لوله‌های نصب شده در سقف ساختمان‌ها رشد می‌کنند و دیوارها و سقف‌هایی که گرما را به فضا منعکس می‌کنند، قرار است که گرمایش زمین را کاهش دهند.
بر اساس گزارش تایمز، با این پیشنهادهای پژوهشی موسسه مهندسین مکانیک برای تغییر دمای زمین می‌توان طی دو دهه آینده دیدگاه‌هایی نزدیک به این موارد یافت. بعد از این که جان پرسکات، قائم‌مقام سابق نخست‌وزیر انگلیس و دبیر شورای محیط زیست هشدار داد که مذاکرات بر سر قراردادی جهانی برای کاهش انتشار کربن در خطر شکست قرار دارد، این موسسه یک سری تغییرات فنی پیشنهاد کرد تا برای برگرداندن سطوح خطرناک تغییرات دمایی، زمان بخرد.
گفته می‌شود که درخت‌های مصنوعی بهترین راه‌حل ارایه‌شده هستند. درخت مصنوعی، ابزاری است که دی‌اکسید کربن اطراف را با استفاده از به اصطلاح برگ‌هایش می‌گیرد و آن را به صورتی تبدیل می‌کند که به راحتی جمع‌آوری و ذخیره شود. مدیر بخش محیط و تغییر دما در این موسسه، تیم فاکس، معتقد است برای زدودن کربن از اتمسفر زمین، این ابزار هزاران بار کارامدتر از درخت‌های واقعی است.
طبق اولین گزارشی که موسسه با کمک گرفتن از مهندسین اعلام کرد، چنین برآورد شده که صد هزار درخت مصنوعی که تقریبا در 1500 جریب جای می‌گیرند، برای گرفتن تمامی کربن منتشر شده از خانه‌ها، حمل و نقل و صنعت روشنایی انگلستان کافی است و حتی گفته می‌شود 5 میلیون درخت مصنوعی برای تمام جهان جواب می‌دهد.
دکتر فاکس می‌گوید نمونه آزمایشی با فناوری ساخت کلاوس لاکنر از دانشگاه کلمبیا در نیویورک کار می‌کند. این فناوری با استفاده از سطوح پایین انرژی، دی‌اکسید کربن را جدا می‌کند و جالب اینجاست که این فناوری از آن‌چه در سیستم‌های تهویه مطبوع به کار می‌روند پیچیده‌تر نیست.
پروفسور لاکنر هزینه تولید هر واحد را بیست‌هزار دلار تخمین می‌زند، در حالی که انتشار کربن ناشی از ساخت و راه‌اندازی هر واحد کم‌تر از پنج درصد دی‌اکسید کربنی است که آن واحد در طول عمر مفید خود می‌گیرد.
دکتر فاکس می‌گوید: « این درختان را می‌توان در قالب جنگل‌های مصنوعی نزدیک به مخازن گاز و نفت در حال استخراج تعبیه نمود. بدین ترتیب، می‌توان کربن گرفته شده را در زیر زمین ذخیره کرد. همچنین برای گرفتن دی‌اکسید کربن ناشی از خودروها، نصب این درختان مصنوعی در حاشیه بزرگراه‌ها نیز به نظر منطقی می‌آید.»
باغ‌های معلق جلبکی
این گزارش همچنین توصیه می‌کند جلبک را در لوله‌های پلاستیکی تعبیه شده در بخش پایینی ساختمان پرورش دهند که بتواند دی‌اکسید کربن هوا را بگیرد. حتی از جلبک‌ها می‌توان به عنوان سوخت در راکتورهای زیست نوری استفاده کرد تا انرژی لازم برای مولدها را فراهم آورد، در حالی که دی‌اکسید کربن منتشر شده را برای رشد جلبک‌های بیشتر مصرف می‌کند. شواهد بدست‌آمده تاکنون نیز از تاثیر مثبت این فناوری حکایت دارد.
راه‌حل‌های دیگری چون استفاده از آینه‌های غول‌پیکر در فضا برای بازتاب تابش خورشید از لحاظ این گزارش غیرمحتمل شمرده می‌شوند. چرا که بسیار گران‌قیمت و غیرقابل پیش‌بینی هستند و می‌توانند تاثیرات جانبی خطرناکی بر سیستم‌های آب‌وهوایی مانند ریزش باران بگذارند.
با این حال، موسسه توصیه می‌کند که از سطوح منعکس‌کننده روی ساختمان‌ها به طور محدود استفاده شود. اگر چه این کار کمکی به کاهش دمای زمین نمی‌کند، اما می‌تواند به خنک شدن شهرهای گرم کمک کند تا در نتیجه مصرف انرژی مورد استفاده در دستگاه تهویه مطبوع بین 10 تا 60 درصد کاهش یابد. در ساده‌ترین شکل، می‌توان از رنگ سفید برای رنگ‌کردن دیوارها استفاده نمود. اما مواد براق تابش‌های فروسرخ را نیز منعکس می‌کنند که منجر به دو برابر شدن تابش خورشید در خیابان می‌شود؛ خوشبختانه نور فروسرخ، چشم را خیره نمی‌کند.
دکتر فاکس تاکید می‌کند که مهندسی زمین نباید جایگزینی برای قطع انتشار کربن باشد. با این حال موسسه در تلاش است دولت را وادار سازد تا دست از مخالفت با حمایت از مطالعه بر روی چنین فناوری بردارد و بین 10 تا 20 میلیون پوند به این مطالعه کمک کند. وی می‌گوید: «ما امیدواریم که دولت، مهندسی زمین را نقشه شماره دو تلقی نکند، بلکه آن را بخش جامعی از تلاش علیه گرمایش زمین بداند.»
یکی از سخنگویان هیئت انرژی و تغییرات دمایی می‌گوید: « هدف اولیه ما باید تصویب یک قرارداد جهانی برای قطع انتشارات در سراسر جهان باشد. روشن است که فناوری‌های مهندسی زمین هنوز خام و ناآزموده‌اند و از حالا تا زمان عملی شدن این راه‌حل‌ها، راه درازی باقی است.»
نمایندگان بین‌المللی قرار است در ماه دسامبر/ آذرماه در شهر کوپنهاک گرد هم آیند تا بر سر جایگزینی برای پروتوکل کیوتو به بحث و گفتگو بپردازند. اما در این هفته آقای پرسکات که در حال حاضر برای اتحادیه اروپا روی تغییر دما کار می‌کند، معتقد است این بار وضع یک قرارداد جدید ده‌ها بار از کیوتو دشوارتر است؛ چرا که کشورهای در حال توسعه اصرار دارند که کشورهای ثروتمندتر باید تغییرات گسترده‌تری اعمال نمایند، موضعی که به احتمال زیاد توسط ایالات متحده آمریکا با مخالفت روبرو خواهد شد.
نظر شما