این گزارش را نمی توان نادیده گرفت/ چرا ۳۰ تا ۷۰ ساله ها به خیابان نیامدند؟

گزارش حاضر تلاش می کند ریشه های وفاداری، علیرغم اعتراض گسترده، در بیش از دو ماه اخیر را توضیح دهد. بر این اساس نظریه اعتدال و میانه روی و عملیاتی ساختن آن در دو دولت روحانی، ضامن حفظ کشور و عدم گسترش اعتراضات مطرح شده است.

فروزان آصف نخعی: آیا گرایش به میانه روی در افکار عمومی و مردم ریشه دار شده است: شاید طرح برخی دیدگاه های مطرح شده حسن روحانی برای وضوع بخشیدن به سوال مذکور و پاسخ به آن مناسب باشد:

- عده‌ای در خیابان‌ اعتراض می‌کنند، من خواهش می‌کنم که به همه مردم احترام بگذاریم.

- اگر فردی را شما می‌گویید از جایی تحریک شده، دستور داشته و جاسوس بوده، بگذارید تا در یک دادگاه صالح ثابت شود.

- هر کس می‌آید در خیابان حرف می‌زند، یا خس و خاشاک است یا گاو یا گوساله و یا آشغال. این چه طرز حرف زدن است؟ چرا توهین کرده و بی‌ادبانه با جامعه برخورد می‌کنیم؟

- همه را به یک چوب نرانیم. دقیق حرف بزنیم مخصوصا در تربیون‌های مقدس دقیق‌تر حرف بزنیم.

- اگر می‌خواهید فضای مجازی برای جامعه ما مفید باشد، باید فرهنگ استفاده از آن را به نسل جوان یاد بدهیم. با فیلتر کردن درست نمی‌شود.

- مردم بیش از ما و یا اگر خیلی مستکبر باشیم به اندازه ما می‌فهمند؛ مردم حق انتخاب دارند، آنقدر خودمان را بزرگ و بلند فرض نکنیم، مردم و کشور ما فرهیخته و بزرگ هستند.

این ها مواضع روحانی در واکنش به اعتراضات در سالن اجلاس سران در تاریخ ۲۴ دی ۱۳۹۶ هستند. اعتراضات و مواضعی که حکایت از هویت سازی تمدنی در حوزه میانه روی می کرد و نشانگان میانه روی در پیروزی ۹۲ و ۹۶ در انتخابات را در خود داشت.

هواداران روحانی، اعتدالگرایان، برخی اصلاح طلبان میانه رو، و همچنین اصولگرایان میانه رو، تلاش می کنند اثبات کنند روحانی و دولتش از بانیان وضع موجود نیستند. از یک منظر این پاسخ غلط است. اگر میانه روی در دو دولت گذشته حضور پررنگ نداشت، همچنین اگر دولت روحانی و دستاوردهای آن نبود، بی تردید وضعیت از آن چه هست وخیم‌تر جلوه می کرد و با ناکارآمدی در وزارتخانه های کلیدی که در دولت با عمر کوتاه رئیسی اکنون هویدا شده، کشور را به دشواری ها و بحران های جدیدی سوق می داد. در ۱۵ دیماه بود که روح الامینی نماینده مجلس در واکنش به اعلام وصول نشدن استیضاح وزیر بهداشت بر خبر درخواست استیضاح ۹ وزیر در مجلس صحه گذاشت و گفت: «این توجیهات که برای ۹ وزیر درخواست استیضاح شده و اگر اعلام وصول کنیم این باب باز می‌شود، درست نیست.» گفته شده در فهرست استیضاح شوندگان، استیضاح وزیران ورزش، صمت، آموزش و پرورش، و اقتصاد مشاهده می شود.

دولتی که استیضاح و یا تغییر ۹ وزیر آن هم در یکسال و نیم ابتدای عمرش را تجربه می کند، شاهدی بر این مدعاست. از این منظر اعتدال از بانیان اصلی حفظ کشور و منافع ملی است. از این منظر اعتدال و میانه روی بازگشت به نوعی دیگر از ماهیت اصلاح طلبی میانه روانه سال ۱۳۷۶، فارغ از رادیکالیسم حواشی آن است. هرچند رئیسی و همراهان او در دولت و نظام رسانه ای حامی اش، تلاش کرده اند وضعیت تحویل دولت از دولت اعتدال، به دولت سیزدهم را از نظر وضعیت خزانه کشور، بحرانی نشان دهند اما آنان تا کنون به این سوال نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت روحانی، پاسخ نداده اند که «اگر خزانه خالی بود، دولت سیزدهم چطور توانست در ماه‌های اول بدون خلق پایه پولی و ایجاد بدهی، حقوق کارمندان را پرداخت کند؟»

این گزارش را نمی توان نادیده گرفت/ چرا ۳۰ تا ۷۰ ساله ها به خیابان نیامدند؟

نوبخت به بسیاری از ابهامات دیگر مطرح در مواضع اقتصادی مسئولان دولت سیزدهم پاسخ می دهد، مانند اقداماتی که با رفتارهای محاسبه نشده دولت رئیسی، وابستگی بودجه به نفت را تشدید می کند، اما توجه به میانه روی و اعتدال به عنوان هسته مرکزی سلوک کلان حاکم بر سیاست های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دولت تدبیر و امید است که می تواند توضیح دهنده متغیر کلان اساسی در جنبش رخداده در کشور تلقی شود؛ میانه روی حاکم بر سلوک مذکور باعث شد همه سرمایه های اعتراضی وارد خیابان نشده، تا جایی که حالا در اغلب تحلیل ها، جای خالی حضور ۳۰ تا ۷۰ ساله ها در خیابان به صراحت اشاره و تاکید می شود.

به عبارت دیگر شاید بتوان گفت البته تاکید می کنم شاید بتوان گفت شاخص مذکور می تواند نقطه امیدی و جای پای محکمی برای بازگشت به آشتی ملی باشد اگر عقلای نظام سیاسی قادر باشند فرصت مذکور را به درستی برای رشد و توسعه ایران تشخیص بدهند.

ولی جمعیت میان ۳۰ تا ۷۰ سال ها چه اصولی را تجربه کرده اند که کماکان در برابر مصائب ناشی از ناکارآمدی دولت سیزدهم که امروز صدای اصولگراها را نیز درآوده، می توانند صبر پیشه کنند و مهم تر از آن، صبر استراتژیک مذکور برای مسئولان چه پیامی دارد؟

باید گفت در ۸ سال دوره روحانی روشی از حکمرانی به نمایش گذاشته شد که گمشده این روزهای کشور است. سخنان ایراد شده در سالن اجلاس سران درتاریخ ۲۴ دی ۱۳۹۶ خود برخاسته از قدرت دولتی کارآمد در حوزه خارجی و سیاست های داخلی با اعمال روش اعتدال و میانه روی است؛ دولتی دارای اعتماد به نفس که وفاداری خود را به مردم معترض اعلام می‌کند.

در مواضع انتخاباتی روحانی، شعار اعتدالگرایی، به عنوان هسته مرکزی نظریه، استراتژی، و تاکتیک های او در برنامه هایش از منظر میانه روی در ارتباط با نظام سیاسی، رسانه ها، احزاب، نهادهای مدنی و جامعه از تبلور ویژه ای برخوردار بود. همین امر اعتدال و میانه روی را به موضوع بحث در محافل سیاسی و فکری کشور، و در فضای انتخاباتی، به ترم آموزش سیاسی در جامعه تبدیل کرد. گرانیگاه رویکرد مذکور، حرکت به سوی خلق نوعی رویکرد، با ابتناء بر دوری از افراط و تفریط در رفتار و کردار سیاسی بود. چنانکه حسن روحانی، پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۹۲، در نامه ای در باره برنامه اعلامی خود به مجلس در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۲ تاکید کرد: «اعتدال وصف رفتار فردی رئیس جمهور و دولتمردان و همچنین وصف سیاست ها و اقدامات ساختاری دولت خواهد بود ... اعتدال شیوه ای از سیاستگذاری، تصمیم گیری، و اجراست.»

پیروزی انتخاباتی رویکرد مذکور در یک پیک بحرانی ناشی از حذف مرحوم هاشمی رفسنجانی، امیدها را بیش از گذشته احیاء، و موجی از تفسیر از میانه روی را در رسانه ها از سوی شخصیت های سیاسی وقت ایجاد کرد. به عبارت دیگر تفاسیر مذکور فضای گفتمانی کشور را بیش از پیش درگیر مفاهیم اعتدال، میانه روی، و امید ناشی از تدابیر مبتنی بر آنها کرد. مفاهیمی که کمتر در سابقه تاریخ معاصر سیاسی کشور مسبوق به سابقه است.

پورنجاتی، اعتدال و میانه روی را بلوغ گفتمان اصلاح طلبی و نزدیکتر به اصلاح طلبی تا محافظه کاری نامید. فیاض آن را سنتز اصلاح طلبی و اصولگرایی، و مطهری آن را در تعارض با جناح بندی های سیاسی موجود ذکر کردند. سریع القلم آن را یک مکتب فکری مطرح کرد و سید محمد خاتمی آن را متفاوت با قطب بندی سیاسی موجود، اما سازگار با این قطب بندی و پذیرنده آن نامید، خانیکی آن را حکمرانی منعطف خواند، و حجاریان، شاقولی برای بازگرداندن دولت و جامعه به اعتدال ذکر کرد.

در دو دولت روحانی بود که نه فقط در حوزه نظر، که در حوزه عمل استراتژیک، اعتدالگرایی، و میانه روی ابعاد عملیاتی در رویکرد و گرایش سیاسی، در چارچوب اعمال «انعطاف» به ویژه در شرایط فقدان قدرت احزاب در پایین، و نهادهای تصمیم گیر در بالا در گفتار و کردار سیاسی شکل گرفت. به عبارت ساده تر مردم طعم احترام در ابعاد مختلف را از سوی قوه مجریه چشیدند. شاید همین موضوع راه گریز از انتخابات و حضور در پای صندوق های رای را برای نخستین بار در حیات انقلاب اسلامی، پیش پای آنان گشود و نرخ مشارکت را زیر ۵۰ درصد در سال ۱۴۰۰ سوق داد؛ به ویژه از آن منظر که شخصی را برای نمایندگی هویت مذکور نیافتند.

اعتراض مذکور به قدرت یکدست از این منظر دارای بارمعنایی است که تلاش می کرد میانه روی و اعتدال را از زندگی مردم حذف کند. به عبارت دیگر میانه روی از این منظر نوعی بازگشت به زندگی و ادامه حیات آن برای چرخیدن چرخ سانترویفیوژ و چرخ زندگی به صورت توامان است. حرکت اعتراضی در ماهیت خود دنبال اصلاح است، که اغلب ناشی از خشمی غیر برنامه ریزی شده حکایت می کند. ولی در فقدان شکل گیری میانه روی و بازنمایی آن در ابعاد و ساحت های نوین، می تواند به «خروج» که ابعادی ارادی و خطرناک دارد منتهی شود.

اکنون در عرصه فقدان نهادهای لازم در بالا و پایین برای حل منازعه، و عرصه گسترده اعتراضی در کشور، در برابر جنبش بی سری که بی تردید به ویژه نیروهای خارجی برایش چاله کنده اند، اهمیت گفتمان اعتدال به عنوان محور اصلی حفظ کشور در شرایط موجود روشن می شود. از این منظر بی تردید گفتمان اعتدال، از بانیان حفظ کشور است. مردم گرچه با حذف گفتمان اعتدال مواجه و در عکس العمل به آن از انتخابات کناره گرفتند، اما با توجه به تمرین فرهنگ مذکور در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، به مدت ۸ سال، به خیابان نپیوستند؛ هرچند اکنون با چشمانی خونبار، نظاره گر آسیب های گسترده بر فرزندان خود بودند. در فقدان شکل گیری میانه روی جدید این وضعیت تا چه اندازه می تواند دوام بیاورد؟ سوالی است که نیازمند پاسخ در خور مسئولان کشور در حاکمیت سیاسی است.

بیشتر بخوانید:

۲۱۶۲۱۶

کد خبر 1716253

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 5 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 32
  • نظرات در صف انتشار: 39
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۱۰:۰۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    40 75
    مردم همراهی نکردند چون اپوزیسیون بی محتواو بی وطنی را که خودشان را رهبر جریانات می دانند اصلا” قبول ندارند
  • IR ۱۰:۳۷ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    26 5
    اما همگی منتظرند ببینند تصمیم دولتی ها چی میشه؟
  • IR ۱۰:۵۷ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    در اینکه همه ناراضی هستند شکی نیست من دهه ی 60 هستم و کاملا مخالف این روش حکومت داری میزان رای ملت کجا رفته؟ افراد باسواد و دانا مسئولیت ها را بگیرند
    • فرزان IR ۱۱:۵۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
      51 2
      متاسفانه به عقل و فهم ملت علنا توهین میشه با گفتار و رفتار ضد و نقیض
    • IR ۱۲:۵۸ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
      72 3
      ۳۰ تا ۷۰ ساله ها فقط همه جوره دست و بالشون بسته شده
  • IR ۱۱:۲۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    22 14
    منتظریم ببینیم دولتی ها چه می کنند. امیدی به اصلاح امور هست یا نه.
  • IR ۱۱:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    20 1
    باسلام .مسائل آمروز را با شعار دولت آقای روحانی بسنجیم همه دولت‌ها شعار های خوبی داشتند ولی این مهم است که چه موانعی بر سر راه خود داشتند
  • IR ۱۱:۳۷ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    31 1
    نظریه پرداز و عالم وارسته ای مانند آیت الله جوادی آملی بارها گفته اند که اسلام در خیلی امور ورود پیدا نکرده و به عقل ارجاع داده است مثل علوم اقتصادی یا پزشکی یا کشورداری. چند اصل کلی اسلامی چراغ راه رفتارهای ما در ساحت اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی است و استناد سیره بزرگان دین که مربوط به شرایط زمانی دیگری بوده است زیر سئوال عقلاً چنانکه آیت الله جوادی آملی گفته ما چیزی به اسم طب ائمه یا طب اسلامی ندارم و تعداد احادیث در این باره که قابل استناد باشد آنچنان زیاد نیست و از سویی علی الاطلاق نیست یعنی مربوط به شرایطی خاص بود و به عنوان نسخه ای برای همه و در همه جا قابل استناد نیستند
  • IR ۱۱:۴۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    66 4
    فکر میکنم ،شرایط اقتصادی برای زیر ۳۰ سال به حدی سخت شده که رسما چیزی برای از دست دادن ندارن اینکه یک جوان فکر کنه کسی به فکرش نیست و قراره با این اقتصاد بیمار علیرغم تلاش هاش آرزوی خیلی چیزها به دلش بمونه و فرزندان مسئولین در رفاه و رانت غرقند قطعا باعث خشم میشه بنده پزشک هستم و پدرم کشاورز،حقوق سالیانه پدرم از حقوق سالیانه من بیشتره،فکر می‌کنید پدرم به خیابان میره یا من؟
  • 09383340809 IR ۱۱:۴۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    102 7
    من 57 سال دارم ، در 21 سالگی در عملیات کربلای 5 جانباز شدم . در کنار جوانان برومند و شجاع در خیابان بودم و تا اخرین نفس هم هستم.
  • IR ۱۱:۴۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    90 5
    نکشید ، ببینید چگونه می ایند، اولا اکثرا زن و بچه دارند و نگران خانواده هستند ، طبیعتا با افراد مجرد و جوان فرق دارند، دوما این سنین دیگه وارد زندگی شده اند ، اینده ای ندارند، سوما به لحاظ هورمونی این سنین جسارت جوانان را ندارند ؛ و در نهایت این جوانان هستند که میخواهند اینده را بسازند
  • IR ۱۱:۴۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    77 3
    ۳۰تا ۷۰ساله همان اکثریت خاموشند که از بس بدبختی وسختی دیده اند دیگر نایی برای فریاد ندارند.بهتره خودتون رو به اون راه نزنید خودتون میدونید اکثریت راضی اند یا ناراضی.در ضمن جوان یا نوجوانی که الان بایدمدرسه یادانشگاه باشه جایش در زندان نیست
  • IR ۱۱:۴۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    63 0
    به کشورهای منطقه و جهان نگاه کنین..عربها از وقتی سکان کار رو داندنن به عقلا با انگیزه در مسیر پیشرفت قرارگرفتند...اینکه یه نفر 40 سال انواع و اقسام پست های مدیریتی رو داشته و هنوز هم داره دیگه انگیزه ای برای پیشرفت و حرکت عقلانی در کشور باقی نمی مونه
  • شجاع IR ۱۱:۴۶ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    82 3
    1- حکومت واقعیت را بپذیرد و از مردم عذرخواهی کند. 2- انتخابات آزاد برگزار گردد. 3- همه تنگ نظری ها و غیرخودی خواندنها کنار رود و سرمایه های انسانی و مالی ایرانیان سراسر جهان در جهت توسعه کشور قرار گیرد. 4- به رسانه ها آزادی بیان داده شود. 5- اعتراضات شنیده و استفاده شود و از برخورد قهری با معترضان پرهیز شود. 6- تعامل اقتصادی و جهانگردی با دنیا برقرار شود. 7- درباره موضوعات بحث بر انگیز مثل حجاب و ارتباط با آمریکا همه پرسی شود. 8- با اعراب و سایر همسایگان رابطه دوستانه در چهارچوب اقتدار ملی برقرار شود و جنگهای نیابتی پایان یابد. 9- اقتصاد دانان و سایر شایستگان در مصدر امور قرار گیرند. 10- اجرای قانونی که مورد قبول اکثریت خبرگان واقعی منتخب مردم است فصل الخطاب و بالاتر از هر ایدئولوژی باشد.
  • IR ۱۲:۰۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    64 6
    هرچند روحانی هم خیلی ایراد داشت، ولی خداوکیلی این وضعیت یکی و نیم ساله اخیر کجا و آن هشت سال کجا.
  • IR ۱۲:۰۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    40 1
    به زودی زود همه خواهند آموخت
  • IR ۱۲:۰۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    42 6
    واقعا در حسرت همان روزهای روحانی هستیم، حالا واقعا من که می ترسم شب ها بخوابم. چون استرس دارم نکنه صبح بلند بشم و خیلی اجناس دوباره گرون شده باشه.
  • IR ۱۲:۱۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    55 1
    اونها هم می آیند به زودی ، خیالت راحت ،
  • IR ۱۲:۱۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    53 3
    نیامدن بعضی از مردم به خیابان دلیل رضایتشان نیست بلکه بخاطر زن وبچه شان است که نتوانستند به خیابان بیایند
  • IR ۱۲:۴۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    42 3
    اصلاح طلب ، اصولگرا دیگه تمامه ماجرا افراد سن 30تا 70 اگر نیامده اند کف خیابان دلایل دیگه ای داشت نه مثل امید و صبر و.. که شما گفتید دهه 60به پایین هم یه جایی تصمیم شون را می گیرند.
  • IR ۱۲:۵۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    33 3
    فکر نمی کنم گزارش صحیحی باشه چون از تمام اقشار جامعه از هر سن و وضع مالی و مذهبی، اومدن و اعتراضشون رو اعلام کردن.
  • نا شناس IR ۱۲:۵۶ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    43 1
    عدم حضور سنهای ذکر شده نه بخاطر صبر و خویشتنداری بوده و نه بخاطر موافق !! بلکه ترس از جان و عدم آسیب به خانواده خویش بوده و از قضا از جوانان کف خیابان خیلی خیلی بیشتر مخالف و معترض وضع کشور و حکومت میباشند و این در پای صندوقهای انتخاباتی کاملا مشهود بو ه و حواهد بود البته عده کثیری با عدم حضور و تحریم انتخابات و عده کمتر هم با رای سفید و باطله و جزئی افراد هم با رای به نماینده ای که نشان از مخالفت با وضع موجود داشته باشد
  • IR ۱۲:۵۷ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    19 4
    ربطی به روحانی نداره
  • IR ۱۳:۰۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    49 2
    اگر اوضاع این باشد مرده هم از گور بلند می‌شود
  • IR ۱۳:۱۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    40 1
    همه ما با این شیوه اداره کشور مخالفیم ولی درگیر تامین معیشت خانواده ایم
  • IR ۱۳:۲۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    24 0
    ترس و ياس
  • رضا IR ۱۳:۲۸ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    39 2
    اگر نظام حکمرانی اصلاح نشود قطعا سایر سطوح سنی هم در اینده به خیابان خواهند امد اما فعلا صبوری میکنند
  • IR ۱۳:۲۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    33 1
    شما باز دچار اشتباه استراتژیک شدید و مسئله رو قلب کردید و سوال اصلی و اساسی " چرا جوان ها به خیابان آمدند؟" به " چرا سی تا هفتاد ساله ها به خیابان نیامدند؟" تغییر پیدا کرد..برای سوال دوم یک جواب هست:" ترس یا عافیت طلبی" اما برای اولی هزار تا جواب که نمیخواهید یا بلد نیستید جواب بدهید..
  • IR ۱۳:۳۴ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    8 71
    روحانی فاتحه خوند رفت. رئیسی آدم توانمندیه
  • IR ۱۳:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    44 1
    موافق نیستم. ما وقتی دیدیم که آقای روحانی که از بطن همین نظام است نمی تواند برای منافع ملت حرف خود را پیش ببرد و مدام از دولت تفنگدار می نالد به این نتیجه رسیدیم که در ساختار جمهوری اسلامی منافع مردم نادیده گرفته می شود و با جنگ اصلاح طلب و اصولگرا و میانه و تندرو فقط سر ما را گرم می کنند.
  • IR ۱۳:۴۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    42 0
    دلار 41هزار فرزین هم هیچ کاری نکرد مردم بدبخت کردند
  • IR ۱۳:۵۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۸
    30 1
    در کشوری که من می‌نویسم ”آب آشامیدنی منزل ما در اطراف میدان راه‌آهن تهران (کوچه دل پیشه) بوی زباله می‌دهد و مزه ترش دارد” و هیچکس اهمیت نمی‌دهد -چه دولت، چه مذهبی‌ها، و چه معترضان- چه انگیزه‌ای برای آمدن به خیابان دارم؟ معترضان به من می‌گویند دروغگویی و می‌خواهی مسیر اعتراضات را عوض کنی. طرفداران دولت می‌گویند دروغگویی و می‌خواهی بهانه جدید برای آمدن مردم به خیابان، دستشان بدهی. و این وسط من مانده‌ام و تجربه شرایط منطقه محروم، در خود پایتخت! و هیچکس به فکر نیست. ربطی به دولت روحانی یا هرکس دیگری ندارد؛ وقتی من دردم را می‌گویم و کسی محل سگ به من نمی‌گذارد و چنین بی‌ارزش شمرده می‌شوم، خودم را همراه این گروه و آن گروه کنم که چه بشود؟ هر دو طرف، به فکر رویاها و آرمان‌های خودشان هستند؛ غافل از زندگی واقعی. مگر من مهره شطرنج هستم که هروقت خواستند از من استفاده کنند اما نوبت به درد خودم که می‌رسد، بی‌تفاوت باشند؟